
“Thế trận lòng dân” làm nên thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945
Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là kết quả hội tụ của nhiều nhân tố, nhưng yếu tố quyết định chính là sức mạnh lòng dân.
Với tầm nhìn sắc bén, Đảng và lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã xác định đúng mâu thuẫn chủ yếu lúc bấy giờ là giữa toàn thể dân tộc Việt Nam với thực dân xâm lược. Từ đó, Đảng đề ra chủ trương tập hợp lực lượng cách mạng một cách sáng tạo, linh hoạt, mềm dẻo: thu hút đại bộ phận nông dân, tranh thủ tiểu tư sản, trí thức, trung nông, thanh niên yêu nước; đồng thời khéo léo vận động phú nông, địa chủ nhỏ, tư sản dân tộc… nhằm phát huy sức mạnh toàn dân, đồng thời phân hóa, cô lập kẻ thù.
Dù bị thực dân, phong kiến đàn áp khốc liệt, Đảng vẫn kiên trì tuyên truyền, vận động quần chúng bằng nhiều hình thức sáng tạo, bất chấp hy sinh. Ngay trong ngục tù đế quốc, các chiến sĩ cộng sản vẫn bền bỉ gieo mầm cách mạng, giữ vững niềm tin chiến thắng. Nhờ đó, các tổ chức cách mạng không ngừng được củng cố, mở rộng, tạo nền móng cho “thế trận lòng dân” phát triển sâu rộng. Từ Hội Phản đế đồng minh (1930), Mặt trận Thống nhất Nhân dân Đông Dương (1936), đến Hội nghị Trung ương 8 (1941) với sự chỉ đạo trực tiếp của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, Đảng đã chuyển hướng chiến lược, đặt nhiệm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu và thành lập Mặt trận Việt Minh và chính tổ chức này đã quy tụ, tập hợp lực lượng toàn dân tham gia cách mạng.
Trong bối cảnh nhân dân bị thực dân, phát xít bóc lột thậm tệ, đặc biệt là nạn đói thảm khốc năm 1945, Việt Minh đã kịp thời phát động phong trào phá kho thóc cứu đói, thể hiện rõ tinh thần vì dân, vì nước. Những hành động thiết thực ấy đã bồi đắp lòng tin của nhân dân vào cách mạng, củng cố vững chắc “thế trận lòng dân”, tạo thế và lực cho cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám thắng lợi.
Trên nền tảng “thế trận lòng dân”, các đoàn thể quần chúng và lực lượng vũ trang lần lượt được thành lập, lan rộng khắp cả nước. Từ các đội tự vệ, dân quân, du kích đến Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân, các lực lượng này không chỉ làm nhiệm vụ chiến đấu mà còn tích cực tuyên truyền, bảo vệ phong trào cách mạng ở cơ sở, góp phần củng cố thế trận toàn dân.
Khi thời cơ đến, dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, toàn dân vùng lên tổng khởi nghĩa, giành chính quyền trong cả nước. Chỉ trong 15 ngày cuối tháng 8/1945, cuộc khởi nghĩa đã giành thắng lợi hoàn toàn. Thắng lợi đó là minh chứng sống động cho sức mạnh to lớn của “thế trận lòng dân” được Đảng ta xây dựng, phát huy đúng đắn và sáng tạo.
Củng cố, phát huy “thế trận lòng dân” vững chắc trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam
Bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, đất nước ta đang đối mặt với cả thời cơ lớn và những thách thức không nhỏ. Trong bối cảnh đó, củng cố và phát huy “thế trận lòng dân” tiếp tục là bài học có ý nghĩa chiến lược, là nền tảng vững chắc bảo đảm thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng đất nước giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội.
Thứ nhất, quán triệt sâu sắc và thực hiện nhất quán quan điểm “lấy dân làm gốc”, coi cách mạng là sự nghiệp của quần chúng. Mọi chủ trương, chính sách phải vì lợi ích chính đáng của nhân dân, thực hiện tốt phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”. Cán bộ, đảng viên phải gần dân, trọng dân, lắng nghe dân, kịp thời giải quyết bức xúc, bảo vệ quyền lợi của nhân dân; xây dựng đội ngũ thật sự là công bộc của dân. Khi nhân dân tin, đồng lòng với Đảng, “thế trận lòng dân” mới là nền tảng vững chắc cho sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Thứ hai, tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và đội ngũ cán bộ, đảng viên trong sạch, vững mạnh. Kiên quyết phòng, chống suy thoái, tham nhũng, tiêu cực, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; thực hiện nghiêm kỷ luật, giữ vững vai trò lãnh đạo, uy tín và sự gắn bó của Đảng với nhân dân. Xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên gương mẫu, bản lĩnh, đủ năng lực, đủ phẩm chất. Đồng thời, xây dựng Nhà nước của dân, do dân, vì dân, hoạt động minh bạch, liêm chính, hiệu quả để củng cố niềm tin, tạo đồng thuận xã hội, tăng cường “thế trận lòng dân” trong tình hình mới.
Thứ ba, đẩy mạnh và đổi mới công tác dân vận trong tình hình mới. Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức dân vận theo hướng sâu sát cơ sở, lấy dân làm trung tâm. Chủ động lắng nghe ý kiến, đối thoại với nhân dân; kịp thời giải quyết những bức xúc, nguyện vọng chính đáng, hợp pháp của nhân dân, không để xảy ra các điểm nóng, khiếu kiện kéo dài, phức tạp. Đẩy mạnh thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, các phong trào thi đua yêu nước; nhân rộng các mô hình “Dân vận khéo”, điển hình tiên tiến trong xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, phát triển kinh tế - xã hội. Thông qua đó, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, tạo thành sức mạnh tổng hợp, giữ vững “thế trận lòng dân” vững chắc trong mọi hoàn cảnh.
Thứ tư, kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với bảo đảm an sinh xã hội, công bằng, tiến bộ xã hội. Thực hiện hiệu quả các chính sách an sinh xã hội, chính sách dân tộc, tôn giáo, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và vùng còn nhiều khó khăn. Chú trọng chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, nhất là các đối tượng chính sách, người yếu thế trong xã hội. Đẩy mạnh giảm nghèo bền vững, thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng miền, giữa các tầng lớp xã hội.
Thứ năm, tăng cường đấu tranh phòng, chống âm mưu “diễn biến hòa bình”, các hoạt động chống phá nhằm chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, làm suy giảm niềm tin của nhân dân vào Đảng, Nhà nước và chế độ. Đồng thời, chủ động phòng, chống tội phạm, các tệ nạn xã hội; bảo đảm vững chắc an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, lấy bảo vệ an ninh con người làm trọng tâm, giữ vững môi trường ổn định để phát triển đất nước.
Xây dựng và phát huy “thế trận lòng dân” là yêu cầu xuyên suốt, là sức mạnh nội sinh, là cội nguồn làm nên mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam - từ Cách mạng Tháng Tám 1945 đến sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Đây vừa là bài học lịch sử sâu sắc, vừa là nhiệm vụ chiến lược, bảo đảm cho đất nước ta không ngừng vươn lên, vững vàng trước mọi khó khăn, thách thức. Phát huy truyền thống đó, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta cần tiếp tục bồi đắp, củng cố “thế trận lòng dân” ngày càng vững chắc, thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong kỷ nguyên mới.
Xây dựng và phát huy “thế trận lòng dân” là yêu cầu xuyên suốt, là sức mạnh nội sinh, là cội nguồn làm nên mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam - từ Cách mạng Tháng Tám 1945 đến sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Đây vừa là bài học lịch sử sâu sắc, vừa là nhiệm vụ chiến lược, bảo đảm cho đất nước ta không ngừng vươn lên, vững vàng trước mọi khó khăn, thách thức.