Ngày 2/6, tại Trụ sở ở Paris (Cộng hòa Pháp), diễn ra Lễ trao bằng công nhận cho các quốc gia có các công viên địa chất mới được UNESCO công nhận là Công viên địa chất toàn cầu UNESCO. Công viên địa chất Lạng Sơn của Việt Nam đã vinh dự nằm trong danh sách các công viên địa chất mới được công nhận lần này.

Đây là lần đầu tiên Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) tổ chức lễ trao bằng chứng nhận này tại chính trụ sở, theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến, thể hiện sự quan tâm ngày càng cao của cộng đồng quốc tế đối với danh hiệu này.
Công viên địa chất Lạng Sơn là công viên địa chất thứ 4 của Việt Nam được công nhận là UNESCO.
Tham dự trực tiếp tại đầu cầu Paris có Đại sứ Nguyễn Thị Vân Anh, Trưởng Phái đoàn Thường trực Việt Nam bên cạnh UNESCO.

Bằng công nhận Công viên địa chất Lạng Sơn là Công viên địa chất toàn cầu UNESCO do bà Audrey Azoulay, Tổng Giám đốc UNESCO ký và được bà Lidia Brito, Trợ lý Tổng Giám đốc UNESCO phụ trách Khoa học tự nhiên, trao cho Đại sứ Nguyễn Thị Vân Anh.
Ông Nguyễn Đặng Ân, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng Lãnh đạo Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch và các sở, ngành, đơn vị liên quan của tỉnh , tham dự buổi lễ theo hình thức trực tuyến ở Việt Nam.
Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn có diện tích 4.842 km2, trải qua hành trình suốt 500 triệu năm tiến hóa của sự sống. Tại nơi đây, các chuyên gia có thể tìm thấy các dấu tích của các sinh vật cổ xưa. Đời sống tinh thần của người dân địa phương là thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ, kết hợp hài hòa âm nhạc, múa và kể chuyện, tôn vinh các vị thần được cho là cai quản ba cõi - trời, đất và nước.
Lạng Sơn cũng là một trong những địa phương bảo tồn và phát huy giá trị , được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại vào tháng 12/2019.

Chia sẻ với phóng viên Báo Nhân Dân, ông Antonio De Sousa Abreu, Giám đốc bộ phận Khoa học Sinh thái và trái đất chúc mừng Việt Nam có thêm một công viên địa chất mới trong mạng lưới toàn cầu của UNESCO. Theo ông, đóng góp của Việt Nam với công viên địa chất mới này là “thực sự có ý nghĩa”.
Ông Antonio De Sousa Abreu giải thích rằng, mục tiêu chính của chương trình công viên địa chất là phát triển bền vững. Điều này có nghĩa là kết hợp hoặc kết nối việc bảo tồn tài nguyên thiên nhiên với sự phát triển của cộng đồng địa phương, đồng thời khẳng định chính sách phát triển của con người luôn đi liền với công tác bảo tồn thiên nhiên.
Cũng theo Giám đốc bộ phận Khoa học Sinh thái và Trái đất, danh hiệu “công viên địa chất” có thể giúp các quốc gia phát huy được bản sắc của các địa phương, góp phần thúc đẩy đối thoại nhiều hơn giữa khoa học, những người ra quyết sách và người dân, nhất là mở ra nhiều cơ hội phát triển mới cho giới trẻ.

Chia sẻ thêm về sự kiện này, ông Kristof Vandenberghe, Trưởng Phòng Khoa học trái đất và Công viên địa chất, mô tả quá trình chuẩn bị hồ sơ ghi danh thành công viên địa chất là “một hành trình dài và rất nhiều công sức”.
Ông đánh giá cao sự hỗ trợ tích cực của chính phủ các nước, người dân địa phương trong công tác tiếp đón các đoàn chuyên gia quốc tế tới nghiên cứu tại địa bàn và ý nghĩa của danh hiệu “công viên địa chất” trong việc phát triển hài hòa cộng đồng và thiên nhiên.
Ông Kristof Vandenberghe nhấn mạnh: Lạng Sơn giờ đây trở thành một phần của một gia đình, một phần của mạng lưới quốc gia bên cạnh nhiều công viên địa chất đã được công nhận trước đó tại Việt Nam và mạng lưới toàn cầu.
Nhân dịp này, Trưởng Phòng Khoa học trái đất và Công viên địa chất cũng nêu rõ những yêu cầu mà UNESCO đặt ra đối với các công viên địa chất. Cụ thể, cần phải bảo vệ các di sản tại địa phương, dù là di sản địa chất hay đa dạng sinh học; tôn trọng và bảo tồn các truyền thống địa phương; cũng như phát huy hiệu quả công tác quản lý nguồn nước.

Đại sứ Nguyễn Thị Vân Anh, Trưởng Phái đoàn Thường trực Việt Nam bên cạnh UNESCO, cho biết: Trong suốt thời gian qua, Phái đoàn đã tích cực phối hợp Ủy ban nhân dân tỉnh Lạng Sơn và Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam trong quá trình chuẩn bị hồ sơ đề cử Công viên địa chất Lạng Sơn.
Đại sứ nhấn mạnh: Việc UNESCO chính thức công nhận Công viên địa chất toàn cầu Lạng Sơn có ý nghĩa rất quan trọng. Đây là một dấu mốc mở ra nhiều cơ hội mới cho phát triển du lịch bền vững của Lạng Sơn. Đồng thời, tỉnh Lạng Sơn có thể kết nối sâu rộng với mạng lưới các Công viên địa chất toàn cầu, hợp tác và trao đổi kinh nghiệm về quản lý, bảo tồn và phát huy các giá trị di sản thiên nhiên của nhân loại phục vụ phát triển bền vững.

Lạng Sơn, với danh hiệu Công viên Địa chất Toàn cầu UNESCO, đã sẵn sàng để trở thành một điểm đến hấp dẫn, một biểu tượng của sự hài hòa giữa phát triển và bảo tồn. Đây là minh chứng cho những nỗ lực không ngừng của Việt Nam trong việc gìn giữ và phát huy các giá trị di sản thiên nhiên và văn hóa quý báu.
Đại sứ Nguyễn Thị Vân Anh cũng khẳng định: Với những giá trị địa chất, di sản văn hóa, cảnh quan thiên nhiên độc đáo, tiêu biểu và nổi bật, Công viên địa chất toàn cầu Lạng Sơn sẽ là sự bổ sung quý giá cho hệ thống mạng lưới các Công viên địa chất toàn cầu UNESCO.

Trước đó, Việt Nam đã có Cao nguyên đá Đồng Văn (được công nhận vào năm 2010), Công viên địa chất Non nước Cao Bằng (năm 2018) và Công viên địa chất Đắk Nông (năm 2020). Điều này khẳng định vị thế ngày càng tăng của Việt Nam trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị địa chất và văn hóa.
Danh hiệu “Công viên địa chất toàn cầu UNESCO” được thành lập vào năm 2015, ghi nhận giá trị di sản địa chất có tầm vóc quốc tế. Mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu của UNESCO hiện có tổng số 229 công viên địa chất toàn cầu tại 50 quốc gia. Các công viên địa chất đóng vai trò phục vụ cộng đồng địa phương, kết hợp giữa bảo tồn di sản địa chất độc đáo, nâng cao nhận thức của công chúng và thúc đẩy phát triển bền vững.
KHẢI HOÀN-MINH DUY