Người lưu giữ nghệ thuật hát then ở Vĩnh Yên

LCĐT - Những ngày lễ, tết, ngày hội, từ những ngôi nhà sàn gỗ cổ kính dựa vào sườn núi ở bản Khuổi Phường, xã Vĩnh Yên (Bảo Yên) lại ngân lên những làn điệu hát then làm say đắm lòng người. Những câu hát then kết hợp với tiếng đàn tính từ lâu đã trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu của người Tày nơi đây. Góp phần lưu giữ điệu hát then ở Vĩnh Yên là Nghệ nhân ưu tú Hoàng Văn Thụy.

Ông Hoàng Văn Thụy được mệnh danh là “anh cả” trong sưu tầm, lưu giữ, sáng tác nghệ thuật hát then của người Tày ở xã Vĩnh Yên tại thời điểm này.

Năm nay ngoài 50 tuổi nhưng ông Hoàng Văn Thụy vẫn còn khá trẻ trung. Thấy khách, ông Thụy mời lên nhà sàn rót trà mời, rồi nhìn sang vợ nói với chúng tôi một câu như đùa: Có lẽ vì vợ chồng tôi hay hát then, gảy tính tẩu nên cuộc sống lúc nào cũng vui tươi, trẻ trung được như vậy…

Nghệ nhân ưu tú Hoàng Văn Thụy bên cây đàn Tính.
Nghệ nhân ưu tú Hoàng Văn Thụy bên cây đàn Tính.

Theo lời kể của ông Thụy, ông sinh ra và lớn lên trên mảnh đất Khuổi Phường có truyền thống hát then. Khi đủ 18 tuổi, cũng như nhiều thanh niên khác trong làng, ông lên đường nhập ngũ và sau khi ra quân trở về quê hương sản xuất, xây dựng gia đình. Điều đặc biệt là ông được thừa hưởng gen hát then của các bậc tiền bối trong dòng tộc, nhất là dì ruột là cố Nghệ nhân dân gian Hoàng Thị Cứ - người nhiều năm hoạt động trong lĩnh vực sưu tầm, trình diễn các làn điệu hát then cổ của người Tày. Với tình yêu tha thiết truyền thống văn hóa của dân tộc mình, ông Thụy vừa chăm lo phát triển kinh tế gia đình, vừa theo học hát then của bà Hoàng Thị Cứ. Năm 2012, sau khi Nghệ nhân dân gian Hoàng Thị Cứ mất do bạo bệnh, ông Thụy trở thành học trò duy nhất được thừa hưởng toàn bộ “di sản” mà bà để lại.

“Tôi cảm thấy lúc đó di sản bà Cứ để lại quá nặng với mình và trước mắt không biết phải giữ gìn như thế nào. Tuy nhiên, nhớ lời dạy của bà nên tôi đã cố gắng vận dụng tất cả những gì đã học hỏi được để tiếp tục nghiên cứu, sưu tầm, sáng tác, không để di sản văn hóa đặc sắc của dân tộc mình bị mai một và thất lạc”, Nghệ nhân ưu tú Hoàng Văn Thụy chia sẻ.

Để làm phong phú thêm kho tàng hát then của mình, ngoài những bài hát then cổ đã có, ông Thụy vẫn miệt mài lặn lội đến tất cả những bản làng nơi có người Tày sinh sống để tìm hiểu và ghi chép cẩn thận. Đêm đến, khi nhà nhà đã tắt đèn đi ngủ, ông lại lật từng trang sổ để đọc, viết, sắp xếp lại cho hoàn chỉnh. Cứ như vậy, trong hơn 30 năm hoạt động sưu tầm văn hóa, ông Thụy đã bổ sung cho mình hàng trăm bài hát then cổ và sáng tác nhiều bài hát then mới.

Nghệ nhân ưu tú Hoàng Văn Thụy còn sáng tác hàng chục bài hát then với mục đích tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước, quy định của địa phương. Những bài hát then như: Đường lối cách mạng Hồ Chí Minh, Lào Cai đổi mới, Bảo Yên quê noọng, Bốn mùa hoa nở, Hát về nông thôn mới… đã góp phần khích lệ người dân bản Khuổi Phường tích cực lao động, sản xuất, xây dựng gia đình no ấm, hạnh phúc và tuân thủ pháp luật.

Từ năm 2009 đến nay, ông Hoàng Văn Thụy và một số nghệ nhân ở bản Khuổi Phường còn tham gia nhiều hội thi như Liên hoan hát then đàn tính toàn quốc, Liên hoan dân ca các dân tộc các tỉnh miền núi phía Bắc, Liên hoan văn nghệ quần chúng tỉnh Lào Cai… và giành được nhiều giải cao.

Dù hoàn cảnh gia đình còn khó khăn, nhưng với tình yêu hát then và vai trò của một nghệ nhân văn hóa, ông Hoàng Văn Thụy vẫn say sưa sưu tầm, sáng tác, đưa di sản hát then vào giảng dạy trong các tiết ngoại khóa của trường học ở địa phương. Cùng với đó, duy trì hoạt động Câu lạc bộ hát then xã Vĩnh Yên với gần 30 thành viên tham gia. Với những việc đã gắn bó và cống hiến, ông Thụy xứng đáng là tấm gương sáng ở bản làng người Tày.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Ngày hội văn hóa tôn vinh tinh hoa sáng tạo Việt

Ngày hội văn hóa tôn vinh tinh hoa sáng tạo Việt

Ngày hội Văn hóa trò chơi và quà tặng Việt Nam 2025 với chủ đề “Tinh hoa sáng tạo Việt” diễn ra trong hai ngày 13 - 14/9, tại Đường sách thành phố Hồ Chí Minh, đã mang đến một không gian sáng tạo sôi động, nơi cộng đồng nghệ nhân, doanh nghiệp và công chúng cùng lan tỏa giá trị văn hóa Việt.

Điệu múa Then trong trái tim người Tày

Điệu múa Then trong trái tim người Tày

Bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống là cách để nhiều cộng đồng dân tộc gìn giữ cội nguồn, nuôi dưỡng bản sắc trong đời sống hiện đại. Với đồng bào Tày ở xã Văn Chấn, điệu múa Then, tiếng đàn tính, nét đặc sắc văn hóa truyền thống vốn gắn bó với ký ức của cha ông được hồi sinh, gìn giữ trong sinh hoạt của Câu lạc bộ múa Then Tày thôn Thác Vác. Từ những điệu múa ấy, tình yêu văn hóa Tày ngày càng được lan tỏa, hun đúc niềm tự hào, gắn kết cộng đồng.

Khi điện ảnh trở thành bài học lịch sử sống động cho thế hệ trẻ

Khi điện ảnh trở thành bài học lịch sử sống động cho thế hệ trẻ

Trong nỗ lực đổi mới phương pháp giáo dục, nhiều trường học đã tìm đến điện ảnh như một kênh trực quan giúp học sinh tiếp cận lịch sử. Qua hình ảnh, âm thanh và câu chuyện từ quá khứ, các em không chỉ tiếp thu kiến thức mà còn nuôi dưỡng tình yêu quê hương, ý thức trách nhiệm với Tổ quốc.

Gia đình Haha - Vì một Việt Nam hạnh phúc

Gia đình Haha - Vì một Việt Nam hạnh phúc

Sáng 13/9, UBND xã Bản Liền phối hợp với Trung tâm Truyền thông Tài nguyên và Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) tổ chức chương trình “Du lịch trải nghiệm và hoạt động thiện nguyện trồng tre Lục Trúc, dẻ Trùng Khánh” trong khuôn khổ chương trình thiện nguyện xã hội “Gia đình Haha – Vì một Việt Nam hạnh phúc”.

Luồng sinh khí mới của phim chiến tranh cách mạng

Luồng sinh khí mới của phim chiến tranh cách mạng

Phim đề tài chiến tranh là một phần đặc biệt quan trọng trong di sản điện ảnh cách mạng Việt Nam, đã chứng minh được giá trị lịch sử, văn hóa và nghệ thuật với thời gian, cũng như những đóng góp tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau giữa hai bên chiến tuyến, từ đó hàn gắn vết thương chiến tranh, tăng cường hợp tác hữu nghị.

Tìm lại ký ức xưa qua đồ chơi truyền thống

Tìm lại ký ức xưa qua đồ chơi truyền thống

Giá trị truyền thống trong những món đồ chơi Trung thu cổ truyền tưởng chừng bị lãng quên trong thời gian dài, nay bỗng trở lại và được nhiều người đón nhận. Những ngày gần tới Rằm Trung thu, trên khắp phố phường Hà Nội, đặc biệt là tại khu phố cổ, nhiều cửa hàng bắt đầu trưng bày đồ chơi trung thu với sắc màu rực rỡ, đủ loại đồ chơi truyền thống, dệt nên mùa trăng rằm vừa hoài niệm, vừa tươi mới.

Trend book club lan tỏa trong giới trẻ

Trend book club lan tỏa trong giới trẻ

Không chỉ dừng lại ở thói quen đọc sách cá nhân, ngày nay nhiều bạn trẻ tìm đến các book club (câu lạc bộ sách) như một không gian gặp gỡ, chia sẻ và nuôi dưỡng đam mê tri thức. Từ những quán cà phê nhỏ, thư viện cộng đồng đến các nhóm trực tuyến, phong trào sinh hoạt câu lạc bộ sách đang trở thành một xu hướng văn hoá mới, góp phần khơi dậy tinh thần đọc và hình thành cộng đồng gắn kết bằng tri thức.

Xếp hạng 4 di tích quốc gia đặc biệt

Xếp hạng 4 di tích quốc gia đặc biệt

Theo thông tin từ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính vừa ký Quyết định số 1959/QĐ-TTg ngày 11/9/2025 về việc xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt (đợt 18, năm 2025) đối với 4 di tích.

Khai mạc Trại sáng tác Văn học - Nghệ thuật tại xã Võ Lao

Khai mạc Trại sáng tác Văn học - Nghệ thuật tại xã Võ Lao

Chiều 11/9, tại xã Võ Lao, Hội Liên hiệp Văn học - Nghệ thuật tỉnh phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức khai mạc Trại sáng tác văn học - nghệ thuật. Đây là trại sáng tác cấp xã đầu tiên được triển khai theo hình thức phối hợp giữa Hội với cơ sở, sau khi hệ thống tổ chức bộ máy được sắp xếp theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

fb yt zl tw