Anh Nguyễn Văn Đỉnh, Tổ trưởng tổ dân phố kiêm Tổ trưởng Tổ hòa giải số 8, phường Nam Cường (thành phố Lào Cai) có gần 5 năm làm công tác hòa giải ở cơ sở. Trong thời gian này, việc nắm tình hình trong tổ dân phố đã trở thành việc làm thường xuyên của anh, nếu là chuyện vui thì anh đến chia vui, còn là chuyện buồn, anh chia sẻ. Khi phát hiện trong khu phố có những biểu hiện mâu thuẫn, xích mích, dù bận bịu thế nào anh cũng cố gắng đến gặp từng người để tư vấn, hòa giải.
Qua những lần thăm hỏi, trò chuyện, anh nắm tình hình trong khu phố, có khi nhờ câu chuyện của người này, anh lại tháo gỡ được chuyện người khác. Nhiều gia đình ngại không nói với Tổ hòa giải, nhưng khi biết chuyện, anh vẫn đến tìm hiểu, động viên, thuyết phục.
Điển hình như chuyện xảy ra ở tổ dân phố vào cuối tháng 6/2022, gia đình ông T. và gia đình ông Đ. xảy ra mâu thuẫn. Sự việc khởi nguồn từ việc ông T. có ô tô tải 5 tấn thường xuyên để trên hành lang nhà ông Đ. Dù được nhắc nhở nhưng ông T. không phản hồi. Cùng thời gian đó, phần gạch đỏ lát hành lang do ông Đ. làm bị chiếc xe tải của ông T. cày nát.
Mâu thuẫn ngày càng căng thẳng, Tổ hòa giải tổ 8, phường Nam Cường gồm 4 thành viên đã xuống nắm tình hình, vận động 2 gia đình tạo điều kiện giúp đỡ nhau để ổn định cuộc sống, bảo đảm an ninh, trật tự khu dân cư. Hiểu rõ “tình - lý”, 2 bên đồng ý ký tên vào biên bản hòa giải, ông T. đồng thuận việc mua gạch và lát lại hành lang cho gia đình ông Đ. Từ đó, hai gia đình chấm dứt mâu thuẫn.
Theo anh Đỉnh, người làm công tác hòa giải cũng phải rất nhẹ nhàng, bình tĩnh để tìm ra nguyên nhân nhằm giải quyết tận gốc mâu thuẫn, hàn gắn quan hệ gia đình, tình làng, nghĩa xóm. Chỉ có những vụ việc không thể giải quyết được trong phạm vi tổ dân phố thì mới phải chuyển lên cấp trên…
Để nâng cao chất lượng hoạt động của các tổ hòa giải, thành phố Lào Cai đã tăng cường bồi dưỡng nghiệp vụ, kỹ năng cho đội ngũ hòa giải viên. Ngoài ra còn đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, nhất là đăng tải tài liệu liên quan đến hòa giải ở cơ sở trên Cổng thông tin điện tử, trên trang phổ biến, giáo dục pháp luật của thành phố và thông qua các mạng xã hội như facebook, zalo… nhằm cung cấp các văn bản, tài liệu cho người dân, đặc biệt là đội ngũ hòa giải viên cơ sở nghiên cứu, áp dụng.
Các xã, phường cũng kịp thời biểu dương, khen thưởng các tổ hòa giải và hòa giải viên có nhiều cố gắng, tinh thần trách nhiệm, chủ động, sáng tạo trong thực hiện nhiệm vụ.
Thành phố Lào Cai hiện có 287 tổ hòa giải với 1.290 hòa giải viên, mỗi tổ có từ 4 đến 6 người. Từ đầu năm 2022 đến nay, thành phố đã tiếp nhận 130 vụ việc, trong đó hòa giải thành công 105 vụ.
Ông Nguyễn Duy Tuyến, Trưởng Phòng Tư pháp thành phố Lào Cai cho biết: Thời gian qua, công tác hòa giải trên địa bàn thành phố đã có nhiều chuyển biến tích cực, các tổ hòa giải ở địa phương hoạt động ngày càng hiệu quả, các vụ việc hòa giải thành đạt tỷ lệ cao, đáp ứng nguyện vọng của người dân, góp phần giảm thiểu nhiều vụ việc khiếu nại vượt cấp; tình đoàn kết ở các khu dân cư được thắt chặt hơn.
Thành phố Lào Cai sẽ tiếp tục tăng cường phối hợp giữa cơ quan tư pháp với MTTQ và các tổ chức thành viên trong công tác hòa giải; củng cố, kiện toàn nâng cao chất lượng tổ hòa giải và hòa giải viên thông qua việc thường xuyên bồi dưỡng kiến thức pháp luật, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho hòa giải viên.