Thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia phát triển vùng dân tộc thiểu số và miền núi:

Cát cánh - cây dược liệu có giá trị kinh tế cao tại Tây Bắc

Cây cát cánh nằm trong danh mục 100 dược liệu có giá trị y tế và kinh tế cao để tập trung phát triển giai đoạn 2020-2030 do Bộ Y tế ban hành, là cơ sở cho các địa phương, doanh nghiệp, đơn vị lựa chọn loài, nhóm loài phù hợp để phát triển dược liệu.

Với điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng khí hậu, Tây Bắc là vùng có lợi thế phù hợp phát triển các vùng trồng dược liệu. Hiện có khoảng 1.500 cây dược liệu quý.

Do dịch Covid-19 kéo dài suốt 2 năm, việc chủ động nguồn nguyên liệu trong nước nhằm phục vụ, chăm sóc sức khỏe cộng đồng là điều được các cấp, các ngành quan tâm.

Tại huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai, vùng trồng dược liệu cây cát cánh có diện tích lên tới gần 100ha, mang lại thu nhập gấp nhiều lần so với cây ngô trước đây. Vì vậy, bà con đã hưởng ứng trồng loại cây này.

Tại huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai, vùng trồng dược liệu cây cát cánh có diện tích lên tới gần 100ha.
Tại huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai, vùng trồng dược liệu cây cát cánh có diện tích lên tới gần 100 ha.

Bà Nguyễn Thị Huê, Giám đốc Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai chia sẻ, cao nguyên từng là nông trường trồng dược liệu những năm 1970-1980. Nhưng sau thời bao cấp, không có nguồn bao tiêu, không có “cửa” phát triển, diện tích dược liệu thu hẹp dần.

Năm 2013, Chính phủ ban hành Quy hoạch tổng thể phát triển dược liệu tới 2020 định hướng 2030, tạo những chính sách riêng cho cây dược liệu. Trong 8 vùng quy hoạch trồng dược liệu có thế mạnh, phù hợp thổ nhưỡng, khí hậu, sinh thái đáp ứng nhu cầu thị trường, vùng núi trung bình có khí hậu á nhiệt đới, Bắc Hà được quy hoạch để phát triển 12 loài dược liệu bản địa và nhập nội.

Trong dự án phát triển dược liệu giai đoạn 2014-2020, Bắc Hà định hướng tập trung trồng atiso và đương quy, sau đó mở rộng diện tích bạch truật, xuyên khung... để hình thành làng nghề mới về trồng, chăm sóc và sơ chế dược liệu.

Dự án đặt mục tiêu năm 2020 hình thành được vùng nguyên liệu ổn định, diện tích 84ha cho sáu loại cây tại năm xã vùng cao.

Và cát cánh chưa từng nằm trong danh mục cây chủ lực, nên chỉ được trồng thử nghiệm với diện tích rất nhỏ khi chưa có doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm. Những cuộc tiếp xúc, thương thuyết với các công ty dược để tìm đầu ra cho dược liệu khiến lãnh đạo Bắc Hà khi ấy rất đau đầu.

Theo bà Chu Thị Dương, Phó chủ tịch UBND huyện Bắc Hà, doanh nghiệp không mua hoặc mua cát cánh với giá rất thấp. Không có đầu ra, huyện cũng không dám “liều” mở rộng diện tích.

Nút thắt được tháo gỡ khi lãnh đạo Nam Dược và huyện Bắc Hà đặt bút ký hợp đồng đầu tiên về bao tiêu cát cánh. Điều kiện tiên quyết: sản lượng bao nhiêu công ty thu mua bấy nhiêu. Bà con có đầu ra, ngược lại Nam Dược có nơi cung cấp nguyên liệu.

Tuy nhiên, việc thay đổi tập tục canh tác rất khó. Trong khi cát cánh là loài cây mới, trồng theo tiêu chuẩn GACP-WHO (thực hành tốt nuôi trồng và thu hái theo khuyến cáo của WHO).

Cát cánh - cây dược liệu có giá trị kinh tế cao tại Tây Bắc ảnh 1
Vùng trồng đạt tiêu chuẩn GACP-WHO (thực hành tốt nuôi trồng và thu hái theo khuyến cáo của WHO).

Từ lúc gieo hạt xuống tới khi thu hoạch, nhà nông phải tuân thủ tuyệt đối nguyên tắc, tiêu chuẩn kỹ thuật, như không dùng thuốc trừ sâu, chất kích thích hay can thiệp hóa học… để bảo đảm chất lượng, hiệu quả của nguồn dược liệu. Đây cũng là thách thức đối với các cán bộ khuyến nông huyện.

Tuy nhiên, sau thời gian vận động bà con chuyển đổi mô hình canh tác, diện tích cát cánh ở Bắc Hà đã nhân lên gấp mười lần, từ 12ha đầu tiên năm 2016 lên 120ha vào năm 2020, trở thành vùng trồng lớn nhất nước. Mỗi ha cát cánh thu hoạch khoảng một tấn củ tươi, cho giá trị 100-120 triệu đồng, đời sống của bà con được cải thiện rõ rệt.

Hiệu quả kinh tế được chứng minh, cán bộ khuyến nông huyện Bắc Hà rút dần sự hiện diện trên ruộng đồng. Huyện cũng giảm các chính sách bao cấp, để bà con tự đầu tư, mua màng che phủ, chọn hạt giống cho mùa sau. Phía huyện chỉ còn đảm nhiệm phần ký kết hợp đồng với các công ty giúp bà con bao tiêu sản phẩm hằng năm.

Nông dân thấy lợi, muốn mở rộng diện tích trồng, nhưng Bắc Hà định hướng không sản xuất ồ ạt mà theo đơn đặt hàng hằng năm của các doanh nghiệp dược. Có thể nói, cây cát cánh từ chỗ phải nhập khẩu thì nay đã được trồng trong nước với chất lượng quốc tế quy định.

Tiến sĩ Hoàng Minh Châu, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Nam Dược cho biết, trước năm 2016, khoảng 90% dược liệu cát cánh phải nhập khẩu từ Trung Quốc. Song có hai điều mà ông lo ngại là xuất xứ vùng trồng và hàm lượng hoạt chất.

Và tự chủ nguồn nguyên liệu là tầm nhìn chiến lược, đặc biệt là với cây cát cánh. Ông Châu cho biết Nam Dược luôn chú trọng quản lý được chất lượng, hàm lượng dược chất trong cây dược liệu, cùng với đó là quy trình trồng trọt theo quy chuẩn GACP-WHO, đem lại nguồn nguyên liệu sạch, uy tín, chất lượng.

Năm 2021, công ty dẫn một số doanh nghiệp trong ngành cùng lên Lào Cai khảo sát thêm địa điểm trồng cho các loại nguyên liệu chủ lực. Xây dựng vùng nguyên liệu để chủ động trong sản xuất đang mở ra hướng đi cho các công ty dược.

Cùng với sự chuyển giao kỹ thuật, hỗ trợ bà con canh tác, cây dược liệu cát cánh phát triển tốt, mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân. Dược liệu này dần trở thành một chỉ dẫn địa lý, giúp bà con thay đổi cuộc sống, phát triển du lịch.

Ngược lại, doanh nghiệp không phải nhập khẩu, yên tâm về nguồn gốc lẫn chất lượng nguyên liệu. Như vậy, hình thành các vùng trồng trong nước để giảm dần mức độ phụ thuộc vào thị trường nguyên liệu Trung Quốc là một hướng đi đúng đắn.

Báo Nhân Dân

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án đường bộ kết nối vào ga và quảng trường ga Lào Cai

Chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án đường bộ kết nối vào ga và quảng trường ga Lào Cai

Ngày 5/12, UBND phường Lào Cai đã tiến hành chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho 5 hộ gia đình, cá nhân thuộc dự án thành phần 1: Đầu tư hạ tầng kết nối các ga trên tuyến và quảng trường ga thuộc dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Cát Thịnh: Xây dựng nông thôn mới từ nội lực nhân dân

Cát Thịnh: Xây dựng nông thôn mới từ nội lực nhân dân

Xã Cát Thịnh đang chuyển mình mạnh mẽ trong tiến trình xây dựng nông thôn mới với dấu ấn nổi bật là cách làm coi người dân là chủ thể của mọi thay đổi. Hạ tầng được nâng cấp, đời sống cải thiện, mô hình kinh tế mới liên tục xuất hiện. Tất cả bắt đầu từ sự chủ động của người dân và việc chính quyền xã khơi dậy đúng lúc, đúng cách nguồn nội lực lớn nhất của cộng đồng.

Huy động tối đa nguồn lực thi công tỉnh lộ 153 giai đoạn 2

Huy động tối đa nguồn lực thi công tỉnh lộ 153 giai đoạn 2

Tuyến tỉnh lộ 153 đoạn từ xã Bắc Hà đến trung tâm xã Bản Liền (giai đoạn 2: Km34 - Km47) là dự án giao thông trọng điểm của địa phương trong năm 2025 - 2026. Công trình hoàn thành sẽ mở ra trục kết nối quan trọng giữa các xã Bắc Hà, Bản Liền, Tả Củ Tỷ, đặc biệt là kết nối vùng chè hữu cơ Bản Liền, tạo động lực phát triển du lịch, nông nghiệp và giao thương hàng hóa của người dân.

Nông dân chuẩn bị cho vụ tết

Nông dân chuẩn bị cho vụ tết

Những ngày này, nông dân trong tỉnh đang đẩy mạnh sản xuất, tích cực chăm sóc các loại cây trồng, vật nuôi, để kịp thời cung cấp cho thị trường vào dịp Tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026 sắp tới.

Từ "đất sạch" đến "đất vàng" - Bài học quy hoạch nhìn từ khu vực GO! Yên Bái

Từ "đất sạch" đến "đất vàng" - Bài học quy hoạch nhìn từ khu vực GO! Yên Bái

Trong bối cảnh thị trường bất động sản cả nước đang tìm lại điểm cân bằng, phiên đấu giá đất tại khu vực Go! Yên Bái, thuộc phường Yên Bái, tỉnh Lào Cai ngày 04/12 vừa qua đã tạo nên một "cú hích bùng nổ” với hơn 1.000 hồ sơ tham gia và mức trúng đấu giá vượt xa kỳ vọng. Phía sau những con số kỷ lục này không chỉ là sự ngẫu nhiên, mà là kết quả của tư duy quản lý bài bản: Thay vì bán "lúa non", nhà nước chủ động đầu tư hạ tầng đồng bộ, biến đất thô thành "đất vàng" trước khi đưa ra thị trường.

Xuất cấp hơn 3.400 tấn giống từ dự trữ quốc gia khôi phục sản xuất vùng lũ

Xuất cấp hơn 3.400 tấn giống từ dự trữ quốc gia khôi phục sản xuất vùng lũ

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã xuất cấp hơn 3.400 tấn giống từ dự trữ quốc gia để hỗ trợ các tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên khôi phục sản xuất sau bão số 13 và mưa lũ cuối tháng 11. Nhiều doanh nghiệp cũng chung tay cung ứng giống và vật tư giúp nông dân sớm ổn định sản xuất.

Làm giàu từ mô hình trồng bạch đàn Cự vĩ DH 32-29 trên đất đồi Bảo Hà

Làm giàu từ mô hình trồng bạch đàn Cự vĩ DH 32-29 trên đất đồi Bảo Hà

Nhờ định hướng tuyên truyền của xã Bảo Hà về phát triển kinh tế rừng gắn với giảm nghèo bền vững, các mô hình tiên phong thử nghiệm giống bạch đàn Cự vĩ DH 32-29 - dòng cây lai tạo mới có năng suất cao, phù hợp với điều kiện đồi núi - đã cho thấy hiệu quả rõ rệt. Từ những kết quả ban đầu, bạch đàn Cự vĩ đang dần trở thành hướng phát triển kinh tế bền vững cho nhiều hộ dân địa phương.

Phấn đấu trở thành đô thị đa chức năng, hiện đại

Phấn đấu trở thành đô thị đa chức năng, hiện đại

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ phường Trung Tâm lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 xác định quy hoạch và phát triển hạ tầng là một trong ba khâu đột phá để mở rộng không gian đô thị, hướng tới xây dựng đô thị dịch vụ đa chức năng, văn minh, hiện đại. Thời gian qua, phường đã tranh thủ tối đa các nguồn lực, phối hợp với sở, ngành để xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, trong đó trọng tâm là hạ tầng đô thị, giao thông kết nối liên vùng.

Tập trung gỡ khó mặt bằng Dự án Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú Tiểu học và THCS Mường Khương

Tập trung gỡ khó mặt bằng Dự án Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú Tiểu học và THCS Mường Khương

Dự án Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú Tiểu học và THCS Mường Khương là một trong bốn công trình giáo dục trọng điểm được tỉnh Lào Cai triển khai tại khu vực biên giới, nhằm nâng cao chất lượng học tập cho con em đồng bào dân tộc thiểu số. Tuy nhiên, dù đã khởi động từ hơn một tháng, dự án vẫn chưa thể bước sang giai đoạn thi công đồng loạt do còn vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng. Đây đang là nhiệm vụ cấp thiết được chính quyền địa phương và các đơn vị liên quan tập trung tháo gỡ.

Chăm hoa tiền tỷ - Nông dân nỗ lực từng ngày

Chăm hoa tiền tỷ - Nông dân nỗ lực từng ngày

Địa lan (lan trần mộng) là loài hoa được thị trường ưa chuộng trong dịp Tết Nguyên đán và đã mang lại thu nhập cao cho nhiều hộ nông dân tại khu vực thị xã Sa Pa cũ. Năm nay, thời tiết được đánh giá thuận lợi phù hợp với sự phát triển của địa lan. Chỉ còn khoảng hai tháng nữa là đến Tết Nguyên đán 2026, các chủ vườn đang tập trung cao độ chăm sóc từng cây hoa với kỳ vọng thu hoạch đạt hiệu quả kinh tế cao.

Bảo Hà: Khai thác giá trị cây quế để giảm nghèo bền vững

Bảo Hà: Khai thác giá trị cây quế để giảm nghèo bền vững

Xác định quế là cây trồng chủ lực, thời gian qua xã Bảo Hà mở rộng diện tích, nâng cao chất lượng và đẩy mạnh chế biến sâu nhằm tăng giá trị chuỗi sản xuất. Hướng đi này giúp tối ưu hóa lợi ích cho người dân, tạo sinh kế bền vững và góp phần thay đổi diện mạo nông thôn của địa phương.

fb yt zl tw