Công tác y tế dự phòng đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ sức khỏe Nhân dân. Hiện nay, hệ thống y tế dự phòng trên địa bàn tỉnh đã được triển khai đến tận thôn, bản. Trên địa bàn tỉnh hiện có 1.192 thôn có nhân viên y tế thôn, bản và 144 thôn, bản có cô đỡ.
Theo ông Lục Hậu Giang, Phó Giám đốc Sở Y tế, công tác chăm sóc sức khỏe Nhân dân trên địa bàn tỉnh có nhiều khó khăn bởi địa bàn rộng, dân cư sống rải rác, ở một số địa phương giao thông chưa thuận lợi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn nhiều tập quán lạc hậu. Bởi vậy, sự có mặt của nhân viên y tế thôn, bản là rất cần thiết. Đội ngũ nhân viên y tế thôn, bản là người địa phương, biết tiếng dân tộc, am hiểu phong tục, tập quán nên việc tiếp cận người dân và tuyên truyền sẽ đạt hiệu quả cao.
Mỗi trạm y tế hiện chỉ có 5 - 6 cán bộ y tế. Đội ngũ cán bộ các trạm y tế đang đảm trách, hoàn thành lượng công việc rất lớn, như thực hiện chương trình mục tiêu y tế quốc gia, triển khai dịch vụ y tế khám - chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe cho người dân và các hoạt động phòng dịch. Đội ngũ y tế thôn, bản được coi là cánh tay nối dài của trạm y tế, là lực lượng cung cấp nguồn tin, thông tin về dịch tễ, giúp các trạm y tế kịp thời phát hiện và triển khai các biện pháp ngăn chặn, khống chế dịch bệnh.
Trong năm qua, hệ thống y tế dự phòng đã phát hiện 28 ổ dịch thủy đậu với 688 ca mắc, 9 ổ dịch cúm A với 811 ca mắc. Từ ngày 15/9 đến 16/10, phát hiện 145 ổ dịch đau mắt đỏ tại 8/9 huyện, thị xã, thành phố với 11.000 ca mắc; bệnh tay - chân - miệng tại thành phố Lào Cai và huyện Văn Bàn phát hiện 51 ca mắc. Các dịch bệnh đều đã được khống chế, không có trường hợp tử vong.
Không chỉ nâng cao chất lượng công tác dự phòng từ cơ sở, ngành y tế còn phát triển dịch vụ kỹ thuật cao trong lĩnh vực dự phòng. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh được công nhận đạt chuẩn quốc gia về y tế dự phòng năm 2015, triển khai 27 kỹ thuật xét nghiệm chuyên sâu theo các lĩnh vực như sắc khí lỏng cao áp, ứng dụng phân tích thuốc bảo vệ thực vật, kháng sinh; xác định methanol, hàm lượng kim loại nặng… Đầu năm 2020, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã thực hiện kỹ thuật chẩn đoán khẳng định nhiễm Covid-19 theo phương pháp sinh học phân tử Real time-PCR.
Trung tâm Kiểm nghiệm tỉnh tiếp tục được củng cố, nâng cao năng lực, triển khai các kỹ thuật hiện đại như quang phổ tử ngoại khả kiến UV-Vis, quang phổ hồng ngoại IR… thực hiện quản lý chất lượng phòng thí nghiệm theo tiêu chuẩn ISO/IEC 17025:2017... Hiện nay, trung tâm đã có khả năng kiểm tra chất lượng hầu hết các thuốc thiết yếu lưu hành trên thị trường.
Công tác phòng, chống dịch bệnh chỉ có thể đạt hiệu quả cao khi người dân nâng cao ý thức và chủ động tham gia hoạt động phòng, chống dịch, như vệ sinh nhà ở, đeo khẩu trang, cách ly khi mắc bệnh truyền nhiễm, đến cơ sở y tế khi có triệu chứng bệnh, chủ động tiêm vắc-xin phòng bệnh… Bên cạnh những nỗ lực của ngành y tế, rất cần sự vào cuộc của chính quyền địa phương, các ban, ngành, đoàn thể trong tuyên truyền, vận động và nêu gương để “Toàn dân, toàn xã hội tham gia phòng, chống dịch bệnh”.
