Năm 2003, thị xã Nghĩa Lộ là 1 trong 7 huyện, thị xã của cả nước được Bộ Văn hóa - Thông tin, nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, chọn làm điểm xây dựng đơn vị văn hóa cấp huyện khu vực miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Năm 2013, HĐND tỉnh ban hành nghị quyết chuyên đề và UBND tỉnh Quyết định phê duyệt Đề án "Xây dựng thị xã văn hóa - du lịch Nghĩa Lộ, giai đoạn 2013 - 2020”. Năm 2021, UBND tỉnh tiếp tục ban hành Quyết định số 1859/QĐ-UBND phê duyệt Đề án "Xây dựng thị xã Nghĩa Lộ thành thị xã văn hóa, du lịch giai đoạn 2021 - 2025”.
Thực hiện Đề án, thị xã đã xây dựng các bản văn hóa truyền thống gắn với xây dựng và nâng cao chất lượng các mô hình du lịch cộng đồng hiện có, khôi phục nghề truyền thống; xây dựng kế hoạch bảo tồn và đề nghị đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với các di sản như: Hội Hạn khuống, Lễ Xên đông, Nghệ thuật Xòe Thái; thành lập các đội nhạc cụ dân tộc phục vụ khách du lịch; biên soạn, in ấn, phát hành cuốn sách về văn hóa truyền thống các dân tộc thị xã Nghĩa Lộ; mở lớp truyền dạy các giá trị văn hóa truyền thống; khôi phục Lễ hội Hang Thẩm Han, xã Sơn A và Lễ hội thờ thần Đất, xã Thanh Lương; sưu tầm, biên soạn tài liệu về khắp Thái, nhạc cụ khèn bè; thành lập các câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa dân gian tại các xã, phường; tổ chức không gian "Chợ quê” trong khuôn khổ lễ hội văn hóa - du lịch Mường Lò thường niên để quảng bá văn hóa ẩm thực Mường Lò.
Cùng với đó, thị xã quan tâm đầu tư, cải tạo kết cấu hạ tầng giao thông; hạ tầng thông tin, viễn thông, Internet cũng ngày càng phát triển, góp phần quan trọng thúc đẩy quảng bá du lịch. Đến nay, Nghĩa Lộ đã xóa hoàn toàn vùng lõm sóng 3G, 4G và đang triển khai các trạm thu phát sóng 5G. Thị xã đặc biệt chú trọng công tác quản lý, nâng cao chất lượng dịch vụ, sản phẩm du lịch và phát triển các sản phẩm mới để tạo sự khác biệt, có tính trải nghiệm cao như: tổ chức Hội thi "Lung linh vòng Xòe” vào dịp 30/4 và 1/5 hằng năm; xây dựng, khai trương, đưa vào hoạt động "Tuyến phố đi bộ” tối thứ 7 hàng tuần, bước đầu thu hút đông đảo khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm.
Ông Lương Mạnh Hà - Phó Chủ tịch UBND thị xã Nghĩa Lộ cho biết: "Thị xã tập trung phát triển đa dạng và đặc sắc các loại hình du lịch; xây dựng thương hiệu cho một số sản phẩm đặc trưng phục vụ phát triển du lịch như: gạo Mường Lò, thịt hun khói, các sản phẩm làng nghề truyền thống; đẩy mạnh xúc tiến, quảng bá, thu hút các nguồn lực đầu tư và tăng cường hợp tác quốc tế trong phát triển du lịch; phát huy các giá trị văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch. Năm 2025, thị xã dự kiến bố trí khoảng 11 tỷ đồng để xây dựng mô hình điểm bản văn hóa du lịch tại 2 bản Chao Hạ, Sà Rèn của xã Nghĩa Lợi”.
Năm 2025, thị xã Nghĩa Lộ phấn đấu đón và phục vụ 470.000 lượt khách; hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ trong Đề án "Xây dựng thị xã Nghĩa Lộ thành thị xã văn hóa - du lịch giai đoạn 2021 - 2025”. Nghĩa Lộ sẽ tiếp tục quan tâm thực hiện công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc; duy trì và quảng bá lễ hội, điểm nhấn là Nghệ thuật Xòe Thái; kết hợp các sự kiện văn hóa với hoạt động du lịch; khuyến khích người dân tham gia bảo tồn và phát triển các làng nghề truyền thống, xây dựng các không gian trải nghiệm văn hóa; tăng cường quảng bá và liên kết du lịch trên nền tảng số; tổ chức các chương trình xúc tiến đầu tư để huy động nguồn lực phát triển du lịch.
| Hiện nay, thị xã Nghĩa Lộ có trên 80 cơ sở lưu trú với hơn 1.000 phòng nghỉ, hiệu suất khai thác bình quân đạt 48%/năm; có 34 cơ sở homestay đạt tiêu chuẩn phục vụ khách du lịch, nhiều hộ làm du lịch có thu nhập từ 400 - 500 triệu đồng/năm. Năm 2024, Nghĩa Lộ đã đón và phục vụ gần 353.000 lượt khách, doanh thu từ dịch vụ du lịch đạt gần 318 tỷ đồng. |
Thanh Tân
