Quay về E-magazine Theo dõi Báo Lào Cai trên Google News
Họ đã sống những tháng năm đẹp nhất

Họ đã sống những tháng năm đẹp nhất

0:00 / 0:00
0:00

Những tháng năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, hàng nghìn thanh niên tuổi mười tám, đôi mươi đã xung phong vào chiến trường. Hòa vào đoàn quân “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước/Mà lòng phơi phới dậy tương lai”, những nghệ sĩ của đoàn văn công Yên Bái (cũ) đã mang tiếng hát, điệu múa phục vụ bộ đội, thanh niên xung phong và đồng bào vùng giải phóng.

Trong giai đoạn lịch sử này, Yên Bái và Ninh Thuận - hai tỉnh kết nghĩa đã thể hiện sự gắn bó máu thịt Bắc - Nam. Khi đó, tỉnh Yên Bái đã cử đoàn văn công gồm 25 nghệ sĩ xung kích vào Ninh Thuận phục vụ bà con. Sau thời gian huấn luyện, cuối năm 1974, đoàn xuất phát vào chiến trường.

trang-1.jpg

Chặng đường hàng nghìn cây số đi giữa mưa bom, bão đạn của kẻ thù không dễ dàng. Đường rừng đèo dốc quanh co, nắng thì bụi đỏ cả góc trời khi đoàn ô tô đi qua, mưa thì đất nhão nhoét, trơn trượt. Đường đi phải vượt qua những suối nước chảy xiết, những con dốc dựng đứng với ba lô trĩu nặng trên vai. Với bộ đội và giao liên, những khó khăn đó thường xuyên phải đối mặt, song với các nghệ sĩ, nhất là nữ nghệ sĩ vốn chỉ quen với các điệu múa, phím đàn thì lại là một thử thách.

Không nản chí, họ đã vượt qua tất cả, vẫn đi và hát. Sân khấu ở chiến trường là những binh trạm tiền phương, bãi đất bằng dưới tán rừng già, bờ suối, triền đồi. Khán giả đôi khi chỉ là một tiểu đội, đại đội, các tân binh sôi nổi hay các thương binh chằng chịt vết thương.

Nghệ sĩ Phạm Thủy Nguyên nhớ lại: “Một lần tới binh trạm, chúng tôi biểu diễn ngay tại chỗ, có anh thương binh bị sốt rét rừng rất nặng, môi tím tái, người nhợt nhạt nhưng vẫn tha thiết được nghe hát. Tôi và chị Thìn, chị Hiền đứng cạnh cáng thương hát mà nước mắt chảy ròng trên má”.

Tiếng hát nồng nàn, thắm đượm tình người đã xoa dịu nỗi đau thể xác của thương - bệnh binh! Chiến tranh là vậy, khốc liệt và gian khổ, sự sống và cái chết đôi khi chỉ cách nhau trong gang tấc.

Nhưng dưới góc nhìn của những nghệ sĩ, họ vẫn thấy chất thơ từ trong gian khổ. Cố nhạc sĩ Đặng Xuân Bái - Trưởng đoàn từng viết trong nhật ký: “Trường Sơn có nhiều hoa phong lan, cây săng lẻ, cây tùng, cây thông, cây khuộc... Đêm ở Trường Sơn đẹp, cây cao vút, ánh trăng “chảy” tràn qua kẽ lá dịu dàng”.

trang-2.jpg

Nhưng khó quên nhất vẫn là tết ở Trường Sơn. Tuy chiến trường thiếu thốn nhưng vẫn đầy đủ hương vị. Buổi tối, đoàn tập trung gói, luộc bánh chưng. Họ đánh đàn, hát, ngâm thơ, chia nhau từng chiếc kẹo, từng điếu thuốc lá.

Mọi người ngồi vây quanh chiếc đài bán dẫn đón chờ Chủ tịch nước chúc tết. Nhưng tất cả đều có chung nỗi nhớ nhà. Đặc biệt, với vợ chồng nghệ sĩ Bích Thảo - Thiện Tín, để lại con thơ ở quê nhà, nỗi nhớ đó càng da diết.

Khoảnh khắc không thể quên trên hành trình đó là ngày 30/4/1975.

“Lúc đó, vào buổi trưa, một bản tin đặc biệt được phát trên đài phát thanh. Tất cả mọi người đều bỏ dở công việc chú ý lắng nghe. Tiếng phát thanh viên dõng dạc thông báo tin miền Nam hoàn toàn giải phóng. Tất cả chúng tôi ôm nhau khóc, mọi gian khổ trải qua dường như tan biến. Ngoài đường phố, từng đoàn người hô lớn giải phóng miền Nam và hát vang bài Như có Bác trong ngày đại thắng” -

Nghệ sĩ Ưu tú Hà Bích Thảo hào hứng kể lại giây phút lịch sử.

Vượt qua các dòng sông hung dữ và biết bao đèo dốc, đầu tháng 5/1975, đoàn văn công Yên Bái đã đến được Ninh Thuận - vùng đất thép kiên cường, nơi sản sinh ra nhiều anh hùng. Tất cả mọi người đều thốt lên: “Ninh Thuận đây rồi!”. Đoàn bắt đầu những buổi diễn phục vụ bộ đội và bà con vùng giải phóng, từ Phan Rang, Phước Đại, Bác Ái Đông đến Đắc Nhơn, Ninh Chữ…

Những ngày đầu tiếp quản, nơi biểu diễn cũng thật đơn sơ. Nhà hội trường bàn ghế bằng nứa, sân khấu đất, trang trí cờ giải phóng và ảnh Bác Hồ cùng các khẩu hiệu. Tuy vậy, các nghệ sĩ đã biểu diễn bằng tất cả trái tim. Nếu tiết mục múa rong chiêng, chàm rông nhịp phách dồn dập, sôi nổi thì tiết mục múa Cô gái Pa Cô đi tải đạn lại dịu dàng, duyên dáng. Những bài hát “Trăng sáng trên rừng quế”, “Trông cây lại nhớ đến Người”; “Hồ trên núi”, “Chào anh giải phóng quân, chào mùa xuân đại thắng”… được tán thưởng không ngớt. Bà con người Chăm, Raglay, Cơ Ho… lúng túng tặng những bó hoa mai vàng, sen trắng cho các nghệ sĩ.

Tình cảm của đồng bào còn thể hiện ở những rổ trái cây hái trong vườn nhà, những mớ cá tươi ngon vừa đánh bắt từ biển cả. Cả đoàn nhận được sự đón tiếp nồng hậu, gặp gỡ gia đình cách mạng và dạy hát cho người dân ở Krông Pa, Sơn Mỹ, Quảng Thuận… Họ yêu quý bộ đội, cán bộ miền Bắc như chính con em mình. Sau 5 tháng ở Ninh Thuận, nhạc sĩ Đặng Xuân Bái tổng kết, đoàn đã diễn 67 tối ở 48 điểm với 20 vạn lượt người xem. Ai nấy đều cảm thấy may mắn khi được sống và vào miền Nam trong những tháng ngày sục sôi nhất của lịch sử dân tộc.

trang-3-sua.jpg

Hơn 50 năm đã trôi qua. Giờ đây, người còn, người mất nhưng những tháng năm đó là một phần ký ức không thể nào quên của mỗi thành viên đoàn văn công Yên Bái khi xưa. Nhà thơ Chế Lan Viên từng viết: “Những ngày tôi sống đây là ngày đẹp hơn tất cả/Dù mai sau đời muôn vạn lần hơn!”. Họ đã được sống những tháng năm đẹp nhất của cuộc đời khi hòa chung vào dòng chảy lịch sử, của thời đại hào hùng. Tuy không trực tiếp cầm súng nhưng những chiến sĩ trên mặt trận văn hóa đã dùng âm nhạc như sợi dây vô hình kết nối cảm xúc và tâm hồn.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Khai mạc Trại sáng tác Văn học - Nghệ thuật tại xã Võ Lao

Khai mạc Trại sáng tác Văn học - Nghệ thuật tại xã Võ Lao

Chiều 11/9, tại xã Võ Lao, Hội Liên hiệp Văn học - Nghệ thuật tỉnh phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức khai mạc Trại sáng tác văn học - nghệ thuật. Đây là trại sáng tác cấp xã đầu tiên được triển khai theo hình thức phối hợp giữa Hội với cơ sở, sau khi hệ thống tổ chức bộ máy được sắp xếp theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Doanh thu gần 552 tỷ đồng, "Mưa đỏ" chính thức trở thành phim ăn khách nhất mọi thời đại rạp chiếu Việt Nam

Doanh thu gần 552 tỷ đồng, "Mưa đỏ" chính thức trở thành phim ăn khách nhất mọi thời đại rạp chiếu Việt Nam

Chính thức ra mắt vào ngày 22-8-2025, ngay từ những suất chiếu đầu tiên, "Mưa đỏ" đã được dự báo sẽ lọt vào Top 5 phim ăn khách nhất mọi thời đại rạp chiếu Việt Nam. Tuy nhiên, sau 17 ngày công chiếu, tính đến 17h ngày 7-9, "Mưa đỏ" đã vươn lên vị trí số 1 với doanh thu gần 552 tỷ đồng.

Ngân vang giai điệu cùng dân tộc

Ngân vang giai điệu cùng dân tộc

Âm nhạc nuôi dưỡng tâm hồn, mang lại sự cân bằng, sẻ chia và lan tỏa sự ấm áp. Ngày Âm nhạc Việt Nam (3/9) không chỉ tôn vinh các nhạc sĩ, nghệ sĩ mà còn khẳng định giá trị bất biến của âm nhạc trong đời sống dân tộc.

Chương trình Nghệ thuật đặc biệt "80 năm vang mãi bản hùng ca" sẽ diễn ra vào tối 2/9

Chương trình Nghệ thuật đặc biệt "80 năm vang mãi bản hùng ca" sẽ diễn ra vào tối 2/9

Tối 31/8, tại Quảng trường Phố đi bộ Đinh Lễ, phường Lào Cai diễn ra lễ tổng duyệt Chương trình Nghệ thuật đặc biệt chào mừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 – 2/9/2025) với chủ đề “80 năm vang mãi bản hùng ca”.

Giới thiệu các ấn phẩm đặc biệt và Triển lãm tương tác '80 năm rạng rỡ non sông-Con đường Độc lập'

Giới thiệu các ấn phẩm đặc biệt và Triển lãm tương tác '80 năm rạng rỡ non sông-Con đường Độc lập'

Với ấn phẩm đặc biệt 2/9 và triển lãm tương tác lần này, báo Nhân Dân mong muốn không chỉ để ôn lại lịch sử mà còn tiếp thêm niềm tin, khát vọng, lan tỏa tinh thần đoàn kết và ý chí vươn lên xây dựng một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng trong kỷ nguyên mới.

Tập huấn xây dựng câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa dân gian dân tộc Thái tại phường Nghĩa Lộ

Tập huấn xây dựng câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa dân gian dân tộc Thái tại phường Nghĩa Lộ

Ngày 25/8, Cục Văn hóa các Dân tộc Việt Nam thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, phường Nghĩa Lộ tổ chức Hội nghị tập huấn xây dựng, duy trì câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa dân gian dân tộc Thái tại các thôn, bản.

fb yt zl tw