Lí do không được dùng VNeID trong các kì thi

Trong đợt 2 kì thi đánh giá năng lực của Đại học (ĐH) Quốc gia TPHCM vừa tổ chức, một số thí sinh quên hoặc bị mất căn cước công dân (CCCD) muốn dùng định danh VNeID mức độ 2 thay thế nhưng không được Hội đồng thi chấp nhận. Những thí sinh này không được tham gia kì thi. Sự việc nhận được quan tâm của dư luận. Không ít người băn khoăn vì sao VNeID mức độ 2 được Bộ Công an đồng ý cho thay thế một số loại giấy tờ tùy thân như CCCD khi thực hiện một số thủ tục hành chính nhưng lại không được chấp nhận trong kì thi tuyển sinh.

Thí sinh dự thi đánh giá năng lực của ĐH Quốc gia TPHCM năm 2024.

Trao đổi với phóng viên, TS. Nguyễn Quốc Chính, Giám đốc Trung tâm Khảo thí và Đánh giá chất lượng đào tạo, ĐH Quốc gia TPHCM, cho biết quy định về tổ chức kì thi đánh giá năng lực của ĐH Quốc gia TPHCM nêu rõ: Khi vào phòng thi, thí sinh phải xuất trình Giấy báo dự thi và bản chính giấy tờ tùy thân thí sinh đã sử dụng để đăng ký dự thi. Các loại giấy tờ tùy thân dùng để đăng kí dự thi gồm: CCCD hoặc giấy chứng minh nhân dân (CMND) (còn thời hạn sử dụng) hoặc hộ chiếu (còn hạn sử dụng). Trường hợp (đến gần ngày thi) thí sinh bị mất giấy tờ tùy thân như nêu ở trên thì cần làm giấy xác nhận nhân thân theo mẫu quy định, có dán ảnh và đóng dấu giáp lai, có chữ ký và dấu xác nhận của Trưởng Công an phường/xã cũng là giấy tờ tuỳ thân hợp lệ để tham gia kì thi. Thí sinh có thể sử dụng mẫu giấy xác nhận nhân thân của ĐH Quốc gia TPHCM (mẫu DT15) hoặc mẫu của địa phương. Giấy chỉ có thời hạn sử dụng trong vòng 1 tháng tính từ ngày được xác nhận của công an. Trường hợp thí sinh không có các giấy tờ tùy thân theo quy định, hoặc không mang theo giấy báo dự thi, thí sinh phải có mặt tại Phòng Hội đồng thi trước giờ tập trung thí sinh tối thiểu 30 phút để làm các thủ tục cần thiết.

Theo lí giải của ông Chính, trong quy định liên quan đến giấy tờ tùy thân của ĐH Quốc gia TPHCM không có nội dung liên quan đến VNeID. Các loại giấy tờ theo quy định không những được ĐH này thông báo trong quy định tổ chức thi đánh giá năng lực mà còn được ghi trong giấy báo dự thi của thí sinh.

Ông Chính cho biết, VNeID chưa được dùng trong kì thi đánh giá năng lực là do phần mềm này trên điện thoại cá nhân và trong quy chế thi, thí sinh không được phép mang điện thoại vào khu vực thi.

Đúng nhưng chưa đảm bảo quyền lợi của thí sinh

Việc ĐH Quốc gia TPHCM không cho thí sinh không có CCCD dự thi, xét ở góc độ lí là đúng quy định. Nhưng xét ở góc độ đảm bảo quyền lợi cho thí sinh, ĐH Quốc gia TPHCM đã cứng nhắc và làm mất cơ hội tham gia kì thi của thí sinh.

Đại diện Bộ GD&ĐT cho rằng, khi nhìn nhận vấn đề thí sinh không có CCCD tại kì thi đánh giá năng lực vừa qua của ĐH Quốc gia TPHCM, phải dựa trên các yếu tố: quy định của ĐH này về kì thi, quy định của Bộ Công an về sử dụng VNeID. Thực tế, hiện nay, trong quy chế về thi nói chung từ tiểu học đến ĐH và các kì thi tuyển sinh, thi tốt nghiệp THPT nói riêng, đều không cho phép thí sinh mang điện thoại vào phòng thi. Vì vậy, VNeID không thể sử dụng trong tình huống này. Tuy nhiên, đại diện Bộ GD&ĐT cho hay, trong Quy chế thi tốt nghiệp THPT 2024 và hướng dẫn thi Bộ quy định trách nhiệm của thí sinh là có mặt tại phòng thi đúng thời gian quy định ghi trong Giấy báo dự thi để làm thủ tục dự thi. Trường hợp không có CCCD hoặc các giấy tờ cần thiết khác, phải báo cáo ngay cho Trưởng Điểm thi để xem xét, xử lí. Khi có thí sinh báo không có CCCD (do quên hoặc mất), Trưởng điểm thi yêu cầu thí sinh làm cam đoan. Hội đồng thi sẽ xác thực theo cam đoan sau, còn thí sinh được dự thi bình thường. Khi tập huấn về thi tốt nghiệp THPT, Bộ GD&ĐT luôn yêu cầu các Hội đồng thi phải đảm bảo quyền lợi cho thí sinh lên hàng đầu. Thực tế, khi thí sinh chẳng may quên mang một loại giấy tờ nào đó theo quy định, đến điểm thi các em đã mất tinh thần. Việc Hội đồng thi hỗ trợ giải quyết những thiếu sót về thủ tục hành chính là tạo cơ hội đảm bảo quyền lợi cho thí sinh, nhưng đồng thời vẫn đảm bảo tính minh bạch, an toàn của các kì thi.

Ghi nhận cho thấy, trong kì thi hết môn ở các ĐH, một số trường yêu cầu Phòng Đào tạo, Phòng Công tác sinh viên trực để xác nhận khi sinh viên chẳng may quên thẻ sinh viên, giúp thí sinh được thi kịp thời. Khi đó, sinh viên làm bản cam kết, phòng chức năng chụp ảnh và sinh viên mang thẻ sinh viên xác nhận lại trong thời gian 48h.

Trong kì thi đánh giá tư duy của ĐH Bách khoa Hà Nội, cũng giống như kì thi tốt nghiệp THPT, thí sinh không có CCCD phải viết cam đoan, sau đó mang giấy tờ theo quy định đến xác minh sau.

Ứng dụng VNeID

Hiện nay, ứng dụng định danh điện tử (VNeID) có rất nhiều tính năng được Bộ Công an cung cấp đến người dân như: Công dân khi thực hiện các dịch vụ công đã được tích hợp trên VNeID sẽ tự động điền thông tin vào các biểu mẫu đăng ký mà không phải khai báo, điền thông tin nhiều lần giúp tiết kiệm được nhiều thời gian, chi phí cho các loại biểu mẫu kê khai, giảm thiểu nhiều khâu thủ tục cần giải quyết. Ngoài ra, công dân có thể cung cấp, chia sẻ thông tin của mình với bên thứ ba thông qua quét mã QR hoặc giải pháp kỹ thuật khác khi hệ thống của bên thứ ba đủ điều kiện kết nối với hệ thống định danh và xác thực điện tử. Công dân cũng có thể thay thế căn cước công dân vật lý và các loại giấy tờ được tích hợp hiển thị trên ứng dụng VNeID như: giấy phép lái xe, đăng ký xe, bảo hiểm y tế... Ngoài ra, ứng dụng còn hỗ trợ người dân thông báo lưu trú và tố giác tội phạm trực tuyến.