Cẩn trọng với những lời quảng cáo biến sản phẩm thành 'thần dược'

Tránh vi phạm pháp luật và tổn hại uy tín bản thân

Thời gian qua, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử cùng một số đơn vị chức năng đã xử phạt nhiều trường hợp người nổi tiếng quảng cáo sai sự thật, thổi phồng công dụng sản phẩm... Đáng chú ý, không ít nội dung quảng cáo được lồng ghép dưới dạng các bài đánh giá, chia sẻ trải nghiệm cá nhân (review), nhưng lại đưa ra thông tin không đúng với tính năng thực tế của sản phẩm.

Phó Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử Nguyễn Thị Thanh Huyền dẫn chứng: “Có quảng cáo khẳng định uống một loại sữa trong 3 - 5 tháng có thể tăng chiều cao từ 3 - 6 cm. Tuy nhiên, hoàn toàn không có tài liệu công bố hay nghiên cứu nào chứng minh công dụng như vậy. Thế nhưng, trong nội dung quảng cáo, cũng như kịch bản được nhãn hàng soạn sẵn cho các KOL, vẫn cung cấp nội dung sản phẩm này có thể giúp tăng chiều cao như thế nào, cải thiện tiêu hóa, hỗ trợ điều trị tiểu đường ra sao… Đây là những thông tin mà người nổi tiếng cần hết sức lưu ý”.

Bà Nguyễn Thị Thanh Huyền đưa ra khuyến cáo, các KOL cần tỉnh táo và có trách nhiệm khi nhận quảng cáo, không nên chỉ dựa vào nội dung kịch bản do nhãn hàng cung cấp. Đồng thời cần yêu cầu doanh nghiệp, nhãn hàng cung cấp tài liệu chứng minh công dụng sản phẩm và đối chiếu với nội dung quảng cáo. Nếu sản phẩm không được cơ quan chức năng công bố, hoặc không có tài liệu chứng minh tính năng như nội dung quảng cáo, thì người nổi tiếng không nên nhận lời giới thiệu, tránh vi phạm quy định pháp luật và làm tổn hại uy tín bản thân.

Thực tế thời gian qua, dư luận đã nhiều lần bày tỏ sự bức xúc khi đặt sai niềm tin vào người nổi tiếng. Thậm chí, có KOL sẵn sàng đưa cả con mình vào video quảng cáo nhằm tăng độ tin cậy cho sản phẩm. Điều này khiến người tiêu dùng dễ dàng mua sản phẩm mà không quan tâm, tìm hiểu kỹ về nguồn gốc, chất lượng sản phẩm. Sự tin tưởng “mù quáng” vào KOL, nếu bị phản bội bằng những nội dung quảng cáo sai sự thật, sẽ phá vỡ niềm tin công chúng và gây hậu quả nghiêm trọng về lâu dài.

Siết quy định, nâng trách nhiệm

Phó Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử Nguyễn Thị Thanh Huyền cho biết, Luật Quảng cáo (sửa đổi) sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, với nhiều quy định chặt chẽ hơn đối với hoạt động quảng cáo trực tuyến, đặc biệt là vai trò và trách nhiệm của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo.

Theo đó, người chuyển tải sản phẩm quảng cáo nói chung có quyền yêu cầu người quảng cáo cung cấp thông tin chính xác, trung thực, trung thực, chính xác về tổ chức, cá nhân, sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ được quảng cáo, tài liệu liên quan… Song song với đó, họ phải tuân thủ các quy định của pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, cung cấp thông tin liên quan đến sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ; thực hiện nghĩa vụ về thuế…

Đặc biệt, đối với người chuyển tải sản phẩm quảng cáo là người có tầm ảnh hưởng như KOL, KOC…, trách nhiệm được nâng cao hơn bên cạnh trách nhiệm chung. Trong đó có nghĩa vụ đặc biệt là xác minh độ tin cậy của người quảng cáo, tài liệu liên quan. Trường hợp chưa sử dụng hoặc chưa hiểu rõ thì không được giới thiệu; thông báo về việc quảng cáo ngay trước và trong khi quảng cáo.

Bên cạnh đó phải có dấu hiệu nhận diện rõ ràng bằng chữ số, chữ viết, ký hiệu, hình ảnh, âm thanh để phân biệt giữa nội dung quảng cáo với các nội dung khác không phải quảng cáo. Cụ thể, các bài viết tài trợ trên báo điện tử phải có dấu hiệu phân biệt. Khi mua quảng cáo trên trang thông tin điện tử, mạng xã hội (MXH), ứng dụng…, người phát hành quảng cáo, mạng lưới quảng cáo phải có dấu hiệu phân biệt.

Khi đăng tin, bài, video quảng cáo trên mạng xã hội, nền tảng MXH phải cung cấp cho người sử dụng tính năng để phân biệt nội dung quảng cáo với các nội dung khác. Người sử dụng MXH phân biệt bằng cách sử dụng tính năng do MXH cung cấp, hoặc tự có dấu hiệu phân biệt.

Đối với quảng cáo không ở vùng cố định, phải có tính năng, biểu tượng tắt quảng cáo, thông báo nội quảng cáo vi phạm, từ chối xem không phù hợp. Đối với quảng cáo có chứa đường dẫn đến nội dung khác, phải có giải pháp kiểm tra, giám sát nội dung được dẫn đến. Đặc biệt không đặt sản phẩm quảng cáo vào trong, bên cạnh, liền sau hoặc trước nội dung vi phạm pháp luật; không quảng cáo trên trang thông tin điện tử, MXH, ứng dụng trực tuyến, nền tảng số vi phạm pháp luật.

Cùng với đó không được hợp tác quảng cáo với tổ chức, cá nhân, trang thông tin điện tử, mạng xã hội, ứng dụng trực tuyến, nền tảng số và tài khoản, kênh nội dung, trang cộng đồng, nhóm cộng đồng trên mạng xã hội đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công khai thông báo vi phạm pháp luật. Việc ngăn chặn, gỡ bỏ quảng cáo, thông tin vi phạm (chậm nhất 24 giờ kể từ khi có yêu cầu). Trường hợp không tuân thủ, cơ quan nhà nước triển khai các biện pháp kỹ thuật ngăn chặn quảng cáo vi phạm…

Những quy định mới trong Luật Quảng cáo sửa đổi thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của cơ quan quản lý trong việc thiết lập một môi trường quảng cáo trực tuyến minh bạch, lành mạnh. Đây không chỉ là công cụ pháp lý để xử lý vi phạm mà còn là lời cảnh tỉnh với các KOL, người nổi tiếng: Sự nổi tiếng, sức ảnh hưởng phải đi đôi với trách nhiệm. Mất niềm tin của công chúng là mất uy tín, sự nghiệp đã gây dựng.