Thôn Làng Chưng cách trung tâm xã Sơn Hải không xa, cũng là thôn duy nhất của xã Sơn Hải có 100% dân tộc Dao họ sinh sống. Đến thôn Làng Chưng, điều tạo ấn tượng với chúng tôi là quang cảnh bình yên của thôn với những ngôi nhà gỗ nằm bên rừng cây xanh mát. Từ tuyến đường bê tông sạch sẽ, đến những vườn hoa, cây cảnh được các hộ chăm chút, tạo khung cảnh xanh, sạch, đẹp.
Ông Lý Văn Phong, Trưởng thôn Làng Chưng cho biết: Đồng bào Dao họ ở đây còn luôn đoàn kết xây dựng nếp sống văn minh, thực hiện mô hình “Thôn, bản bình yên, gia đình hạnh phúc”. Hơn 50 hộ trong thôn đều nghiêm túc thực hiện quy ước, hương ước của thôn, không hộ nào có người nghiện ma túy, mắc tệ nạn xã hội, vi phạm pháp luật. Trong thôn nhiều năm qua không có người bỏ đi khỏi địa phương. Mỗi khi trong thôn có sự việc nảy sinh thì mỗi người dân đều tự giác thông báo với lực lượng an ninh cơ sở hoặc với Công an xã để can thiệp kịp thời. Từ năm 2022 đến nay, thôn chưa phải đứng ra hòa giải vụ mâu thuẫn nào trong Nhân dân.
Xã Sơn Hải hiện có 7 thôn, bản với hơn 1.100 hộ, gồm 10 dân tộc, trong đó chủ yếu là dân tộc Kinh. So với thôn Làng Chưng, các thôn khác phức tạp hơn vì dân cư đông hơn, các tuyến giao thông đa dạng. Trên địa bàn xã Sơn Hải có các tuyến đường như Quốc lộ 4E, cao tốc Nội Bài - Lào Cai, đường sắt chạy qua, đồng thời xã có Tỉnh lộ 152 và tuyến đường thủy sông Hồng. Xã Sơn Hải hiện còn 20 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý…
Mặc dù vậy, trong những năm qua, tiêu chí an ninh, trật tự trong xây dựng nông thôn mới của xã Sơn Hải vẫn được duy trì tốt. Trên địa bàn xã không xảy ra những vụ việc vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Lực lượng Công an xã làm tốt nhiệm vụ tham mưu cho cấp ủy đảng, chính quyền xã triển khai các giải pháp đảm bảo an ninh, trật tự. Trong đó, các mô hình “Dân vận khéo” trong phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc phát huy hiệu quả.
Đại úy Trịnh Xuân Long, Trưởng Công an xã Sơn Hải chỉ cho chúng tôi xem qua màn hình camera được lắp đặt tại trụ sở Công an xã và cho biết: Mô hình camera an ninh được xây dựng từ đầu năm 2022 với 12 mắt lắp đặt tại những nơi đông người qua lại, các đầu mối giao thông quan trọng, giúp công an xã nắm chắc tình hình giao thông và các vụ, việc xảy ra. Đơn cử như từ đầu năm 2023 đến nay, qua theo dõi trên camera, lực lượng công an đã làm rõ thông tin và xử lý 5 vụ tai nạn giao thông. Cũng qua mô hình camera an ninh, công an nắm được thông tin, xử lý 1 đối tượng có hành vi mua bán trái phép chất ma túy.
Trong phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, xã Sơn Hải đã xây dựng được nhiều mô hình dân vận khéo, như “Cổng trường an toàn giao thông” tại 3 trường học; “Thôn, bản bình yên, gia đình hạnh phúc” tại 7/7 thôn; “Khu dân cư đảm bảo an toàn về phòng cháy, chữa cháy” tại các thôn An Tiến, Soi Chát, Cánh Địa; “Điểm chữa cháy công cộng” tại các thôn An Tiến, Cố Hải; “Móc khóa đảm bảo an ninh, trật tự” tại các thôn Soi Chát, Cánh Địa, An Tiến…
Cùng với các mô hình trên, Công an xã Sơn Hải phát huy vai trò của lực lượng an ninh cơ sở, từ đó kịp thời giải quyết các vụ việc phát sinh ngay từ các thôn, bản. Trong 9 tháng năm 2023, Công an xã Sơn Hải đã lập hồ sơ đưa 7 người nghiện ma túy đi cai nghiện bắt buộc. Trên địa bàn xã xảy ra 5 vụ tai nạn giao thông, giảm 1 vụ so với năm trước.
Sơn Hải cũng là một trong những xã đầu tiên của tỉnh hoàn thành việc cấp căn cước công dân cho người đủ điều kiện. Tình hình an ninh, trật tự được đảm bảo, góp phần giúp người dân yên tâm sinh sống và sản xuất, giúp xã đạt tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao.