Triển khai chương trình giám sát của Quốc hội năm 2023

LCĐT - Sáng 27/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Hội nghị triển khai chương trình giám sát của Quốc hội năm 2023. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì hội nghị.

Cùng dự hội nghị có các Phó Chủ tịch Quốc hội: Trần Quang Phương, Nguyễn Khắc Định, Nguyễn Đức Hải; Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành; các đồng chí Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại diện Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; lãnh đạo bộ, ban, ngành Trung ương; các đại biểu Quốc hội chuyên trách Trung ương…

Hội nghị được thực hiện theo hình thức trực tiếp tại Hội trường Diên Hồng (Nhà Quốc hội), kết nối trực tuyến tới 49 điểm cầu các Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương.

Dự hội nghị tại điểm cầu tỉnh Lào Cai có đồng chí Đặng Xuân Phong, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh; các đại biểu Quốc hội tỉnh; Thường trực HĐND tỉnh, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh…

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thượng tướng Trần Quang Phương, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, tinh thần xuyên suốt từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đến nay đó là tiếp tục nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của Quốc hội, trong đó việc đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác giám sát là khâu trọng tâm, then chốt.

Cùng với công tác lập pháp và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, Đảng đoàn Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chú trọng chỉ đạo thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ để đổi mới, tăng cường thực hiện hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội với chủ trương chuẩn bị kỹ lưỡng từ sớm, từ xa, huy động tối đa sự tham gia của đại biểu Quốc hội, các cơ quan là chủ thể giám sát và đối tượng chịu sự giám sát, cũng như các cơ quan phối hợp, các chuyên gia trong hoạt động giám sát.

Với tinh thần đổi mới, nhất là từ kinh nghiệm và kết quả đạt được trong thời gian qua, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương kỳ vọng hội nghị sẽ phát huy cao nhất trí tuệ tập thể của các đại biểu tham dự với trách nhiệm, năng lực, bản lĩnh và kinh nghiệm thực tiễn để đề xuất các giải pháp khả thi; các cơ quan, địa phương với chức năng, nhiệm vụ được giao phát huy tinh thần trách nhiệm, phát biểu tâm huyết, trí tuệ, cô đọng, súc tích với mục tiêu đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát trong năm 2023 và những năm tiếp theo.

Ngay sau khai mạc, hội nghị nghe báo cáo tóm tắt đánh giá kết quả thực hiện chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2022 do Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường trình bày. Theo đó, năm 2022 là năm thứ hai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng. Đại dịch Covid-19 và xung đột chính trị giữa các nước đã tác động mạnh đến phát triển kinh tế - xã hội của nước ta và ảnh hưởng đến hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Trong bối cảnh đó, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội kiên trì thực hiện mục tiêu “đổi mới và đẩy mạnh công tác giám sát là khâu trọng tâm, then chốt để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội”, trong đó chú trọng công tác hoàn thiện thể chế; đổi mới, cải tiến cách thức tổ chức thực hiện trong hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế về giám sát được Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo. Hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp Quốc hội, phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội có nhiều đổi mới, để lại dấu ấn trong hoạt động giám sát. Hoạt động giám sát chuyên đề tiếp tục được chú trọng với nhiều đổi mới trong công tác tổ chức thực hiện. Việc xem xét báo cáo của các cơ quan được thực hiện hiệu quả, có ý nghĩa quan trọng đối với việc kiểm soát quyền lực trong hoạt động của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao. Hoạt động giám sát văn bản quy phạm pháp luật đã được quan tâm chỉ đạo. Giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của cử tri ngày càng được tăng cường và trở thành hoạt động thường xuyên…

Để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả trong hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội, đại biểu Quốc hội và các cơ quan hữu quan trong thời gian tới cần quan tâm triển khai thực hiện nhiều nhiệm vụ, giải pháp ở nhiều khía cạnh.

Trong đó, về hoạt động giám sát chuyên đề năm 2023, Quốc hội giám sát 2 chuyên đề: “Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng” tại kỳ họp thứ 5; “Việc triển khai thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về các Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030” tại kỳ họp thứ 6.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành giám sát 2 chuyên đề về: “Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông” tại phiên họp tháng 8/2023; “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016 - 2021” tại phiên họp tháng 9/2023. Tại phiên họp thứ 15 (tháng 9/2022), Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về kế hoạch và đề cương báo cáo các chuyên đề giám sát năm 2023, đề nghị các cơ quan của Quốc hội là thường trực của các Đoàn giám sát theo chức năng, nhiệm vụ, phối hợp chặt chẽ với các Đoàn đại biểu Quốc hội và các cơ quan hữu quan phát huy các kết quả, kinh nghiệm trong giám sát chuyên đề năm 2022 để chủ động triển khai kế hoạch giám sát, bảo đảm chất lượng và tiến độ.

Kết luận hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ ghi nhận và đánh giá cao các cơ quan của Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, các cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan hữu quan đã phối hợp chặt chẽ, chuẩn bị kỹ lưỡng, chu đáo để hội nghị diễn ra thành công.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, năm 2023 là năm giữa nhiệm kỳ, năm bản lề triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Chương trình hành động của Đảng đoàn Quốc hội, chương trình, kế hoạch nhiệm kỳ của Quốc hội; là năm tập trung cho triển khai thực hiện các nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ về phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội. Căn cứ đặc điểm tình hình năm 2023 và đề xuất của các cơ quan, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 47 ngày 6/6/2022 về chương trình giám sát của Quốc hội năm 2023; Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 23 về chương trình giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2023 và Kế hoạch số 248 ngày 4/8/2022 nhằm triển khai thực hiện đồng bộ, thống nhất.

Để triển khai có hiệu quả chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2023, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội và từng đại biểu Quốc hội, các cơ quan, tổ chức hữu quan quan tâm thực hiện tốt các giải pháp đã nêu. Tiếp tục quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối của Đảng, đặc biệt là yêu cầu tại văn kiện Đại hội lần thứ XIII về “đổi mới phương thức, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động, phát huy dân chủ, pháp quyền, tăng tính chuyên nghiệp trong tổ chức và hoạt động của Quốc hội”; xác định việc nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát là một nội dung quan trọng, khâu then chốt trong quá trình đổi mới tổ chức và hoạt động của Quốc hội Việt Nam.

Giám sát phải trên tinh thần xây dựng; giữa “xây” và “chống” thì xây vẫn là căn bản, lâu dài; chống là quyết liệt, triệt để, cấp bách. Quốc hội luôn tự đổi mới chính bản thân mình, do vậy mỗi cơ quan của Quốc hội phải thực hiện tốt tự giám sát, mỗi đại biểu Quốc hội phải tự mình kiểm soát hoạt động của chính mình trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm trước cử tri...