LCĐT - Như một lẽ thường nào đó, khi đứng trước biển, người ta thường đượm buồn. Cái buồn dường như không có nguồn cơn, chỉ vắt dòng qua khắp miền ký ức, rơi tõm vào dòng sóng cuộn xô, rồi hóa thành nước mắt trên đôi mắt mọng đầy những quầng thâm của người đàn ông. Đó là đôi mắt của ba tôi, đôi mắt với những quầng đen, đôi chân mày rậm và ánh nhìn lúc nào cũng xa ngai ngái.
Thi thoảng, nếu chỉ cần nhìn đôi mắt ấy trong đêm, đôi mắt ấy quắc lên giận dữ, người ta sẽ cảm thấy sợ, nhưng chỉ cần nhìn dáng ông bước đi tập tễnh từng bước và vài tiếng ho hục hặc kéo theo, người ta sẽ biết, người đàn ông ấy đang yếu đuối trước cuộc đời.
 |
| Ảnh minh họa. |
Tôi vẫn hay nhìn ba ngóng trông ra ngoài phương xa một cách xa xăm và đầy phiền muộn như thế. Mỗi khi ngắm nhìn hình bóng ba đang ngả rạp trên cát vào mỗi xế chiều, lòng tôi lại dấy lên nỗi niềm rưng rưng khiến tôi chực khóc. Và những lúc ấy ba sẽ đến bên tôi, bế tôi lên, rồi lăn tròn những bước đi dài trên cát, tiếp tục đi về phía ánh mặt trời, cứ thế, đưa tôi đến đường chân trời mà suốt thời thơ bé tôi đã luôn mơ mình sẽ tới.
Ba luôn nhìn về phía biển, bởi nơi đó có mẹ, người đàn bà bám biển cùng những người đàn ông. Một người đàn bà khi phải cuộn mình trước sóng gió cuộc đời rồi vững chãi tay bè, tay lưới là người đàn bà khiến ta ngưỡng mộ nhất. Thời chiến, ba là anh hùng, là người chỉ huy khiến cả quân đoàn ngưỡng mộ, ba xông pha trận mạc, ba quên bản thân mình. Thế rồi hậu quả chiến tranh là vết đạn còn cắm ở chân hành ba mỗi khi trái gió, trở trời lại lên cơn đau nhức. Những năm tháng tôi lớn lên, tôi tưởng không thể chịu được mỗi mùa bão đến. Căn nhà nhỏ liêu xiêu đã bao lần chực ngã đổ chứa bên trong nó là cả cơn bão nhỏ của gia đình, với những lần ba đớn đau quằn quại. Nhiều đêm tôi bị mẹ “đuổi vội” đi ngủ rồi chong đèn thức cả đêm trông ba. Nhiều đêm tôi thấy ba cuộn mình ôm lấy chân, lấy tay rồi giọt nước mắt đàn ông rơi đầy trên gối. Nước mắt người đàn ông dường như khó rơi ra, nó thường hay quay ngược vào trong lòng, nhưng một khi đã rơi ra, thì nỗi đau mà người đàn ông ấy chịu đựng là to lớn lắm.
Mẹ yêu thương ba bằng cả trái tim, căn nhà bên bờ biển chưa khi nào ngớt tiếng cười trong veo của những tình cảm vô cùng chân thật. Làng chài be bé nơi tôi sống nuôi tôi bằng những đồng tiền đan lưới ít ỏi của mẹ và làm gỗ của ba. Gia đình tôi coi như có đồng ra, đồng vào khi công việc ba ổn định thì nguy cơ ập đến. Tôi còn nhớ lúc ấy tôi và đám bạn vẫn còn mải đi bắt còng bên biển, tôi còn đang mải nhìn những cánh buồm giương gió ngoài khơi xa thì tin dữ ập đến: Ba tôi đột quỵ. Khi mọi người đến bên ba, bằng nụ cười yếu ớt, ba vẫn vuốt tóc tôi và bảo:
- Ba sẽ ổn thôi mà, con gái!
- Lúc nào ba cũng nói sẽ ổn thôi!- Tôi khóc òa khi nhìn ba mình đang nghiêng mình trên chiếc giường trắng phau đầy mùi cồn mà sợ hãi - Ba à, ba đau lắm phải không?
Ba nhìn tôi cười rồi không nói gì nữa. Sau lần ấy, gánh nặng gia đình đổ lên vai mẹ. Cả tháng trời ba nằm trên giường bệnh là cả tháng trời mẹ chạy vạy khắp nơi thang thuốc cho ba, cứ khỏe chút là ba lại đi làm cá, ba đi đan lưới chứ không thể làm công việc nặng như trước nữa. Mẹ làm nhiều hơn, sự hy sinh và tình yêu mà mẹ dành cho ba và gia đình khi ấy không bút mực nào tả xiết. Còn tôi, mệt nhoài với những cơn mơ và những lần đi làm thêm đôi lần phải lên trường trễ. Thế rồi, một lần tôi nghe mẹ bàn với ba:
- Em đi biển, anh ạ!- Giọng mẹ đầy quả quyết. Ba không nói gì, mẹ tiếp:
- Anh Sám nói đợt này đi biển thắng đậm, anh sẽ sắp xếp chỗ cho em, chứ em cứ làm mấy việc lặt vặt thế này không nuôi nổi gia đình mình. Cái Bi sắp vào cấp hai nữa. Ba vẫn không nói gì, khẽ ho hục hặc rồi đi vào nhà trong. Mẹ ngồi đó, chong đèn suốt đêm, suy tư nín lặng.
Tôi cuộn tròn người lại lăn vào lòng ba, ba nặng nhọc đưa tay ôm tôi. Những vết sẹo trên tay ba không làm tôi sợ, dù đột nhiên nó trở nên bóng dưới ánh trăng mờ.
- Ba à, sao hồi nãy má hỏi mà ba không nói gì?
- Ba không biết nói gì con ạ, vì nói gì cũng trở nên dư thừa trước những việc má con hy sinh cho gia đình mình.
Tôi thấy vòng ôm của ba như chặt hơn và tôi chắc rất nhiều lần trong giấc ngủ tôi thấy bờ vai mình ấm lên bởi những giọt nước ở nơi nào đó rơi ra nóng hổi. Ngày hôm sau mẹ đi, ba chuẩn bị đủ thứ cứ như mẹ đi về một nơi xa lắm. Tất cả như đang hoán đổi, người đàn ông trở thành người mẹ ở nhà chăm lo vun vén cho tổ ấm đợi người phương xa trở về, còn người đàn bà trở thành trụ cột trong gia đình, đi bươn chải cùng gió sương với những con thuyền đầy đàn ông đượm mùi mưa nắng.
Mẹ đi, sau khi xong hết việc nhà, ba vẫn hay đi về phía biển; mỗi khi mặt trời lặn, ba ngồi phịch xuống cát, hai tay bó gối ôm lấy hai chân ngóng khơi xa. Trên ánh mắt người đàn ông ấy lúc nào cũng như có sương, bờ mắt nhăn nheo in hằn vết chân chim cố ép sao cho nước mắt không thể rơi xuống. Nước mắt người đàn ông dường như đã rơi hết trong đêm người đàn bà quyết định bước ngoặt cuộc đời. Tôi hiểu ba không thể khóc, vì mẹ đã khóc đủ cho ba. Ba càng không thể khóc vì ba muốn mẹ sẽ trở về bình yên sau những lần giương buồm ra khơi. Ba không thể khóc vì quyền của người đàn ông là được phép giấu yếu đuối của mình vào trong mà không ai được phép hỏi. Dẫu ba rất muốn khóc, vì người đàn ông mà phải để cho người mình yêu thương dạn dày gió sương nơi biển cả thì đau đớn nào hơn?
Ba tôi, người đàn ông có một thói quen là cứ rạng sáng lại đi về phía biển, nhìn ngắm những con tàu, hai mắt ông nhướn lên như kiếm tìm một điều gì đó quan trọng. Mái đầu điểm bạc như chói sáng cả rạng đông. Và cứ mỗi chiều tà, ông như từ biển trở về, nụ cười rung rinh, đôi mắt ngời sáng, ánh nhìn chưa khi nào thôi xa xăm đọng chút tin yêu. Những vết chân ba đi mỗi ngày khi mẹ bám biển dường như đã in hằn trên khắp bãi biển này. Sau lưng ba, tôi nhìn thấy cả niềm tin đong đầy trước mắt. Hôm nay, lại như mọi khi, tôi rướn người định gọi ba về ăn cơm, thì thấy phía xa xa, ba - vẫn nụ cười rung rinh ấy, nắm tay mẹ, trở về sau một chuyến ra khơi…
