Khoảng tháng 5 đến tháng 6 hằng năm, khi những cơn mưa đầu mùa bắt đầu tưới mát núi rừng Tây Bắc cũng là lúc Mù Cang Chải khoác lên mình diện mạo mới - mùa nước đổ. Đây là thời điểm người dân dẫn nước từ khe suối về các thửa ruộng bậc thang để chuẩn bị cho vụ cấy lúa. Nước tràn đầy trên từng bậc ruộng, phản chiếu mây trời, tạo nên mặt gương lớn giữa núi rừng.
Những tia nắng chiếu lên mặt ruộng lấp lánh ánh bạc, kết hợp cùng sắc nâu của đất, xanh của mạ, hòa quyện thành một bức tranh thủy mặc kì vĩ và sống động. Không đâu như Mù Cang Chải - nơi mà thiên nhiên và bàn tay con người đã tạo nên kiệt tác ruộng bậc thang nổi tiếng cùng những địa danh như đèo Khau Phạ, La Pán Tẩn, Chế Cu Nha, Dế Xu Phình...
Du khách đứng ở những điểm cao này có thể ngắm nhìn toàn cảnh ruộng bậc thang trải dài, uốn lượn mềm mại trên triền núi như những dải lụa bồng bềnh giữa đại ngàn. Không chỉ dừng lại ở việc chiêm ngưỡng cảnh sắc, mùa nước đổ còn là dịp lý tưởng để du khách tìm hiểu và trải nghiệm văn hóa canh tác độc đáo của đồng bào Mông, Thái.
Việc đổ ải, dắt trâu, cấy lúa… tưởng chừng đơn giản nhưng lại là cả một quá trình kết tinh kinh nghiệm và sự gắn bó với đất đai, núi rừng. Chính những trải nghiệm thực tế này đã để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng du khách.
Chị Nguyễn Thu Thảo đến từ thành phố Hà Nội chia sẻ: "Tôi từng lên Mù Cang Chải vào mùa lúa chín nhưng mùa nước đổ lại mang vẻ đẹp rất riêng, yên bình và sâu lắng. Trải nghiệm cấy lúa cùng người dân khiến tôi càng thêm trân trọng những cố gắng trong lao động, phát triển sản xuất của người dân nơi đây”.
Anh David Miller - một du khách người Anh hào hứng: "Tôi thực sự ngỡ ngàng trước những thửa ruộng lấp lánh nước phản chiếu bầu trời. Người dân địa phương rất thân thiện. Tôi đã học được cách cấy lúa và cảm thấy rất thú vị vì được hòa mình vào cuộc sống người dân bản địa”.
Hành trình đến với Mù Cang Chải mùa nước đổ thực sự là một phần trải nghiệm khó quên. Từ thành phố Hà Nội, du khách có thể di chuyển theo quốc lộ 32, qua thị xã Nghĩa Lộ, qua xã Tú Lệ, vượt đèo Khau Phạ - một trong "tứ đại đỉnh đèo” của Tây Bắc sẽ đặt chân đến xứ này.
Trên hành trình ấy, từng khúc cua, từng đoạn đèo sẽ đưa du khách đi từ ngỡ ngàng này đến ngỡ ngàng khác, khi trước mắt là những thung lũng xanh mướt, những bản làng ẩn hiện trong sương sớm, thấp thoáng hình ảnh người dân cấy lúa bên những triền ruộng bậc thang lấp lánh nước.
Nếu yêu thích cảm giác mạnh, du khách có thể tham gia bay dù lượn từ đỉnh đèo Khau Phạ - nơi có thể ngắm toàn cảnh ruộng bậc thang mùa nước đổ từ trên cao, cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp hùng vĩ và thơ mộng của đất trời Tây Bắc.
Những năm gần đây, để bảo tồn thiên nhiên, văn hóa và đáp ứng nhu cầu của du khách, chính quyền huyện Mù Cang Chải và người dân bản địa đã chú trọng phát triển du lịch cộng đồng theo hướng xanh, bền vững. Các địa phương như La Pán Tẩn, Dế Xu Phình, Nậm Có… không ngừng cải thiện dịch vụ lưu trú, giữ gìn bản sắc văn hóa đồng thời nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường, giảm rác thải nhựa và sử dụng sản phẩm thân thiện với thiên nhiên.
Du khách cũng được khuyến khích ứng xử có văn hóa khi tham quan: không xả rác bừa bãi, không xâm phạm ruộng đồng, không làm ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân bản địa. Đây chính là chìa khóa để du lịch Mù Cang Chải phát triển bền vững, giữ được vẻ đẹp nguyên bản trong lòng du khách gần xa.
Trong nhịp sống hiện đại nhiều bộn bề, đôi khi con người cần một nơi để lắng lại, để hít thở bầu không khí trong lành, để chạm tay vào đất, vào cây và cảm nhận sự bình yên thực sự. Mù Cang Chải mùa nước đổ không náo nhiệt, ồn ào mà lặng lẽ và thấm sâu.
Đó không chỉ là nơi để ngắm cảnh mà còn là nơi để kết nối với thiên nhiên, với văn hóa và với chính tâm hồn mình. Nếu có thời gian, mọi người hãy một lần lên Mù Cang Chải vào mùa nước đổ để hiểu vì sao chỉ một lần đến mà lòng cứ mãi vấn vương…
Hồng Oanh
