Theo nhiều quan chức địa phương và cơ quan truyền thông của Ukraine, bao gồm United24Media, ngày 30/6/2025, các lực lượng Liên bang Nga đã sử dụng một loại thiết bị bay không người lái (UAV) cảm tử giá rẻ mới để tấn công thành phố Kharkiv ở Đông Bắc Ukraine. Mặc dù tên gọi chính thức của loại UAV này chưa được chính thức xác nhận bởi các nguồn tin Liên bang Nga, nhưng một số báo cáo của Ukraine gọi nó là “Chernika”.
Chuyên trang quân sự armyrecognition.com cho hay việc UAV Chernika được Liên bang Nga lần đầu tiên sử dụng trong môi trường thực chiến diễn ra trong bối cảnh nước này tiếp tục tăng cường triển khai các đợt tấn công quy mô lớn bằng UAV với việc bổ sung thêm các loại UAV tấn công nội địa để hỗ trợ cho UAV Shahed, làm gia tăng áp lực lên hệ thống phòng không của Ukraine.
Theo các nguồn tin quân sự Ukraine và các nhà quan sát nguồn mở, Chernika dường như là một phần trong kho vũ khí UAV cảm tử giá rẻ, dùng một lần, ngày càng mở rộng của Liên bang Nga, được thiết kế để thực hiện các cuộc tấn công ở tuyến đầu hoặc gần tuyến đầu. Phân tích ban đầu các mảnh vỡ thu được từ vụ tấn công ở Kharkiv cho thấy UAV này có kết cấu rất đơn giản, sử dụng vật liệu nhẹ như xốp và vật liệu composite vốn phổ biến trong chế tạo các loại UAV dân dụng, thương mại. United24Media dẫn lời một số quan chức Ukraine cho rằng cách tiếp cận này giúp giảm chi phí sản xuất xuống mức rất thấp, ước tính chỉ khoảng 350 USD mỗi chiếc, đồng thời cho phép lắp ráp nhanh chóng bất chấp các lệnh trừng phạt và khó khăn trong chuỗi cung ứng.
Các chuyên gia quốc phòng Ukraine bày tỏ lo ngại rằng hình thức thô sơ của Chernika có thể che giấu các tính năng tiên tiến hơn như hệ thống định vị GPS cải tiến hoặc khả năng lái tự động cơ bản. Những nâng cấp như vậy có thể khiến UAV này khó bị gây nhiễu hoặc đánh chặn hơn, đặc biệt khi được sử dụng với số lượng lớn hoặc theo các đợt tấn công phối hợp cùng UAV Shahed và tên lửa hành trình. Kích thước nhỏ và khả năng phản xạ radar thấp của UAV càng làm tăng thách thức cho hệ thống phòng không Ukraine, vốn đã căng thẳng vì các cuộc tấn công gần như hàng ngày.
Khác với UAV Shahed do Iran sản xuất, vốn thường được phóng để thực hiện các cuộc tấn công tầm xa quy mô lớn, các UAV mới do Liên bang Nga chế tạo có khả năng được thiết kế cho các cuộc tấn công chiến thuật tầm ngắn từ các vị trí gần biên giới Ukraine. Mục tiêu chính của chúng bao gồm các cơ sở hạ tầng được bảo vệ lỏng lẻo, phương tiện và các khu vực dân cư hoặc công nghiệp trong các thành phố như Kharkiv – nơi đã nhiều lần bị UAV và tên lửa Liên bang Nga tấn công kể từ khi cuộc xung đột ở Ukraine bắt đầu.
Cuộc tấn công vừa qua cho thấy Liên bang Nga đang điều chỉnh chiến thuật tác chiến bằng UAV để duy trì áp lực liên tục lên các khu vực phía sau của Ukraine, ngay cả khi tần suất các đợt tấn công tên lửa quy mô lớn giảm đi. Các quan chức Ukraine đã nhấn mạnh sự cần thiết cấp bách phải mở rộng hệ thống phòng không nhiều lớp của nước này, bao gồm các hệ thống tác chiến điện tử, UAV đánh chặn và các đơn vị phòng không tầm ngắn cơ động hơn, nhằm giảm thiểu mối đe dọa ngày càng gia tăng từ các cuộc tấn công bằng UAV giá rẻ như vậy.
Việc Liên bang Nga đưa vào sử dụng UAV Chernika cho thấy chiến lược UAV của nước này đang phát triển theo hướng kết hợp các nền tảng giá rẻ, sản xuất hàng loạt với các cuộc tấn công dai dẳng, khó lường nhằm làm suy kiệt hệ thống phòng thủ của Ukraine. Khi chiến tranh UAV ngày càng trở nên tinh vi và dễ tiếp cận hơn, nguy cơ các UAV đơn giản, lấy cảm hứng từ công nghệ dân dụng, gây ra những thiệt hại và xáo trộn đáng kể khi được triển khai quy mô lớn tại các khu vực chiến sự căng thẳng, như các thành phố và vùng biên giới của Ukraine, vẫn luôn hiện hữu.
