UBND tỉnh đã chỉ đạo Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh chuyển các bản tin cảnh báo của Trung ương, Đài Khí tượng - Thủy văn tỉnh đến các huyện (Phòng Nông nghiệp/Kinh tế) và ban hành Văn bản số 269 ngày 12/9/2023 về chủ động các biện pháp phòng ngừa, ứng phó với mưa, lũ và sạt lở. Đôn đốc các huyện, thị xã, thành phố khẩn trương triển khai các biện pháp phòng tránh, ứng phó.
Theo dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng - thủy văn quốc gia, Đài Khí tượng - Thủy văn tỉnh Lào Cai, trong những ngày tới trên địa bàn tỉnh tiếp tục có mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to. Do mưa to kéo dài, nước trên các sông, suối dâng cao, một số hồ chứa đã vượt ngưỡng (có một số nhà máy thủy điện đã thông báo xả lũ), đất đã ngấm no nước, kết hợp với mưa tiếp tục xảy ra trong thời gian tới, do đó nguy cơ hiện tượng sạt lở, sụt lún, ngập úng và lũ quét xảy ra là rất cao.
Để chủ động phòng ngừa, ứng phó trước mọi tình huống thiên tai có thể xảy ra, giảm thiểu thiệt hại đến mức thấp nhất, Trưởng Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh yêu cầu UBND các huyện, thị xã, thành phố theo dõi chặt chẽ bản tin dự báo thời tiết trên các phương tiện thông tin đại chúng để có kế hoạch và các biện pháp phù hợp phòng ngừa, ứng phó. Tăng thời lượng truyền thông về tình hình thời tiết, thiên tai trên hệ thống loa, đài truyền thanh thôn, xã; phát huy vai trò của Ban Tuyên vận xã, Tổ Tuyên vận thôn để tuyên truyền đến người dân.
Tăng cường rà soát các hộ dân đang sinh sống trong vùng có nguy cơ bị ảnh hưởng do sạt lở đất, lũ ống, lũ quét để có phương án di chuyển kịp thời. Chỉ đạo quyết liệt phương án sơ tán, di chuyển ngay những hộ gia đình, cá nhân đang sinh sống tại các khu vực nguy hiểm, khu vực có nguy cơ cao do trượt, sạt lở đất, lũ ống, lũ quét đến nơi an toàn (có biện pháp cưỡng chế đối với những trường hợp không di chuyển), đặc biệt đối với các hộ theo kế hoạch đã phê duyệt và các hộ mới phát sinh.
Triển khai ngay lực lượng xung kích tổ chức tăng cường kiểm tra, đôn đốc các chủ đầu tư, đơn vị thi công trên địa bàn thực hiện nghiêm túc các biện pháp phòng chống thiên tai tại công trường. Phối hợp với các sở: Công Thương, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo các chủ đập, hồ chứa thuỷ điện, thuỷ lợi kiểm tra hồ đập, xử lý các khu vực trọng điểm xung yếu về hồ đập; vận hành hồ chứa, xả lũ đúng quy trình; thông tin kịp thời cho chính quyền địa phương và người dân trước khi xả lũ để đảm bảo an toàn cho các công trình, khu dân cư hạ du; khơi thông các dòng chảy, đặc biệt là hệ thống thoát nước ở các khu đô thị, đông dân cư nhằm đảm bảo tiêu thoát lũ.
Tổ chức lực lượng tuần tra, rà soát nhằm phát hiện những vết nứt mới hoặc các cung trượt để có biện pháp cảnh báo, xử lý kịp thời, đặc biệt là các vị trí xung yếu và đã được xác định có nguy cơ cao; cử người cảnh giới và cắm biển cảnh báo những vị trí ngầm tràn có nguy cơ cao xảy ra ngập úng, lũ ống, lũ quét... để hướng dẫn người dân, phương tiện qua lại đảm bảo an toàn. Thông báo cho người dân không nghỉ qua đêm tại lều, lán, nương, rẫy; không đi làm nương, chăn thả gia súc xa nơi cư trú để kịp di chuyển về nhà khi có mưa, lũ; không vớt củi, đánh bắt cá tại các sông, suối khi nước lũ lên cao. Nắm bắt đầy đủ thông tin của người dân và có biện pháp quản lý chặt chẽ không cho người dân qua lại những khu vực ngầm tràn khi có lũ, vị trí có nguy cơ sạt lở, lũ ống, lũ quét.
Chỉ đạo cắt tỉa cành cây cao, có nguy cơ ảnh hưởng đến đường lưới điện, nhà ở, công trình công cộng nhằm hạn chế thiệt hại do cây gãy, đổ. Kiểm tra trang thiết bị phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn; sẵn sàng lực lượng tại chỗ để ứng phó với các sự cố, thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ.
Triển khai ngay các biện pháp phòng ngừa, ứng phó theo phương án, kế hoạch đã được phê duyệt, trong đó đặc biệt quan tâm đến việc huy động lực lượng, trang thiết bị phục vụ các tình huống khi thiên tai xảy ra.
Tăng cường lực lượng giúp đỡ người dân khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra, sớm ổn định đời sống của người dân, đặc biệt là bố trí chỗ ở cho các hộ phải sơ tán, di chuyển.
Tổ chức trực ban nghiêm túc 24/24 giờ; theo dõi chặt chẽ mọi diễn biến của thời tiết, kịp thời báo cáo về Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh 2 lần/ngày (trước 7 giờ và 14 giờ hằng ngày) để tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh; khi có thiệt hại cần thường xuyên báo cáo về Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh. Đặc biệt, khi có thiệt hại về người cần lưu ý đến việc xác định rõ nguyên nhân gây ra thiệt hại (do thiên tai hay do bất cẩn); báo cáo kịp thời ngay sau khi nhận được thông tin cho Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh và các cơ quan có liên quan theo quy định.
Đối với Đài Khí tượng - Thủy văn tỉnh, cần thường xuyên theo dõi chặt chẽ tình hình thời tiết, kịp thời phát tin dự báo, cảnh báo, cung cấp thông tin cho Sở Thông tin - Truyền thông, Báo Lào Cai, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh, các cơ quan liên quan để thông tin phục vụ công tác chỉ đạo phòng chống, ứng phó của UBND tỉnh, Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã và người dân.
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (cơ quan thường trực công tác phòng chống thiên tai) chỉ đạo các cơ quan trực thuộc phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan, UBND cấp huyện rà soát phương án đảm bảo an toàn hồ đập, phương án phòng tránh lũ quét, sạt lở đất... để sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống mưa, lũ; bảo vệ sản xuất nông nghiệp. Đôn đốc cấp huyện sẵn sàng tổ chức sơ tán, di chuyển người dân đang sinh sống tại các khu vực nguy hiểm, khu vực có nguy cơ trượt, sạt lở đất, lũ ống, lũ quét đến nơi an toàn. Phối hợp với các cơ quan, đơn vị đánh giá mức độ thiệt hại do sự cố, thiên tai gây ra theo quy định.
Sở Công Thương tăng cường công tác kiểm tra, đôn đốc các chủ hồ thải, hồ chứa thủy điện chấp hành nghiêm các quy định về phòng chống thiên tai, quan trắc và vận hành hồ chứa đúng quy định; thông báo kịp thời thông tin trước khi xả lũ cho các cơ quan liên quan và chính quyền địa phương vùng hạ du. Đồng thời, chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng xác minh, đánh giá nguyên nhân và mức độ ảnh hưởng của các hộ dân bị ngập nước tại khu vực Công ty Cổ phần Đồng Tả Phời; thường xuyên cập nhật, báo cáo UBND tỉnh và Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh; đề xuất phương án khắc phục.
Sở Giao thông vận tải - Xây dựng khẩn trương huy động lực lượng, phương tiện và phối hợp với Công an tỉnh, các cơ quan liên quan hướng dẫn, phân luồng giao thông tại những vị trí xung yếu và ách tắc giao thông; chủ động khắc phục những vị trí sạt lở, sụt lún và ngập úng đảm bảo an toàn cho người, phương tiện tham gia giao thông. Đối với những vị trí đang được thi công, cần chỉ đạo đơn vị thi công tổ chức đảm bảo an toàn về người, tài sản và điều tiết đảm bảo giao thông thông suốt.
Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh tăng thời lượng đưa tin về dự báo, cảnh báo thời tiết để chính quyền địa phương và người dân biết, chủ động phòng tránh.
Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh thường xuyên cập nhật diễn biến thời tiết, thiên tai để thông tin kịp thời đến Ban Chỉ huy và UBND các huyện, thị xã, thành phố; tham mưu kịp thời cho Ban Chỉ huy chỉ đạo công tác phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra; tổng hợp, báo cáo thiệt hại theo quy định. Tăng cường công tác trực ban 24/24 giờ.
Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh khẩn trương huy động lực lượng đến hiện trường và các điểm xung yếu để cùng lực lượng tại chỗ triển khai các biện pháp ứng phó và khắc phục; tổ chức lực lượng tìm kiếm người mất tích.
Công an tỉnh phối hợp với các lực lượng tại chỗ và tăng cường để tổ chức hỗ trợ người dân sơ tán, tìm kiếm người mất tích.
Đề nghị Ủy ban MTTQ tỉnh chủ trì, phối hợp tổ chức thăm hỏi, động viên các gia đình có người bị nạn theo quy định.
UBND thị xã Sa Pa, huyện Bát Xát và Văn Bàn khẩn trương huy động lực lượng để tổ chức tìm kiếm người mất tích; bố trí chỗ ở cho các gia đình, cá nhân bị thiệt hại sớm ổn định đời sống; tổ chức rà soát, đánh giá mức độ thiệt hại do thiên tai gây ra để tổng hợp, báo cáo theo quy định; chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức thăm hỏi, động viên các gia đình, cá nhân có người bị chết và bị thiệt hại.
Đối với các sở, ban, ngành khác, theo chức năng, nhiệm vụ được giao thường xuyên cập nhật thông tin, diễn biến thời tiết, thiên tai để chỉ đạo các địa phương được phân công phụ trách. Tổ chức thực hiện tốt Phương án ứng phó với thiên tai theo cấp độ rủi ro thiên tai năm 2023 được UBND tỉnh ban hành tại Quyết định số 552 ngày 15/3/2023 để ứng phó với mưa, lũ kịp thời và hiệu quả.
