Một vai nhiều gánh
Hiện nay, chất lượng đội ngũ làm công tác Đoàn - Đội trong trường học cơ bản đảm bảo. Toàn tỉnh có 596 liên đội và 85 đoàn trường (gồm các trường THPT, trung tâm giáo dục nghề nghiệp, cao đẳng và Phân hiệu Đại học Thái Nguyên tại tỉnh Lào Cai). Nhìn chung, phụ trách Đội, cán bộ Đoàn trường đều có trình độ chuyên môn, nhiệt huyết, tinh thần trách nhiệm cao, sáng tạo trong tổ chức hoạt động. Nhờ vậy, nhiều phong trào, chương trình của Đoàn - Đội trong nhà trường được triển khai hiệu quả, tạo sân chơi bổ ích, góp phần giáo dục toàn diện cho học sinh.
Cô giáo Hoàng Thị Hồng Nhung, giáo viên môn Công nghệ, Trường THCS Nguyễn Du, phường Yên Bái là một trong những Tổng phụ trách Đội tiêu biểu. Với hơn 700 đội viên, thời gian qua, Liên đội Trường THCS Nguyễn Du đã có nhiều cách làm hay trong tổ chức các hoạt động. Đơn cử như để phát triển văn hóa đọc, Liên đội đã tổ chức cuộc thi “Đọc sách vì tương lai”, ngày hội đọc sách, mở chuyên mục giới thiệu sách hay, sinh hoạt mỗi tuần một cuốn sách hay…
Phong trào “Đọc và làm theo báo Đội” cũng được đẩy mạnh. Các đội viên tham gia viết tin bài, sáng tác thơ, văn tham gia giải thưởng “Cây bút tuổi hồng”. Không gian đọc sách hấp dẫn với tủ sách măng non, tủ sách Bác Hồ xây dựng, thu hút sự quan tâm của các “độc giả nhí”.
Không chỉ hình thành thói quen đọc sách, Liên đội còn hình thành ý thức bảo vệ môi trường cho đội viên. Các mô hình như lớp học xanh, vì mái trường xanh, nhà vệ sinh thân thiện cũng được xây dựng. Những hoạt động như chăm sóc vườn hoa trong khuôn viên trường; tham quan, dã ngoại khám phá, tìm hiểu thiên nhiên đã góp phần thay đổi nhận thức cho đội viên tuyên truyền bảo vệ môi trường sinh thái.
Việc xây dựng các hoạt động cũng phù hợp với lứa tuổi vị thành niên. Liên đội đã đẩy mạnh giới thiệu tác phẩm văn học - nghệ thuật đáp ứng yêu cầu, thị hiếu của thanh - thiếu niên. Qua đó, bồi dưỡng tâm hồn, thắp sáng ước mơ, khát vọng vươn lên trong cuộc sống.
Nếu tổng phụ trách Đội là “cánh tay nối dài” của tổ chức Đội trong chăm sóc, giáo dục, bảo vệ thiếu niên, nhi đồng thì giáo viên phụ trách công tác Đoàn trong trường học vừa là người thầy vừa là người bạn đồng hành, truyền cảm hứng và định hướng cho thế hệ trẻ. Cô Vũ Thị Thu Huyền, giáo viên Trường THPT Chu Văn An, xã Mậu A vừa giảng dạy môn Tiếng Anh vừa giữ cương vị Phó Bí thư Đoàn trường.
“Tôi luôn tận tâm với công việc, luôn yêu thương, tôn trọng và công bằng với học sinh. Tham gia công tác Đoàn, tôi luôn hướng tới lan tỏa lối sống đẹp và truyền cảm hứng cho học sinh rèn luyện đạo đức, lối sống văn minh” - cô Huyền tâm sự.
Với phương châm đó, cô giáo Huyền cùng với Ban Chấp hành Đoàn trường đã tổ chức buổi “Tuyên truyền về chủ quyền biển đảo, biên giới và giáo dục pháp luật cho đoàn viên, thanh niên”, qua đó, hun đúc, nuôi dưỡng tình yêu quê hương, đất nước cũng như tự hào về truyền thống lịch sử hào hùng của dân tộc.
Với học sinh THPT, việc tư vấn về nghề nghiệp rất cần thiết để vạch rõ hướng đi cho tương lai. Vì vậy, cô giáo Huyền cùng Ban Chấp hành Đoàn trường tổ chức chương trình tư vấn hướng nghiệp “Hiểu đúng mình, chọn đúng nghề” với mục đích mang đến cho học sinh lớp 12 và các thầy - cô giáo những thông tin về kỳ thi tốt nghiệp THPT, hệ thống các ngành nghề đào tạo cũng như phương thức tuyển sinh của các trường đại học, cao đẳng.
Hay qua chương trình giáo dục “Kỹ năng giải quyết xung đột, mâu thuẫn” đã giúp đoàn viên, thanh niên và học sinh nhà trường nhận thức rõ hơn về giá trị của tình bạn, xác định rõ trách nhiệm của bản thân trong quan hệ bạn bè. Nhờ đó, các bạn trẻ trau dồi được kỹ năng xử lý tình huống, xây dựng tình bạn đẹp, ngăn chặn và đấu tranh với các hành vi bạo lực học đường.
Xây dựng đội ngũ cán bộ Đoàn - Đội đáp ứng yêu cầu
Khi đất nước hội nhập và phát triển, công tác chăm sóc, giáo dục thế hệ trẻ ngày càng được quan tâm, nâng cao. Do đó, đội ngũ làm công tác Đoàn - Đội trong trường học phải có kỹ năng, nghiệp vụ chuyên sâu, không ngừng đổi mới nội dung, phương pháp, đặc biệt, cần thực sự tâm huyết với nhiệm vụ được giao.
Tuy nhiên, hiện nay, phần lớn cán bộ Đoàn - Đội đều kiêm nhiệm, vừa phải đảm bảo công tác giảng dạy vừa tổ chức phong trào, dẫn đến áp lực lớn về thời gian và khối lượng công việc. Độ tuổi của đội ngũ này nhìn chung khá cao, trong đó có một số Bí thư Đoàn trường đã quá tuổi Đoàn, thiếu lực lượng trẻ kế cận hoặc chưa được bồi dưỡng kịp thời. Cùng với đó, chế độ, chính sách dành cho cán bộ Đoàn - Đội và nguồn lực hỗ trợ hoạt động ở nhiều nơi còn hạn chế, phần nào ảnh hưởng đến chất lượng và sức lan tỏa phong trào trong trường học.
“Thời gian tới, Tỉnh đoàn Lào Cai sẽ chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác Đoàn - Đội trong trường học theo hướng vừa tâm huyết vừa có kỹ năng chuyên môn vững vàng. Theo đó, chúng tôi sẽ tập trung tổ chức các khóa tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng thực hành xã hội, kỹ năng số, kỹ năng tổ chức hoạt động cho cán bộ, đồng thời, chủ động rà soát, phát hiện, giới thiệu và bồi dưỡng lực lượng cán bộ trẻ kế cận để đảm bảo tính kế thừa và lâu dài. Song song với đó, Tỉnh đoàn sẽ phối hợp với ngành giáo dục quan tâm hơn đến chế độ, chính sách, giảm bớt áp lực kiêm nhiệm, tạo điều kiện để cán bộ Đoàn - Đội yên tâm, gắn bó, phát huy được năng lực trong công tác”
Những phong trào, chương trình của Đoàn - Đội trong nhà trường được triển khai hiệu quả sẽ góp phần giáo dục toàn diện cho học sinh. Vì vậy, việc xây dựng một đội ngũ làm công tác Đoàn - Đội đáp ứng yêu cầu có ý nghĩa rất quan trọng, góp phần giúp các liên đội, các Đoàn trường luôn vững mạnh, xuất sắc.
