Người lưu giữ nghệ thuật hát then ở Vĩnh Yên

LCĐT - Những ngày lễ, tết, ngày hội, từ những ngôi nhà sàn gỗ cổ kính dựa vào sườn núi ở bản Khuổi Phường, xã Vĩnh Yên (Bảo Yên) lại ngân lên những làn điệu hát then làm say đắm lòng người. Những câu hát then kết hợp với tiếng đàn tính từ lâu đã trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu của người Tày nơi đây. Góp phần lưu giữ điệu hát then ở Vĩnh Yên là Nghệ nhân ưu tú Hoàng Văn Thụy.

Ông Hoàng Văn Thụy được mệnh danh là “anh cả” trong sưu tầm, lưu giữ, sáng tác nghệ thuật hát then của người Tày ở xã Vĩnh Yên tại thời điểm này.

Năm nay ngoài 50 tuổi nhưng ông Hoàng Văn Thụy vẫn còn khá trẻ trung. Thấy khách, ông Thụy mời lên nhà sàn rót trà mời, rồi nhìn sang vợ nói với chúng tôi một câu như đùa: Có lẽ vì vợ chồng tôi hay hát then, gảy tính tẩu nên cuộc sống lúc nào cũng vui tươi, trẻ trung được như vậy…

Nghệ nhân ưu tú Hoàng Văn Thụy bên cây đàn Tính.
Nghệ nhân ưu tú Hoàng Văn Thụy bên cây đàn Tính.

Theo lời kể của ông Thụy, ông sinh ra và lớn lên trên mảnh đất Khuổi Phường có truyền thống hát then. Khi đủ 18 tuổi, cũng như nhiều thanh niên khác trong làng, ông lên đường nhập ngũ và sau khi ra quân trở về quê hương sản xuất, xây dựng gia đình. Điều đặc biệt là ông được thừa hưởng gen hát then của các bậc tiền bối trong dòng tộc, nhất là dì ruột là cố Nghệ nhân dân gian Hoàng Thị Cứ - người nhiều năm hoạt động trong lĩnh vực sưu tầm, trình diễn các làn điệu hát then cổ của người Tày. Với tình yêu tha thiết truyền thống văn hóa của dân tộc mình, ông Thụy vừa chăm lo phát triển kinh tế gia đình, vừa theo học hát then của bà Hoàng Thị Cứ. Năm 2012, sau khi Nghệ nhân dân gian Hoàng Thị Cứ mất do bạo bệnh, ông Thụy trở thành học trò duy nhất được thừa hưởng toàn bộ “di sản” mà bà để lại.

“Tôi cảm thấy lúc đó di sản bà Cứ để lại quá nặng với mình và trước mắt không biết phải giữ gìn như thế nào. Tuy nhiên, nhớ lời dạy của bà nên tôi đã cố gắng vận dụng tất cả những gì đã học hỏi được để tiếp tục nghiên cứu, sưu tầm, sáng tác, không để di sản văn hóa đặc sắc của dân tộc mình bị mai một và thất lạc”, Nghệ nhân ưu tú Hoàng Văn Thụy chia sẻ.

Để làm phong phú thêm kho tàng hát then của mình, ngoài những bài hát then cổ đã có, ông Thụy vẫn miệt mài lặn lội đến tất cả những bản làng nơi có người Tày sinh sống để tìm hiểu và ghi chép cẩn thận. Đêm đến, khi nhà nhà đã tắt đèn đi ngủ, ông lại lật từng trang sổ để đọc, viết, sắp xếp lại cho hoàn chỉnh. Cứ như vậy, trong hơn 30 năm hoạt động sưu tầm văn hóa, ông Thụy đã bổ sung cho mình hàng trăm bài hát then cổ và sáng tác nhiều bài hát then mới.

Nghệ nhân ưu tú Hoàng Văn Thụy còn sáng tác hàng chục bài hát then với mục đích tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước, quy định của địa phương. Những bài hát then như: Đường lối cách mạng Hồ Chí Minh, Lào Cai đổi mới, Bảo Yên quê noọng, Bốn mùa hoa nở, Hát về nông thôn mới… đã góp phần khích lệ người dân bản Khuổi Phường tích cực lao động, sản xuất, xây dựng gia đình no ấm, hạnh phúc và tuân thủ pháp luật.

Từ năm 2009 đến nay, ông Hoàng Văn Thụy và một số nghệ nhân ở bản Khuổi Phường còn tham gia nhiều hội thi như Liên hoan hát then đàn tính toàn quốc, Liên hoan dân ca các dân tộc các tỉnh miền núi phía Bắc, Liên hoan văn nghệ quần chúng tỉnh Lào Cai… và giành được nhiều giải cao.

Dù hoàn cảnh gia đình còn khó khăn, nhưng với tình yêu hát then và vai trò của một nghệ nhân văn hóa, ông Hoàng Văn Thụy vẫn say sưa sưu tầm, sáng tác, đưa di sản hát then vào giảng dạy trong các tiết ngoại khóa của trường học ở địa phương. Cùng với đó, duy trì hoạt động Câu lạc bộ hát then xã Vĩnh Yên với gần 30 thành viên tham gia. Với những việc đã gắn bó và cống hiến, ông Thụy xứng đáng là tấm gương sáng ở bản làng người Tày.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Thanh niên bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc

Thanh niên bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc

Bí thư Trung ương Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam Nguyễn Tường Lâm nhấn mạnh, thanh niên chính là cầu nối đưa văn hóa truyền thống vào đời sống hiện đại, đồng thời là lực lượng góp phần lan tỏa bản sắc Việt Nam ra thế giới.

Hạnh phúc của gia đình nhiều thế hệ

Ngày Gia đình Việt Nam (28/6): Hạnh phúc của gia đình nhiều thế hệ

Giữa nhịp sống hiện đại, việc nhiều thế hệ cùng chung sống dưới một mái nhà không còn phổ biến như trước. Tuy nhiên, vẫn có những gia đình lựa chọn giữ gìn nếp sống truyền thống ấy, không chỉ vì thuận tiện trong sinh hoạt mà còn bởi giá trị tinh thần to lớn và vì sự yêu thương, sẻ chia, gắn bó giữa các thế hệ.

Hà Trúc Linh trở thành tân Hoa hậu Việt Nam 2024

Hà Trúc Linh trở thành tân Hoa hậu Việt Nam 2024

Trong đêm chung kết cuộc thi Hoa hậu Việt Nam 2024 diễn ra tại thành phố Huế, cô gái Phú Yên Hà Trúc Linh đã chính thức đăng quang ngôi vị Hoa hậu Việt Nam 2024, kế nhiệm ngôi vị đầy vinh quang và thành công của Hoa hậu Huỳnh Thị Thanh Thủy.

Trao giải Cuộc vận động sáng tác ca khúc về Quốc hội và Hội đồng nhân dân cho 33 tác phẩm âm nhạc xuất sắc

Trao giải Cuộc vận động sáng tác ca khúc về Quốc hội và Hội đồng nhân dân cho 33 tác phẩm âm nhạc xuất sắc

Các tác phẩm với ca từ giàu hình ảnh, cảm xúc đã thể hiện sâu sắc vai trò của Quốc hội và Hội đồng nhân dân trong sự nghiệp xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, phản ánh niềm tự hào và niềm tin của nhân dân về Quốc hội Việt Nam và người đại biểu dân cử.

Nghệ thuật đính cườm của người Xá Phó

Nghệ thuật đính cườm của người Xá Phó

Nghệ thuật đính cườm tạo thành hoa văn thổ cẩm trên váy áo của dân tộc Xá Phó mang vẻ đẹp riêng, tạo sức hấp dẫn trên trang phục, cũng như một số đồ dùng hằng ngày được thiết kế ứng dụng từ thổ cẩm của người Xá Phó như: túi thổ cẩm, khăn trải bàn, tranh treo tường…

Trung tâm hoạt động Thanh thiếu nhi tỉnh Lào Cai đạt thành tích xuất sắc tại Liên hoan “Tiếng kèn Đội ta” khu vực phía Bắc năm 2025

Trung tâm hoạt động Thanh thiếu nhi tỉnh Lào Cai đạt thành tích xuất sắc tại Liên hoan “Tiếng kèn Đội ta” khu vực phía Bắc năm 2025

Trong 2 ngày (23 - 24/6), tại tỉnh Quảng Bình, Liên hoan “Tiếng kèn Đội ta” các cung, nhà thiếu nhi, trung tâm hoạt động thanh thiếu nhi khu vực phía Bắc năm 2025 đã diễn ra sôi nổi. Tham gia Liên hoan, đoàn thiếu nhi Trung tâm Hoạt động Thanh thiếu nhi tỉnh Lào Cai đã đạt thành tích xuất sắc.

[Ảnh] Phụ nữ vùng cao giữ nghề truyền thống

[Ảnh] Phụ nữ vùng cao giữ nghề truyền thống

Những tri thức dân gian làm nghề truyền thống của các dân tộc vùng cao Lào Cai đã có từ ngàn đời nay. Trong nhịp sống hiện đại, những tri thức ấy vẫn được đồng bào gìn giữ và lưu truyền, tạo nên nét đẹp độc đáo của mỗi dân tộc. 

fb yt zl tw