Ngày 31/10, Kỳ họp lần thứ 43 Đại hội đồng Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) diễn ra tại thành phố Samarkand, Cộng hòa Uzbekistan đã thông qua Nghị quyết UNESCO vinh danh và cùng tham gia kỷ niệm 300 năm ngày sinh danh nhân văn hóa Lê Quý Đôn. Thời khắc quan trọng này diễn ra vào lúc 17 giờ 8 phút giờ Uzbekistan, tức 19 giờ 8 phút (giờ Việt Nam).
Đại sứ Nguyễn Thị Vân Anh, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam bên cạnh UNESCO nhấn mạnh, đây là sự kiện trọng đại và niềm vinh dự không chỉ riêng của tỉnh Hưng Yên mà còn của cả đất nước Việt Nam.
Đặc biệt, cùng chứng kiến sự kiện quan trọng này có Đoàn đại biểu tỉnh Hưng Yên do đồng chí Nguyễn Văn Chiến, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy làm Trưởng đoàn; các đồng chí Phó Trưởng đoàn: Quách Thị Hương, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Hiệu trưởng Trường Chính trị Nguyễn Văn Linh; Vũ Ngọc Trì, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh.
Phát biểu ngay sau khi Nghị quyết được gõ búa thông qua, đồng chí Nguyễn Văn Chiến - Trưởng đoàn, thay mặt Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Hưng Yên - quê hương của danh nhân, gửi lời cảm ơn tới UNESCO và các quốc gia thành viên đã ủng hộ việc vinh danh kỷ niệm 300 năm ngày sinh của danh nhân Lê Quý Đôn; đồng thời cam kết phối hợp chặt chẽ với UNESCO và các đối tác quốc tế để tổ chức các hoạt động kỷ niệm 300 năm ngày sinh của danh nhân trong năm 2026.
Việc UNESCO thông qua Nghị quyết vinh danh và cùng tham gia kỷ niệm 300 năm ngày sinh danh nhân văn hóa Lê Quý Đôn đã khẳng định sự đánh giá cao của quốc tế đối với những giá trị khoa học, văn hóa, giáo dục của Việt Nam, với cá nhân danh nhân Lê Quý Đôn; góp phần quảng bá, giới thiệu lịch sử văn hóa của Việt Nam, của tỉnh Hưng Yên. Đồng thời thực hiện chủ trương phát triển mạnh mẽ, toàn diện văn hóa, con người Hưng Yên hướng đến chân - thiện - mỹ; lấy con người làm trung tâm trong chính sách phát triển theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Hưng Yên lần thứ Nhất, nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Việc UNESCO và các nước thành viên thông qua nghị quyết cùng tôn vinh các Danh nhân Việt Nam mang lại sự ghi nhận toàn cầu đối với những lý tưởng về hòa bình, bình đẳng xã hội, học tập suốt đời mà Việt Nam cùng chia sẻ với thế giới, phù hợp với những mục tiêu chung của Tổ chức, và những nét đẹp trong tâm hồn, trí tuệ của con người Việt Nam.
Sự kiện này cũng là thành quả tốt đẹp của quá trình nỗ lực và phối hợp chặt chẽ trong thời gian qua giữa tỉnh Hưng Yên với Bộ Ngoại giao, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Ủy ban quốc gia UNESCO, các chuyên gia, nhà khoa học của quốc tế và Việt Nam.
Hồ sơ đề cử vinh danh cần đáp ứng các tiêu chí rất cao do UNESCO đề ra, đặc biệt phải phù hợp với lý tưởng và sứ mệnh của tổ chức UNESCO trên các lĩnh vực giáo dục, văn hóa, khoa học, thông tin truyền thông, góp phần thúc đẩy hòa bình, đối thoại văn hóa, hiểu biết lẫn nhau giữa các dân tộc; đồng thời mỗi sự kiện, nhân vật đề cử phải có tầm ảnh hưởng rộng rãi, được biết đến cả ở trong nước và quốc tế.
Danh nhân Lê Quý Đôn sinh ngày 2/8/1726, mất ngày 11/6/1784, tại làng Diên Hà, huyện Diên Hà, trấn Sơn Nam (nay là xã Lê Quý Đôn, tỉnh Hưng Yên). Lúc nhỏ tên là Lê Danh Phương, tự Doãn Hậu, hiệu Quế Đường. Ông là vị quan lớn thời Lê Trung Hưng, là nhà văn hóa, nhà thơ và được mệnh danh là nhà bác học lớn của Việt Nam trong thời phong kiến.
Tác phẩm của Lê Quý Đôn thống kê có tới hơn 40 bộ, bao quát hầu hết các vấn đề về lịch sử, văn hóa, nông nghiệp, thiên văn, địa lý. Các tác phẩm nổi tiếng của ông được coi như bách khoa toàn thư ở nhiều lĩnh vực, như: Vân đài loại ngữ, Kiến văn tiểu lục, Đại Việt thông sử, Bắc sử thông lục, Toàn Việt thi lục; các sách về triết học như Quần thư khảo biện, Thánh mô hiền phạm lục...
Năm 2026, kỷ niệm 300 năm ngày sinh danh nhân văn hóa Lê Quý Đôn, tỉnh Hưng Yên, quê hương của ông sẽ tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, bổ ích tưởng nhớ đóng góp của nhà bác học xuất chúng của Việt Nam.
Đại sứ Nguyễn Thị Vân Anh cho rằng, đây là dịp để chúng ta giới thiệu với bạn bè quốc tế những nét đẹp trong tâm hồn, trí tuệ của con người Việt Nam và hình ảnh của một đất nước Việt Nam đổi mới, phát triển năng động nhưng vẫn giữ được bản sắc truyền thống của dân tộc.
