Ứng dụng các công cụ và chỉ số đo lường thực hiện kinh tế tuần hoàn

Tại Việt Nam, khái niệm kinh tế tuần hoàn được cụ thể trong Luật Bảo vệ môi trường 2020 và trong Nghị định số 08/2022/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường. 

Phát triển Khu công nghiệp sinh thái là động lực thúc đẩy Kinh tế tuần hoàn
Phát triển Khu công nghiệp sinh thái là động lực thúc đẩy Kinh tế tuần hoàn

Điều 142 Luật Bảo vệ môi trường quy định cụ thể các chỉ tiêu xác định kinh tế tuần hoàn bao gồm: năng suất tài nguyên; giảm thiểu việc tiêu thụ nhiên liệu, đặc biệt là nhiên liệu hóa thạch; kéo dài vòng đời sản phẩm; giảm phát thải, rác thải ra môi trường và không gây tác động xấu đến môi trường. Nghị định số 08/2022/NĐ-CP giao Bộ Tài nguyên và Môi trường xây dựng, ban hành khung hướng dẫn áp dụng, đánh giá việc thực hiện kinh tế tuần hoàn.

Kết quả nghiên cứu của Viện Chiến lược Chính sách tài nguyên và môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho thấy việc áp dụng các công cụ, chỉ tiêu đo lường, đánh giá thực hiện kinh tế tuần hoàn đã được triển khai ở nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt là các quốc gia tiên phong thúc đẩy phát triển kinh tế tuần hoàn như Cộng hòa Liên bang Đức, Nhật Bản, Trung Quốc…Năm 2012 Cộng hòa Liên bang Đức đã ban hành Luật Kinh tế tuần hoàn thay thế cho Luật Quản lý chất thải và Chu trình khép kín. Luật đã phát triển một hệ thống kế hoạch hoàn chỉnh, thiết lập mục tiêu thực hiện kinh tế tuần hoàn theo lộ trình rõ ràng, gắn liền với đặc điểm địa lý, kinh tế, xã hội cụ thể của từng bang. Cục Thống kê Liên bang xây dựng các chỉ số khác nhau cho kinh tế tuần hoàn như hiệu suất sử dụng nguyên liệu thô, tiêu thụ nguyên liệu thô, khối lượng chất thải và tái chế.

Nhật Bản đã phát triển bộ chỉ số kinh tế tuần hoàn gồm 4 chỉ số chính cùng với hơn 40 chỉ số phụ và các chỉ số bổ trợ. Các chỉ số này được xây dựng dựa trên mô hình dòng vật chất để đánh giá tiến trình tuần hoàn của nền kinh tế theo các phạm vi, cấp độ khác nhau. Hệ thống Chỉ số Đánh giá về phát triển kinh tế tuần hoàn của Trung Quốc được ban hành lần đầu tiên vào năm 2007, sửa đổi năm 2017, bao gồm các chỉ tiêu toàn diện như năng suất tài nguyên chính; tỷ lệ tái chế tài nguyên thứ cấp tương ứng với một loạt các chỉ tiêu cụ thể.

Việt Nam đã có chính sách nhằm xây dựng, hoàn thiện hệ thống tiêu chí về kinh tế tuần hoàn theo hướng chú trọng khía cạnh kinh tế, gia tăng lợi ích kinh tế…Cụ thể tại Khoản 1 Điều 138 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP, hướng đến tập trung về sử dụng tài nguyên hiệu quả, kéo dài vòng đời sản phẩm và hạn chế phát sinh chất thải…Trong đó có xét đến các cấp độ và nhu cầu đo lường đánh giá chỉ số của kinh tế tuần hoàn bao gồm cấp vĩ mô, cấp vi mô, cấp sản phẩm,…thông qua các chỉ tiêu về việc sử dụng hiệu quả tài nguyên, tiết kiệm và phát triển năng lượng tái tạo…Tuy nhiên, việc xây dựng các chỉ số kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam còn gặp nhiều vướng mắc do thiếu hệ thống pháp lý cụ thể; chưa đủ các công cụ đáp ứng và phương pháp chuẩn hóa quá trình thu thập quản lý, đo lường dữ liệu đánh giá các chỉ số…

Vì vậy theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đình Thọ, Viện trưởng Viện Chiến lược Chính sách tài nguyên và môi trường, xây dựng khung giám sát, các chỉ số đo lường có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc triển khai các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện kinh tế tuần hoàn trên phạm vi cả nước. Các công cụ, chỉ số nhằm theo dõi, đánh giá quá trình, tiến độ và hiệu quả của các hoạt động áp dụng kinh tế tuần hoàn đáp ứng mục tiêu giảm khai thác, sử dụng các nguồn tài nguyên không tái tạo, tài nguyên nước; tăng hiệu quả sử dụng tài nguyên, nguyên liệu, vật liệu; tiết kiệm năng lượng; đồng thời kéo dài thời gian sử dụng vật liệu, thiết bị, sản phẩm, hàng hóa, các linh kiện, cấu kiện; hạn chế chất thải phát sinh và giảm thiểu tác động xấu đến môi trường. Đây là cơ sở để các bộ, ngành, địa phương xây dựng và tổ chức thực hiện kinh tế tuần hoàn phù hợp chức năng, nhiệm vụ, phạm vi, địa bàn quản lý.

Tiến sĩ Lại Văn Mạnh, Trưởng Ban Kinh tế Tài nguyên và Môi trường (Viện Chiến lược Chính sách tài nguyên và môi trường) đề xuất phát triển tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật cho các hoạt động về kinh tế tuần hoàn với phương châm đảm bảo tính thống nhất, dễ dàng áp dụng; xây dựng bộ công cụ hỗ trợ và dùng chung. Cùng với đó, tổ chức các khóa đào tạo cho doanh nghiệp, nhà quản lý và triển khai các chiến dịch truyền thông nâng cao nhận thức của cộng đồng về lợi ích và cách thức triển khai kinh tế tuần hoàn cũng như thực hiện đánh giá, đo lường các chỉ số liên quan; lồng ghép, tích hợp các nguyên tắc kinh tế tuần hoàn vào các chiến lược phát triển quốc gia và ngành, đảm bảo tính bền vững và dài hạn.

Để kinh tế tuần hoàn đạt mục tiêu cần cộng đồng chung tay, thay đổi từ nhận thức đến hành vi. Đây là quá trình đòi hỏi cả hệ thống cải cách đồng bộ từ chính sách hỗ trợ, công nghệ, tài chính và năng lực vận hành.

Theo baotintuc.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Tiếp cận thông tin, xây dựng mô hình kinh tế hiệu quả bền vững

Tiếp cận thông tin, xây dựng mô hình kinh tế hiệu quả bền vững

Trong Chương trình Mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025, "Giảm nghèo thông tin" được xác định là giải pháp then chốt, giúp người dân tiếp cận chính sách, học tập mô hình sản xuất hiệu quả và đổi mới tư duy phát triển kinh tế. Nhờ thông tin kịp thời, phù hợp, nhiều hộ đã mạnh dạn áp dụng cách làm mới, xây dựng sinh kế ổn định, góp phần thực hiện hiệu quả mục tiêu giảm nghèo bền vững.

Hội nghị tổng kết Dự án Thúc đẩy phát triển nghề nghiệp và kinh doanh cho thanh niên và phụ nữ Lào Cai và Phú Thọ

Hội nghị tổng kết Dự án Thúc đẩy phát triển nghề nghiệp và kinh doanh cho thanh niên và phụ nữ Lào Cai và Phú Thọ

Ngày 17/12, Ban Thường vụ Hội LHPN tỉnh Lào Cai phối hợp với tổ chức Aide et Action (AEA) và Trung tâm Nghiên cứu về Giới, Gia đình và Môi trường trong phát triển tổ chức hội nghị tổng kết Dự án Thúc đẩy phát triển nghề nghiệp và kinh doanh cho thanh niên và phụ nữ tại Lào Cai và Phú Thọ.

Xanh mướt cao nguyên

Xanh mướt cao nguyên

Không có những cánh đồng rau bạt ngàn như miền xuôi, Bắc Hà khiến du khách ngạc nhiên giữa núi đá trập trùng vẫn xanh ngắt rau màu. Rau theo chân những người phụ nữ gùi, chở xe máy tỏa khắp ngả đường, phủ xanh chợ phố. Ở đây, rau không mọc thành cánh đồng lớn mà len lỏi giữa ruộng lúa, nương ngô, vườn cây, thậm chí vươn lên từ những hốc đá nhỏ hẹp.

Tăng tốc trên các dự án giao thông kết nối

Tăng tốc trên các dự án giao thông kết nối

Những ngày cuối năm, trên công trình, dự án giao thông trọng điểm, nhà thầu đang đẩy nhanh tiến độ thi công với tinh thần “vượt nắng, thắng mưa”, “3 ca, 4 kíp” để về đích đúng hạn. Trong đó có dự án đường nối Quốc lộ 70 - 32C - 37 với cao tốc Nội Bài - Lào Cai và dự án nâng cấp Quốc lộ 32C đoạn Hiền Lương - thành phố Yên Bái (trước hợp nhất).

Phát triển bền vững lâm sản ngoài gỗ làm dược liệu gắn với doanh nghiệp và cộng đồng

Phát triển bền vững lâm sản ngoài gỗ làm dược liệu gắn với doanh nghiệp và cộng đồng

Chiều 16/12, tại xã Phong Hải, Trung tâm Nghiên cứu lâm sản ngoài gỗ (Viện Khoa học và Lâm nghiệp Việt Nam) phối hợp với xã Phong Hải, Chi cục Kiểm lâm tỉnh và một số doanh nghiệp, người dân trên địa bàn tổ chức Hội thảo định hướng phát triển bền vững lâm sản ngoài gỗ làm dược liệu gắn với doanh nghiệp kinh doanh dựa vào cộng đồng.

Nông dân Gia Phú và nhịp sống trên những ruộng rau

Nông dân Gia Phú và nhịp sống trên những ruộng rau

Xã Gia Phú là vùng sản xuất rau lớn của tỉnh, tập trung tại các thôn: Soi Cờ, Chính Tiến, Đồng Lục, Bến Phà, Giao Ngay, Giao Tiến, Thái Bo, Hòa Lạc, với tổng diện tích hơn 120 ha và hàng trăm hộ canh tác. Trên những cánh đồng rau xanh mướt, nông dân Gia Phú  đang cần mẫn gieo hạt, vun gốc, tưới nước đến thu hoạch.

Trồng rau an toàn hướng mới giảm nghèo bền ở xã Lùng Phình

Trồng rau an toàn hướng mới giảm nghèo bền ở xã Lùng Phình

Cùng với việc triển khai đồng bộ các chương trình mục tiêu quốc gia, xã Lùng Phình đã từng bước chuyển dịch cơ cấu cây trồng theo hướng sản xuất hàng hóa, khai thác hiệu quả tiềm năng đất đai, khí hậu để nâng cao thu nhập cho người dân. Điển hình là mô hình trồng rau an toàn do các hợp tác xã liên kết đầu tư hiệu quả trên địa bàn, mở hướng giảm nghèo mới cho địa phương.

Thống nhất chính sách, nâng tầm 605 sản phẩm OCOP tỉnh Lào Cai sau sáp nhập

Thống nhất chính sách, nâng tầm 605 sản phẩm OCOP tỉnh Lào Cai sau sáp nhập

Trong bối cảnh chương trình OCOP ngày càng đi vào chiều sâu, Lào Cai và Yên Bái sau khi hợp nhất thành tỉnh Lào Cai, hiện có 605 sản phẩm OCOP. Mặc dù có lợi thế diện tích rộng và nhiều đặc sản, tỉnh vẫn đang đối mặt với không ít thách thức trong quá trình nâng cao chất lượng, gia tăng giá trị và mở rộng thị trường tiêu thụ cho các sản phẩm này...

Hướng tới tăng trưởng "2 con số" thông qua chuyển đổi kép Xanh và Số

Hướng tới tăng trưởng "2 con số" thông qua chuyển đổi kép Xanh và Số

Chiều 16/12, Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2025, triển vọng 2026 đã diễn ra với chủ đề "Kinh tế Việt Nam phát triển nhanh, bền vững, chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số". Đây là sự kiện kinh tế thường niên quy mô lớn, gồm 1 phiên toàn thể cấp cao và 2 phiên chuyên đề, thu hút sự tham gia của hơn 500 đại biểu trực tiếp và hơn 1.000 đại biểu trực tuyến tại 34 điểm cầu trên cả nước.

Chủ động bảo vệ cây trồng, vật nuôi trong những ngày rét hại

Chủ động bảo vệ cây trồng, vật nuôi trong những ngày rét hại

Trước diễn biến thời tiết cực đoan, nhiệt độ giảm sâu, nhiều nơi xuất hiện băng giá và sương muối, các địa phương trên địa bàn tỉnh đã đồng loạt triển khai công tác tuyên truyền hướng dẫn người dân che chắn chuồng trại, dự trữ thức ăn cho gia súc và chăm sóc cây trồng nhằm hạn chế tối đa thiệt hại trong những ngày rét đậm, rét hại.

Lào Cai: Sẵn sàng cho lễ khởi công dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Lào Cai: Sẵn sàng cho lễ khởi công dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Ngày 19/12 sẽ diễn ra lễ khởi công dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng. Đây là dự án có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Lào Cai, vì vậy, những ngày qua, các cấp, các ngành liên quan đã dồn sức chuẩn bị mọi điều kiện tốt nhất, sẵn sàng cho lễ khởi công diễn ra theo đúng kế hoạch.

Câu chuyện 3 thập niên giữ đất

Từ thực trạng khai thác tận diệt vào thập niên 90, các cán bộ lâm nghiệp tại vùng đất Trạm Tấu, tỉnh Yên Bái cũ - nay thuộc địa phận xã Hạnh Phúc, tỉnh Lào Cai đã kiên trì vận động thay đổi tập quán của người dân. Thành quả sau 3 thập niên giữ đất là hơn 300 ha rừng hỗn giao có trồng xen pơ mu được hồi sinh, mở ra triển vọng lớn về kinh tế lâm nghiệp, tín chỉ carbon và du lịch sinh thái.

fb yt zl tw