LCĐT - Đã hơn một tháng trôi qua kể từ khi vụ ngộ độc rượu xảy ra ở huyện Bắc Hà làm hai người tử vong, những nạn nhân ra đi để lại nỗi đau cho người thân và trên hết là lời cảnh tỉnh cho những ai có thói quen uống rượu và uống quá nhiều rượu.
Bà Di - mẹ của 2 con trai chết vì ngộ độc rượu.
Bữa cơm định mệnh
Như thông tin đã đưa vào ngày 26/6/2013 gia đình anh Giàng Seo Phử, thôn Cốc Ly Thượng, xã Cốc Ly (Bắc Hà) tổ chức lễ đặt tên con theo phong tục của người Mông. Gia đình anh đã làm cơm và mua rượu ngô ở chợ Cốc Ly mời anh, em họ hàng đến ăn. Trong bữa ăn trưa hôm đó có khoảng 50 người cùng ăn cơm và uống rượu. Sau khi tan tiệc, anh Lử và anh Lổ (anh trai anh Phử) nói thấy khó chịu trong người, nên đi ngủ trước. Đến khoảng 15 giờ cùng ngày người nhà gọi hai anh không thấy dậy liền đưa đến Bệnh viện Đa khoa huyện Bảo Thắng để cấp cứu. Lúc này hai người đã bị hôn mê sâu. Sau gần một ngày điều trị tích cực tại Bệnh viện Đa khoa huyện Bảo Thắng thấy tình trạng bệnh nhân không thuyên giảm, các bác sỹ đã chuyển hai bệnh nhân lên Bệnh viện Đa khoa tỉnh. Qua nhận định ban đầu, đây là vụ ngộ độc rượu, do người dân uống quá nhiều rượu (không phải ngộ độc do rượu chứa chất độc) vì vậy ảnh hưởng đến chức năng gan, thận. Sau một tuần điều trị tích cực tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh, hai bệnh nhân đã tử vong.
Nỗi đau người ở lại
Ngôi nhà của anh Phử nằm chênh vênh trên dải đất ven sông. Trong nhà lúc này chỉ có vợ anh Phử (người vừa là em dâu vừa là chị dâu của hai người đã mất) và đứa con chưa được 1 tháng ở nhà. Nhìn cháu bé đang ngon giấc, chúng tôi đoán ngay ra là bữa đặt tên hôm 26/6 là dành cho cháu. Ngày vui bỗng chốc trở thành ngày đại tang của gia đình, liệu sau này khi lớn lên cháu có lấy đó làm bài học để tránh xa con “ma rượu” đang ngày đêm lấy đi sức khỏe của những người trụ cột nơi đây? Ngồi đợi một lúc thì bà Dí, mẹ của anh Lử, anh Lổ về, nhìn thấy chúng tôi, bà dường như đoán được ý của cuộc viếng thăm, nên bà đồng ý kể cho chúng tôi nghe hôm xảy ra sự việc. Trong ngôi nhà lụp xụp không có gì đáng giá ngoài đống ngô để trên nền đất nham nhở, lồi lõm, bà Dí ngồi gần đứa cháu nội đang ngon giấc rưng rưng nói: “Nhà bà có 5 người con trai, bây giờ 2 đứa đã chết rồi, sao số bà khổ thế, chồng cũng chết vì rượu, bây giờ đến hai đứa con cũng chết vì rượu. Bà già rồi không sao, chứ còn hai đứa con dâu thì khổ quá”. Nước mắt của người mẹ già đau xót vì một lúc mất hai người con, khiến chúng tôi không ai có thể cầm lòng.
Do bận làm nương, phải đến chiều chúng tôi mới gặp được 2 người con dâu của bà. Chị Vàng Thị Vế năm nay 19 tuổi, chị lấy chồng chưa được 1 năm, trong ánh mắt của người vợ trẻ này vẫn chưa hết bàng hoàng vì nỗi đau mất chồng; còn gia cảnh nhà chị Vàng Thị Dở năm nay 28 tuổi thì chẳng hơn là mấy. Chồng chị mất đi để lại cho chị hai người con đang tuổi ăn học, trong nhà không có vật gì đáng giá ngoài hai chiếc giường đã cũ. Không biết rồi đây mẹ con chị sẽ sống thế nào, khi khó khăn đang đè nặng trên vai người phụ nữ có vóc dáng nhỏ bé, vốn đã lam lũ, nay còn vất vả hơn. Nhìn hai đứa trẻ mặt mũi lấm lem, trong ánh mắt thơ ngây nhìn chúng tôi, có lẽ chúng chưa hiểu hết được nỗi mất mát lớn khi mất đi người thân.
Ra về, hình ảnh bà mẹ lầm lũi với khuôn mặt đã chai sạm vì sương, gió, thỉnh thoảng bà lấy vạt áo lên lau nước mắt cứ in đậm trong suy nghĩ của chúng tôi. Làm thế nào để người dân hiểu được tác hại của rượu? Làm thế nào để họ xóa đi những phong tục có hại cho sức khỏe này?…Câu hỏi đó cứ quanh quẩn trong đầu những người đi điều tra ngộ độc, mà chưa tìm được lời giải.
Đừng để nỗi đau thêm dài
Anh Vũ Văn Vịnh, Trạm trưởng Trạm Y tế xã Cốc Ly nói với chúng tôi: Trên địa bàn xã năm nào cũng có trường hợp chết liên quan đến rượu: Lúc thì bị cảm, khi thì bị tai nạn. Phong tục của người vùng cao là đàn ông mỗi khi đi chợ phiên đều phải uống rượu đến say thì thôi, uống rượu để vui, để giải sầu và để chống rét. Chuyện uống rượu như là một tập tục, một nét văn hóa của người dân vùng cao vậy… Liệu còn bao nhiêu gia đình nữa rơi vào hoàn cảnh giống như nhà bà Sùng Thị Dí?
Để người dân có ý thức ăn, uống an toàn, xóa đi những phong tục ăn uống lạc hậu, đảng ủy, ủy ban nhân dân các xã cần nêu cao vai trò của mình trong công tác đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm cho nhân dân. Các cơ quan chức năng, tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội cần gần gũi tuyên truyền, vận động cho người dân vùng cao, để họ từng bước thay đổi hành vi, xóa bỏ những tập tục ăn uống lạc hậu, có hại cho sức khỏe. Có như vậy, mới mong đẩy lùi được hiểm hoạ từ những thực phẩm không đảm bảo và tránh những điều đáng tiếc có thể xảy ra như trường hợp ngộ độc rượu nêu trên.
