Bài 3: Thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển lành mạnh

Quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất

Theo các chuyên gia, dự địa cho phát triển bất động sản của Lào Cai vẫn còn lớn và là điểm đến của những nhà đầu tư uy tín, có đủ tiềm lực tài chính cũng như dự án chất lượng. Trong dòng chảy đầu tư đó, việc quản lý tốt quy hoạch cộng với nhiều dự án trọng điểm được xây dựng, đi vào hoạt động sẽ thúc đẩy sự phát triển của Lào Cai về nhiều mặt và thị trường bất động sản thời gian tới sẽ có nhiều khởi sắc.

Ngược thời điểm những tháng đầu năm 2022, đất nền tại các khu tái định cư tại thành phố Lào Cai, huyện Bảo Thắng, huyện Bắc Hà... tăng giá khá cao. Thị trường bất động sản sôi động và giá đất nền tăng nhiệt không phải xuất phát từ nhu cầu về đất ở hoặc mặt bằng sản xuất, kinh doanh tăng đột biến, mà chủ yếu do tâm lý nhà đầu tư mong muốn đầu tư vào đất để sinh lời. Trong số này nhiều nhà đầu tư là các công ty, doanh nghiệp ở các lĩnh vực khác do dịch Covid-19 không thể hoạt động nên chuyển sang đầu tư bất động sản.

Ngoài ra, giới đầu tư bất động sản ở các tỉnh khác đến có nhiều chiêu trò mua đi, bán lại “thổi giá”, tạo sốt ảo nhằm tác động vào tâm lý người mua đất, bán đất. Điều này làm cho giá trị khu đất không đúng với giá phổ biến trên thị trường, gây ảnh hưởng không tốt đến thị trường bất động sản.

Tại thị xã Sa Pa, sự tăng trưởng về kinh tế và du lịch đã tạo lực đẩy cho thị trường bất động sản. Nhận diện điều này, nhiều người tìm về đây mua đất nền, khiến giá đất tại địa phương bị đẩy lên cao.

Trước thực trạng này, UBND thị xã Sa Pa đã chỉ đạo các phòng, ban, UBND các xã, phường tăng cường quản lý quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, kiểm soát chặt chẽ giao dịch bất động sản, nhằm ngăn ngừa tình trạng “thổi" giá đất. Chủ tịch UBND các xã, phường chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND thị xã nếu tiếp tục để phát sinh công trình vi phạm quy định về quản lý đất đai, trật tự xây dựng, không kịp thời phát hiện, xử lý hoặc xử lý nhưng không triệt để.

Tại xã Y Tý - vùng đất có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch. Từ khi có quy hoạch chung xây dựng đô thị du lịch Y Tý, tình trạng mua, bán đất nơi đây trở nên “nhộn nhịp” hơn hẳn. Nhiều người từ khắp nơi lên Y Tý với ý định tìm mua cho mình một mảnh đất với nhiều lý do khác nhau. Một số người kinh doanh bất động sản, thì lên Y Tý để đầu cơ mua thu gom đất, đón đầu cơ hội kiếm tiền.

Để tránh tình trạng sốt giá đất ảo, UBND huyện Bát Xát chỉ đạo các ngành chức năng phối hợp với UBND các xã Y Tý, A Lù quản lý chặt chẽ đất đai và xây dựng theo đúng với quy hoạch chi tiết mà đã được UBND tỉnh phê duyệt.

Đồng thời tổ chức tuyên truyền, vận động đối với người dân trong quá trình mua bán, trao đổi đất phải thực hiện đúng các quy định của pháp luật và theo các dự án đã phê duyệt; khuyến cáo đối với các đối tượng mua bán đất đai trái phép không thực hiện các hành vi lừa đảo, sử dụng một số bản đồ trích đo để giao dịch trên các trang mạng xã hội thực hiện các hành vi mua, bán đất.

Cùng với đó, huyện đề xuất với UBND tỉnh ban hành quy chế quản lý đô thị Y Tý tạo thuận lợi trong quá trình quản lý đất đai, quản lý xây dựng trong vùng quy hoạch được chặt chẽ hơn.

Chấn chỉnh tình trạng thổi giá, gây sốt ảo

Thực hiện Nghị quyết 33/NQ-CP của Chính phủ, UBND tỉnh Lào Cai đã có văn bản về việc thúc đẩy thị trường bất động sản trên địa bàn tỉnh phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững; chỉ đạo Sở Giao thông Vận tải - Xây dựng chủ trì phối hợp với các cơ quan liên quan đẩy nhanh tiến độ lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch xây dựng đô thị; công khai minh bạch thông tin quy hoạch xây dựng, các dự án nhà ở, phát triển đô thị.

Phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát lập danh mục các dự án nhà ở, bất động sản trên địa bàn tỉnh; đánh giá lý do, nguyên nhân với các dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư nhưng chưa triển khai hoặc chậm triển khai, kịp thời xử lý hoặc tham mưu, đề xuất xử lý theo quy định.

Theo dõi chặt chẽ, kịp thời, nắm thông tin, tình hình diễn biến của thị trường và thực hiện các biện pháp xử lý kịp thời để bình ổn thị trường, không để xảy ra tình trạng sốt giá và bong bóng bất động sản trên địa bàn.

Tăng cường kiểm tra, thanh tra đồng thời xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về kinh doanh bất động sản, pháp luật về xây dựng; Tăng cường kiểm soát các hoạt động của các sàn giao dịch bất động sản, các tổ chức, cá nhân hành nghề môi giới bất động sản; chấn chỉnh hành vi mua bán trao tay, thổi giá gây nhiễu loạn thị trường (nếu có).

Tỉnh Lào Cai cũng giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan lập, điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của địa phương trình UBND tỉnh; hướng dẫn, theo dõi, kiểm tra việc thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt.

Tổ chức thực hiện giao đất cho các chủ đầu tư thực hiện dự án bất động sản, dự án nhà ở mới để tăng nguồn cung cho thị trường. Đồng thời, phối hợp với UBND cấp huyện có biện pháp quản lý, ngăn chặn việc chia tách, phân lô bán nền tại các khu vực chưa được phép đầu tư, thiếu hệ thống hạ tầng, bảo đảm tuân thủ đúng các quy định của pháp luật về đất đai, quy hoạch và các quy định khác có liên quan.

Rà soát các dự án có sử dụng đất nhưng chậm triển khai, để hoang hóa, sử dụng sai mục đích, lãng phí đất đai; xem xét hướng dẫn xử lý theo thẩm quyền và quy định của pháp luật về đất đai, pháp luật khác liên quan để đưa quỹ đất vào sử dụng hiệu quả.

Sở Tài chính có trách nhiệm đẩy mạnh thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất để lựa chọn nhà đầu tư, làm tăng nguồn cung dự án nhà ở thương mại cho thị trường bất động sản.

Sở Tư pháp kiểm soát, phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong hoạt động đấu giá quyền sử dụng đất đảm bảo đúng luật…

UBND tỉnh yêu cầu các đơn vị liên quan, theo dõi chặt chẽ, kịp thời, nắm thông tin, tình hình diễn biến của thị trường và thực hiện các biện pháp xử lý kịp thời để bình ổn thị trường. Không để xảy ra tình trạng sốt giá và "bong bóng" bất động sản trên địa bàn.

Các chế tài làm lành mạnh hóa thị trường bất động sản của Chính phủ, cấp chính quyền tỉnh góp phần lấy lại niềm tin của doanh nghiệp, người mua nhà ở và cả giới đầu tư. Cùng với đó, các chính sách tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy thị trường đang thực sự đi vào cuộc sống đã từng bước phục hồi đã phát triển của thị trường bất động sản Lào Cai.

Tháo gỡ “điểm nghẽn” về vốn và giải phóng mặt bằng

Thời gian qua, do ảnh hưởng của việc thắt chặt tín dụng, nhiều nhà đầu tư, doanh nghiệp bất động sản gặp khó khăn vì thiếu hụt dòng tiền quay vòng và đầu tư, khiến hoạt động kinh doanh “đóng băng”. Do vậy, việc tháo gỡ những khó khăn của thị trường, trong đó có “điểm nghẽn” về nguồn vốn là “lực đẩy” quan trọng hỗ trợ thị trường bất động sản hồi phục, qua đó cũng tác động tích cực đến các lĩnh vực khác.

Ông Đỗ Quang Huy, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh tỉnh Lào Cai cho biết: Thực hiện các chỉ đạo của Chính phủ và Ngân hàng Nhà Nước Việt Nam, Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh tỉnh Lào Cai đã chỉ đạo các chi nhánh ngân hàng thương mại trên địa bàn quán triệt và thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đảm bảo nguồn vốn tín dụng phục vụ các dự án bất động sản đủ điều kiện pháp lý, có khả năng tiêu thụ sản phẩm, nhằm tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững.

Trên tinh thần chỉ đạo, các ngân hàng đã tiết giảm tối đa chi phí để có dư địa thực hiện giảm lãi suất cho vay, trong đó có người mua nhà, các dự án bất động sản đã hoàn thành thủ tục pháp lý, có khả năng trả nợ và đồng hành cùng người dân, doanh nghiệp vượt qua khó khăn. Bên cạnh đó, thực hiện đánh giá tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, tiềm năng từng dự án và loại hình phân khúc bất động sản phù hợp với thu nhập của người dân, nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, bất động sản công nghiệp, du lịch… để có chính sách tín dụng phù hợp với từng dự án, phân khúc bất động sản. Tạo điều kiện thuận lợi cho các chủ đầu tư dự án bất động sản, người mua nhà tiếp cận vốn tín dụng khi đáp ứng đầy đủ điều kiện tín dụng theo quy định.

Chủ động rà soát, phân loại các dự án bất động sản (có đủ điều kiện pháp lý, có khả năng hoàn thành sớm, khả năng trả nợ vay đầy đủ, đáp ứng nhu cầu thực của người dân) để có giải pháp xử lý phù hợp, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với từng dự án, như cơ cấu lại thời hạn trả nợ, lãi vay… Cấp tín dụng đối với các chủ đầu tư, nhà thầu xây dựng, người mua nhà và các đơn vị sản xuất, cung ứng vật tư, vật liệu xây dựng để tăng khả năng luân chuyển vốn và thanh khoản cho thị trường bất động sản. Kiểm soát rủi ro cấp tín dụng đối với các phân khúc bất động sản dư thừa nguồn cung.

Chỉ đạo các chi nhánh ngân hàng thương mại thực hiện cam kết gói tín dụng 120.000 tỷ cho chủ đầu tư và người mua nhà của các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ với lãi suất thấp hơn 1,5% - 2% so với lãi suất cho vay trung dài hạn bình quân của các ngân hàng thương mại nhà nước. Các ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh hiện nay đều đáp ứng đủ room tín dụng phục vụ nhu cầu vay vốn của khách hàng, trong đó có lĩnh vực bất động sản - ông Đỗ Quang Huy nhấn mạnh.

Để khơi thông cho các dự án bất động sản đang gặp vướng mắc trong khâu giải phóng mặt bằng, đền bù cho người dân và gắn trách nhiệm của chính quyền địa phương, đưa giá đất của Nhà nước gần hơn với giá thị trường, Chủ tịch UBND tỉnh Trịnh Xuân Trường đã ký ban hành Quyết định số 1593/QĐ-UBND ủy quyền cho UBND cấp huyện, thị xã thành phố trực thuộc tỉnh quyết định giá đất cụ thể. Thời gian thực hiện, từ ngày 1/7/2023 cho đến khi Luật Đất đai (sửa đổi) được Quốc hội thông qua thay thế Luật đất đai năm 2013 có hiệu lực thi hành.

Theo đó, UBND cấp huyện, thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh quyết định giá đất cụ thể trong các trường hợp: Tính tiền bồi thường khi nhà nước thu hồi đất; thu tiền sử dụng đất khi giao đất tái định cư, giao đất có thu tiền sử dụng đất đối với các trường hợp đủ điều kiện giao đất theo quy định của pháp luật khi Nhà nước thực hiện công tác thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất khi nhà nước giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân.

Ngoài ra, các địa phương cũng được ủy quyền xác định giá đất đối với diện tích vượt hạn mức khi nhà nước công nhận quyền sử dụng đất ở cho hộ gia đình, cá nhân; xác định giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân; quyết định thành lập hội đồng thẩm định giá đất.