Bạn đọc hỏi: Con trai tôi 24 tuổi, vừa khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự nhưng không đạt do bị loạn thị và thiếu cân nặng. Để chủ động lên kế hoạch cho công việc, xin hỏi sang năm cháu có phải đi khám lại?
Về nội dung này, luật sư Trương Anh Tuấn, đoàn luật sư thành phố Hà Nội cho biết, Điều 30 Mục 1 Chương IV Luật Nghĩa vụ quân sự (NVQS) năm 2015 (Luật số: 78/2015/QH13, ngày 19/6/2015) quy định công dân đủ 18 tuổi được gọi nhập ngũ; độ tuổi gọi nhập ngũ từ đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi; công dân được đào tạo trình độ cao đẳng, đại học đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ thì độ tuổi gọi nhập ngũ đến hết 27 tuổi.
Khoản 4 Điều 40 Mục 1 Chương IV Luật NVQS năm 2015 nêu rõ, thời gian khám sức khỏe từ ngày 01 tháng 11 đến hết ngày 31 tháng 12 hàng năm. Thời gian khám sức khỏe gọi công dân nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an Nhân dân lần thứ hai theo quy định tại Điều 33 của Luật này do Thủ tướng Chính phủ quyết định. Tuy nhiên, các địa phương có thể căn cứ tình hình thực tế để sắp xếp lịch khám cho phù hợp.
Khám sức khỏe thực hiện NVQS.
Hội đồng khám sức khỏe cấp huyện tổ chức thực hiện và chịu trách nhiệm trước Hội đồng NVQS cùng cấp về kết quả khám sức khỏe thực hiện NVQS hằng năm.
Mới đây, ngày 06/12/2023, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ban hành Thông tư 105/2023/TT-BQP quy định tiêu chuẩn sức khỏe, khám sức khỏe cho các đối tượng thuộc phạm vi quản lý của Bộ Quốc phòng, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2024.
Thông tư quy định tiêu chuẩn sức khỏe về mắt thì loạn thị, mù màu vẫn có thể tham gia nghĩa vụ quân sự (trước đây là tình trạng sức khỏe rất kém, không đủ điều kiện). Phiếu sức khỏe có giá trị không quá 06 tháng.
Về tiêu chuẩn sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự: Tiêu chuẩn chung: Đạt sức khỏe loại 1, loại 2, loại 3. Không gọi công dân nghiện các chất ma túy, tiền chất ma túy.
Tiêu chuẩn riêng: Một số tiêu chuẩn sức khỏe riêng trong tuyển chọn thực nghĩa vụ quân sự do Bộ trưởng Quốc phòng quy định.
Loại 1: Tất cả các chỉ tiêu đều đạt điểm 1 (sức khỏe rất tốt)
Loại 2: Có ít nhất 1 chỉ tiêu bị điểm 2 (sức khỏe tốt)
Loại 3: Có ít nhất 1 chỉ tiêu bị điểm 3 (sức khỏe khá)
Loại 4: Có ít nhất 1 chỉ tiêu bị điểm 4 (sức khỏe trung bình)
Loại 5: Có ít nhất 1 chỉ tiêu bị điểm 5 (sức khỏe kém)
Loại 6: Có ít nhất 1 chỉ tiêu bị điểm 6 (sức khỏe rất kém)
Trạm y tế cấp xã thực hiện sơ tuyển sức khỏe nghĩa vụ quân sự dưới sự chỉ đạo, hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ của Trung tâm y tế cấp huyện hoặc Bệnh viện đa khoa cấp huyện; giám sát của Ban Chỉ huy quân cấp huyện.
Nội dung khám sức khỏe:
+ Khám về thị lực; lâm sàng theo các chuyên khoa: Mắt, tai, mũi họng, răng hàm mặt, nội khoa, thần kinh, tâm thần, ngoại khoa, da liễu, sản phụ khoa (đối với nữ).
+ Khám cận lâm sàng: Công thức máu; nhóm máu (ABO); chức năng gan (AST, ALT); chức năng thận (Ure, Creatinine); đường máu; virus viêm gan (HBsAg); virus viêm gan C (Anti-HCV); HIV; nước tiểu toàn bộ (10 thông số; siêu âm ổ bụng tổng quát; điện tim; X-quang tim phổi thẳng; xét nghiệm nước tiểu phát hiện ma túy. Chủ tịch Hội đồng chỉ định thêm các xét nghiệm khác theo yêu cầu chuyên môn để kết luận sức khỏe được chính xác.
Tổ chức khám sức khỏe theo các nội dung nêu trên theo 2 vòng: Khám thể lực, lâm sàng và cận lâm sàng, sàng lọc HIV, ma túy.
Khi khám thể lực và lâm sàng, nếu công dân không đạt một trong các tiêu chuẩn sức khỏe quy định thì ủy viên Hội đồng trực tiếp tham khảo báo cáo Chủ tịch Hội đồng quyết định dừng khám.
Chỉ tiến hành xét nghiệm máu, nước tiểu; xét nghiệm HIV, ma túy cho công dân đạt tiêu chuẩn sức khỏe sau khám thể lực, lâm sàng, siêu âm, điện tim, chụp X quang tim phổi thẳng.
Trong Thông tư 105/2023/TT-BQP, người viễn thị do sinh lý hoặc dưới 1 đi ốp sẽ được chấm 2 điểm; lớn hơn hoặc bằng 1 đi ốp sẽ được chấm 3 điểm. Trường hợp loạn thị đã phẫu thuật, hết loạn thị sẽ được chấm 3 hoặc 4 điểm tùy trường hợp.
Như vậy, với người đang loạn thị bị chấm điểm 2 mà các tiêu chuẩn sức khỏe khác không bị chấm điểm 3, 4, 5, 6, sẽ đạt sức khỏe loại 2, khi đó đủ điều kiện nhập ngũ.
Tương tự, với người loạn thị bị chấm điểm 3 mà các tiêu chuẩn sức khỏe khác không bị chấm điểm 4, 5, 6, sẽ đạt sức khỏe loại 3, khi đó đủ điều kiện nhập ngũ.
Với người đang bị bệnh mù màu xanh lá - đỏ mức độ nhẹ mà các tiêu chuẩn sức khoẻ khác không bị chấm điểm 3, 4, 5, 6, sẽ đạt sức khỏe loại 3, khi đó đủ điều kiện nhập ngũ.
Sức khỏe và thể lực của lứa tuổi thanh niên thay đổi theo từng năm đến ngoài 20 tuổi. Thực tế, một số công dân không trúng tuyển do mắc bệnh lý cấp tính nhưng có thể khỏi hoàn toàn sau khi điều trị và lần sau khám có thể trúng tuyển. Trong khi đó, có công dân do mắc bệnh tật bẩm sinh, chỉ qua 1 lần khám tuyển, Hội đồng khám sức khỏe có thể kết luận không đủ tiêu chuẩn nhập ngũ và không gọi khám các năm tiếp theo.
“Như vậy, từng trường hợp cụ thể Hội đồng khám sức khỏe NVQS sẽ đánh giá, báo cáo Hội đồng NVQS xem xét, đề xuất gọi hay không gọi khám sức khỏe NVQS những năm tiếp theo. Nếu con của chị đáp ứng các tiêu chuẩn về chính trị, đạo đức…, điều trị khỏi loạn thị và cải thiện cân nặng thì sang năm hoàn toàn có thể trúng tuyển NVQS, thể hiện trách nhiệm, nghĩa vụ thiêng liêng đối với đất nước, đồng thời cũng là cơ hội để cháu rèn luyện và trưởng thành”, luật sư Tuấn nhấn mạnh.