LCĐT - Vụ mùa 2017, toàn tỉnh có kế hoạch sản xuất hơn 21.000 ha, trong đó 11.200 ha lúa mùa sớm một vụ tại các địa phương vùng cao. Ở những chân ruộng một vụ, bà con đã hoàn thành cấy trong tháng 6, hiện lúa đang trong giai đoạn đẻ nhánh rộ, lúa trà sớm đang đứng cái, làm đòng. Đối với diện tích lúa mùa chính vụ (trên các chân ruộng cấy 2 vụ), sau khi thu hoạch lúa xuân, người dân khẩn trương làm đất bắt đầu vụ sản xuất mới. Tại các địa phương hoàn thành thu hoạch lúa xuân sớm như Bảo Thắng, Văn Bàn, Bảo Yên, việc gieo cấy lúa mùa được đẩy nhanh tiến độ và cơ bản hoàn tất. Đến nay, người dân trong tỉnh đã cấy xong hơn 20.000 ha, đạt 93% kế hoạch. Một số địa phương kết thúc vụ xuân muộn nên vụ mùa bắt đầu muộn hơn như Bắc Hà, Mường Khương, người dân đang khẩn trương làm đất, cày bừa để gieo cấy cho kịp thời vụ.
 |
| Nông dân Mường Khương gieo cấy lúa mùa trà muộn. |
Tại các xã Bản Lầu, Bản Xen, Lùng Vai và một phần diện tích thuộc xã Thanh Bình, huyện Mường Khương, người dân đang bừa ruộng để chuẩn bị cấy lúa. Do tập quán sản xuất vụ xuân muộn hơn các địa phương khác, nên việc thu hoạch vụ xuân và bắt đầu vụ mùa tại Mường Khương thường diễn ra khá muộn. Để chủ động sản xuất vụ mùa, một số hộ đã thu hoạch sớm một khoảnh ruộng để lấy đất gieo mạ hoặc để một phần đất không gieo cấy vụ xuân để gieo mạ cho vụ mùa từ cuối tháng 6, nên đến cuối tháng 7 đã có mạ để cấy lúa. Chị Hoàng Ngọc Thư, thôn Na Hạ 1, xã Lùng Vai chia sẻ: “Gia đình tôi có 2 tràn ruộng, diện tích ở gần nhà thì gieo cấy 2 vụ, diện tích ở xa thì chỉ cấy lúa mùa. Tôi chủ động gieo mạ ở ruộng xa nhà, sau khi thu hoạch xong lúa chiêm thì làm đất và có mạ cấy sớm, giờ gia đình đã cấy xong, không phải đợi mạ như những chân ruộng khác”.
Đối với những gia đình khác, do không có diện tích đất để gieo mạ sớm cho vụ mùa thì thu hoạch lúa xuân được thực hiện khẩn trương, giải phóng đất để làm ruộng mạ, việc gieo cấy vụ mùa sẽ hoàn thành vào đầu tháng 8. Anh Nông Văn Xuân, thôn Na Pao, xã Bản Lầu cho biết: “Cuối tháng 7, người dân ở đây mới thu hoạch xong lúa xuân. Sau thu hoạch, cả gia đình tôi tập trung cắt gốc rạ, cày bừa để làm vụ mùa. Giờ toàn bộ diện tích ruộng đã được cày ải và bừa lần 1 để ngâm, ủ đất, đợi mạ đủ ngày tuổi để cấy, tôi sẽ thuê máy bừa về bừa lại một lần nữa rồi tiến hành cấy”.
Tại các địa phương vùng thấp, hầu hết các chân ruộng đã được phủ xanh, lúa mùa đang trong giai đoạn bén rễ, hồi xanh, diện tích trà sớm trong giai đoạn đẻ nhánh. Trong tháng 7, trên địa bàn tỉnh có mưa lớn kéo dài, nhiều diện tích lúa mới cấy bị ảnh hưởng, đặc biệt là tại Văn Bàn và Bảo Thắng. Anh Bùi Văn Kỳ, thôn Phú Hải 2, xã Phú Nhuận (Bảo Thắng) có một phần diện tích lúa bị vùi lấp, ngập úng do nước lũ dâng. Sau khi nước rút, anh cấy lại những cây lúa bị ngả rạp và thau rửa bùn trên ruộng. Anh Kỳ cho biết: “Cũng may là nước chỉ ngập trong thời gian ngắn rồi rút nên cây lúa không bị ảnh hưởng nhiều. Lúa từng bị nước ngập sẽ dễ nhiễm sâu bệnh hơn, nên vụ mùa này tôi phải theo dõi thường xuyên, nếu lúa nhiễm bệnh phải phun thuốc sớm. Tạm thời, chỉ một phần ruộng ở gần mương nước bị ngập là thiệt hại, còn lại gia đình vẫn có thể khắc phục được”.
Ông Nguyễn Văn Hùng, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh cho biết: Với diện tích lúa bị ảnh hưởng, vùi lấp, úng ngập trong đợt mưa lũ vừa qua, người dân cần khẩn trương tiêu úng, thau rửa bùn đất ngay sau khi nước rút. Diện tích lúa bị chết, bà con có thể tỉa cấy dặm, diện tích bị vùi lấp hoàn toàn thì bà con nên chuyển đổi sang các cây trồng khác hoặc có thể lấy mạ từ các địa phương cấy muộn hơn để cấy bù; việc gieo mạ để bắt đầu sản xuất đến thời điểm này sẽ không còn kịp trong khung thời vụ.
Cũng theo ông Hùng, hầu hết các giống lúa trên thị trường hiện nay là giống cảm ôn (giống lúa mẫn cảm với nhiệt độ), nên việc gieo cấy phải đúng khung thời vụ, nếu không cây lúa dễ gặp các điều kiện thời tiết không thuận lợi, ảnh hưởng đến năng suất. Theo khuyến cáo, người dân các địa phương cần hoàn thành gieo cấy lúa mùa vào tuần đầu tháng 8 để đảm bảo khung thời vụ. Đồng thời, việc đẩy nhanh tiến độ sản xuất lúa mùa sẽ đảm bảo tiến độ mùa vụ, thu hoạch lúa mùa sớm để người dân chủ động rải vụ, trồng các cây ưa ấm cho vụ đông sớm. Việc rải vụ tốt do khung thời vụ kéo dài sẽ quyết định sự thành công của sản xuất vụ đông, bởi hạn chế việc sản phẩm vụ đông ùn ứ, dư thừa sản phẩm do thu hoạch cục bộ vào một thời gian nhất định, dẫn đến việc tiêu thụ bị ảnh hưởng.
