Khi người già trở thành "trụ cột" mới của thị trường lao động

Thái Lan, quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh thứ ba thế giới, đang phải tìm đến lực lượng lao động cao tuổi để lấp đầy những khoảng trống nhân sự ngày càng lớn. Đây là một thực trạng mà nhiều quốc gia, bao gồm cả Mỹ, đang phải đối mặt khi tỷ lệ sinh toàn cầu sụt giảm, đe dọa đến sự vận hành của các ngành kinh tế và hệ thống an sinh xã hội.

Hai người lớn tuổi đang đi dạo tại thành phố San Louis Potosí, Mexico.
Hai người lớn tuổi đang đi dạo tại thành phố San Louis Potosí, Mexico.

Tính đến tháng 9/2025, khoảng 21,5% dân số Thái Lan đã trên 60 tuổi. Quốc gia này đang tiến gần đến ngưỡng "xã hội siêu già" theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) là khi một quốc gia có hơn 20% dân số trên 65 tuổi.

Trước thực trạng này, ngày càng có nhiều công ty ở Thái Lan tích cực tuyển dụng người lớn tuổi, thường là thông qua các chương trình hợp tác với chính phủ. Central Restaurants Group (CRG), đơn vị vận hành các chuỗi nhà hàng đồ ăn nhanh lớn như KFC, đã triển khai chương trình tuyển dụng những người đã nghỉ hưu nhưng vẫn muốn làm việc. Phía tập đoàn khẳng định rằng trái với định kiến, nhiều người lao động lớn tuổi rất cởi mở và sẵn sàng học hỏi công nghệ mới.

Chính phủ Thái Lan cũng đưa ra các ưu đãi thuế nhất định cho các công ty tuyển dụng người trên 60 tuổi, bao gồm việc cho phép bên sử dụng lao động khấu trừ thuế gấp đôi trên tiền lương trả cho nhóm này.

Giáo sư Ruttiya Bhula-or, một nhà kinh tế lao động tại Đại học Chulalongkorn, nhận định rằng việc đưa người cao tuổi trở lại thị trường lao động có thể mang lại hiệu quả tích cực nếu dựa trên "công việc tử tế". Theo bà, việc làm ở tuổi sau này có thể hỗ trợ người lao động có thu nhập và kết nối xã hội, nhưng chỉ khi công việc đó thân thiện với lứa tuổi và mang tính tự nguyện, chứ không phải là một giải pháp tình thế do lương hưu không đủ hoặc chi phí sinh hoạt cao. Bà cảnh báo rằng mối lo ngại chính là người lớn tuổi có thể phải tiếp tục làm việc vì nhu cầu tài chính hơn là sự lựa chọn thực sự.

Thực tế, Mỹ - nền kinh tế lớn nhất thế giới cũng đang đi theo con đường tương tự. Tỷ lệ tham gia lực lượng lao động của những người trên 65 tuổi đã tăng từ 12,4% hồi năm 1994 lên 19,8% vào tháng 4/2025. Con số này được dự báo sẽ tiếp tục tăng.

Giáo sư Olivia S. Mitchell tại Trường Wharton thuộc Đại học Pennsylvania cho biết tình trạng dân số già hóa nhanh chóng đã gây ra thiếu hụt lao động trong nhiều lĩnh vực tại Mỹ. Để đối phó, nhiều công ty như Walmart, Home Depot và Marriott đã và đang nỗ lực giữ chân và tuyển dụng lại lao động lớn tuổi, thông qua các chính sách thân thiện như lịch làm việc linh hoạt và các công việc ít đòi hỏi thể chất hơn.

Bà Mitchell cho rằng chi phí gia tăng, tuổi thọ kéo dài và sự suy giảm của các chế độ hưu trí truyền thống đã thúc đẩy người lớn tuổi muốn ở lại lực lượng lao động lâu hơn. Song bà chỉ ra rằng trong khi Chính phủ Thái Lan chủ động thúc đẩy việc làm cho người cao tuổi, thì xu hướng này ở Mỹ lại mang tính thị trường hơn, được định hình bởi nhu cầu lao động và sự bất an về triển vọng an sinh hưu trí.

Trong khi đó, chính quyền Tổng thống Donald Trump dường như đang tập trung vào việc đảo ngược sự suy giảm tỷ lệ sinh, với các đề xuất như "thưởng sinh con" 5.000 USD cho phụ nữ. Tuy nhiên, một số chuyên gia lại cho rằng tỷ lệ sinh giảm cũng phản ánh những thay đổi văn hóa tích cực, khi mọi người có thể đưa ra các lựa chọn sinh sản phù hợp hơn với gia đình của họ.

baotintuc.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Nghị viện châu Âu thông qua mục tiêu cắt giảm 90% khí thải vào năm 2040

Nghị viện châu Âu thông qua mục tiêu cắt giảm 90% khí thải vào năm 2040

Nghị viện châu Âu (EP) ngày 13/11 đã thông qua kế hoạch của Liên minh châu Âu (EU) về mục tiêu đến năm 2040 cắt giảm 90% lượng phát thải khí nhà kính so với mức của năm 1990. Đây là một bước tiến quan trọng trong nỗ lực hướng tới trung hòa carbon của EU đồng thời mở đường để kế hoạch này được đưa vào luật của khối.

fb yt zl tw