Đừng để “sập bẫy” kích hoạt VNeID

Khoảng hơn 8 giờ sáng ngày 14/5, anh Trần Văn Ch. ở tổ 17, phường Bắc Lệnh, thành phố Lào Cai nhận được cuộc gọi từ số 02477797851 thông báo rằng định danh mức độ 2 của mình bị sai thông tin, phải cài đặt lại. Người đàn ông tự xưng tên Thành, là công an thị trấn Phố Lu cho biết lực lượng chức năng đang có chương trình hỗ trợ người dân cập nhật cài đặt thông tin và đề nghị anh Ch. kết bạn zalo để hướng dẫn cài đặt qua cổng dịch vụ công.

Anh Ch. cho biết: Trong quá trình hướng dẫn, người này đã yêu cầu tôi cung cấp số căn cước công dân, giấy phép lái xe,… sau đó hướng dẫn tôi truy cập vào các đường link để cập nhật, khai báo thông tin. Khi tôi thực hiện việc cập nhật phần mềm chỉ chạy được khoảng 20% thì báo lỗi, buộc tôi phải thực hiện lại từ đầu. Sau vài lần như vậy, đồng thời trong khi hướng dẫn cài đặt đối tượng thường nói năng theo kiểu cợt nhả và bảo tôi chuyển 12.000 đồng tiền lệ phí, tôi sinh nghi nên đã dừng việc khai báo, cập nhật lại. Sau đó, tôi đi kiểm tra lại thẻ ngân hàng mới biết toàn bộ số tiền 41 triệu đồng trong thẻ đã bị đối tượng chuyển sang một tài khoản khác chiếm đoạt.

Ngay sau đó, anh Ch. đã trình báo với Công an phường Bắc Lệnh về việc mình bị lừa.

Tương tự, gần đây chị Trần Kiều Th. ở tổ 9, phường Kim Tân (thành phố Lào Cai) cũng nhận được cuộc gọi từ số máy lạ của người đàn ông tự xưng là cán bộ công an thành phố Lào Cai thông tin về việc một số thông tin định danh điện tử bị sai lệch, đề nghị cập nhật lại. Đặc biệt, người này còn biết rõ tên, địa chỉ, năm sinh của chị. Biết là đối tượng lừa đảo, chị Th. tiếp tục hỏi về cách thức cập nhật thì được hướng dẫn sử dụng điện thoại dùng hệ điều hành android mới thực hiện được, còn với các điện thoại sử dụng hệ điều hành khác thì không được.

Tại sao đối tượng lại biết cả năm sinh, địa chỉ của tôi. Tôi nghi ngờ có một lỗ hổng thông tin nào đó thì đối tượng mới có được, chị Th. chia sẻ.

Hay như trường hợp của bà Nguyễn Thị T. (hơn 70 tuổi ở tổ 4, phường Pom Hán, thành phố Lào Cai) cũng bị 1 đối tượng gọi điện tự xưng là cán bộ công an phường hướng dẫn cập nhật thông tin định danh mức 2. Khi đó, bà T. đang đứng trò chuyện với một người hàng xóm. Nghe lạ nên mọi người nghi ngờ, liền chở bà T. xuống Công an phường hỏi thì vỡ lẽ đó là đối tượng lừa đảo.

Trường hợp khác là chị Nguyễn Thị Kim D. công tác tại một cơ quan của tỉnh cũng bị đối tượng gọi điện lừa với chiêu thức trên. Sau khi được đối tượng thông báo kết bạn để hướng dẫn, vì bận việc nên 2 ngày sau chị D. mới gọi lại thì tài khoản zalo này đã bị khóa.

Thời gian vừa qua có rất nhiều trường hợp người dân bị các đối tượng gọi điện thông báo về việc cập nhật thông tin định danh mức độ 2 hoặc có một số thông tin sai lệch trên phần mềm VNeID để lừa đảo chiếm đoạt tiền trong tài khoản ngân hàng. Các đối tượng lừa đảo thường mượn danh cán bộ phường, cán bộ công an địa phương thông báo và đề nghị người dân thực hiện theo hướng dẫn. Nếu mất cảnh giác, người dân truy cập các đường link (liên kết) chúng dẫn dụ sẽ “tự nhiên” bị mất tiền trong tài khoản thẻ ngân hàng mà chúng không cần số tài khoản hay mã OTP. Trước tình trạng lừa đảo trên, thời gian qua, trên các nhóm zalo, facebook của các cơ quan, đơn vị, địa phương, công an các xã, phường, thị trấn thường xuyên cập nhật, thông báo tình hình, thủ đoạn lừa đảo để người dân nâng cao cảnh giác, không bị “sập bẫy” các đối tượng giăng ra.

Thượng tá Nguyễn Mạnh Cường, Trưởng Phòng An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an tỉnh cho biết hiện nay các loại tội phạm triệt để lợi dụng việc lừa đảo qua mạng. Chúng giả danh cán bộ chính quyền, công an địa phương thông báo sai lệch thông tin, hướng dẫn cài đặt và tạo ra các đường link trong đó có những trường thông tin để người dân cung cấp, cài ứng dụng cài đặt, sau đó chiếm quyền sử dụng điện thoại và thực hiện các hành vi chiếm đoạt tài sản. Lực lượng chức năng của tỉnh và các địa phương đã chủ động cung cấp thông tin, cảnh báo tình trạng và các phương thức các đối tượng lừa đảo thường dùng để người dân nắm rõ, nâng cao cảnh giác. Đồng thời, thông báo số điện thoại đường dây nóng của cán bộ hướng dẫn cài đặt để người dân liên hệ, được hỗ trợ.

Thượng tá Nguyễn Mạnh Cường khuyến cáo người dân nâng mức độ cảnh giác ở mức cao nhất với các giao dịch trên mạng xã hội, nhất là những người lớn tuổi khi cài đặt, cập nhật thông tin gì phải tìm hiểu, nhờ sự hướng dẫn của cơ quan chức năng hay những người trẻ có hiểu biết về mạng xã hội để tránh bị lừa; không được bấm vào các đường link, đường dẫn lạ mà các đối tượng gửi qua tin nhắn; bảo mật chặt chẽ những dữ liệu cá nhân như tài khoản ngân hàng, tài khoản VNeID, căn cước công dân, số nhà...; trước khi chuyển tiền hoặc thực hiện giao dịch gì đó phải kiểm tra cẩn thận các thông tin và dành thời gian tìm hiểu những cảnh báo về phương thức, thủ đoạn của các đối tượng lừa đảo.

Thượng tá Nguyễn Mạnh Cường nhấn mạnh: "Nếu biết được những thông tin cá nhân, không chỉ lừa lấy tiền trong tài khoản mà các đối tượng còn làm giả giấy tờ để thực hiện các hành vi, việc làm khác, sẽ rất khó kiểm soát".