Chỉ 16,5% người dân được tiếp cận nước sạch
Huyện Si Ma Cai hiện có 82 công trình cấp nước tập trung, trong đó chỉ có 2 công trình tại thị trấn Si Ma Cai được xây dựng đồng bộ, đang hoạt động ổn định và chất lượng nước đáp ứng quy chuẩn do Bộ Y tế ban hành.
Các công trình còn lại đều được xây dựng từ lâu, có quy mô nhỏ, công nghệ xử lý thô sơ (không có công đoạn lọc, khử trùng), chất lượng nước sau xử lý vì vậy chỉ đạt mức hợp vệ sinh. Hầu hết các công trình khai thác nguồn nước từ các mó/moong nước nhỏ.
Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đã khiến trữ lượng các nguồn nước này suy giảm mạnh, rất khó khai thác, nhiều công trình không thể tiếp tục hoạt động hoặc không thể duy trì khả năng làm việc liên tục và thường xuyên bị gián đoạn vận hành trong các tháng cao điểm mùa khô. Ngoài ra, do được xây dựng từ lâu, hằng năm lại chịu ảnh hưởng bởi thiên tai nên nhiều công trình đã xuống cấp và hư hỏng. Trong tổng số 82 công trình cấp nước tập trung được xây dựng, chỉ có 17 công trình còn khả năng hoạt động.
Huyện Si Ma Cai đang đối diện với tình trạng thiếu nước sạch phục vụ dân sinh và phát triển kinh tế - xã hội. Theo dữ liệu điều tra và thống kê tính tới tháng 11/2023, tỷ lệ người dân huyện Si Ma Cai được tiếp cận với nước sạch khoảng 16,5%, thấp hơn rất nhiều so với mức trung bình của cả nước (92,5%). Ngoại trừ khu vực thị trấn Si Ma Cai và 4 thôn của xã Nàn Sán nằm lân cận thị trấn đã được cấp nước sạch, tại các xã khác, phần lớn đồng bào dân tộc thiểu số phải tự khai nguồn nước tại chỗ trên các lạch, mó nước nhỏ hoặc trữ nước mưa để sử dụng, với chất lượng nước không đảm bảo quy chuẩn.
Điều này khiến người dân đứng trước các rủi ro cao về sức khỏe và nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm. Đặc biệt, vào mùa khô hằng năm (từ tháng 11 năm trước đến tháng 6 năm sau), khi nguồn nước tại chỗ cạn kiệt không thể khai thác, đồng bào dân tộc tại các xã thường xuyên phải đi gùi nước ở khoảng cách rất xa về sử dụng với chi phí rất cao và tốn kém rất nhiều thời gian, công sức.
Sớm triển khai thi công dự án
Dự án hệ thống cấp nước sạch các xã trên địa bàn huyện sẽ đầu tư xây dựng mới 5 hệ thống cấp nước tập trung nông thôn để cung cấp nước sạch cho người dân tại 9 xã của huyện và hỗ trợ cấp nước cho thị trấn Si Ma Cai khi thiếu nước trong mùa khô.
Cùng với việc cải tạo hồ Cán Cấu để tạo nguồn nước cho các công trình cấp nước tập trung đề xuất, dự án cũng sẽ xây dựng tuyến kênh dẫn nước từ hồ Cán Cấu tưới nông nghiệp cho khoảng 160 ha đất cấy lúa tại xã Cán Cấu và xã Lùng Thẩn.
Ông Trần Văn Cường, Chủ tịch UBND xã Cán Cấu cho biết: Trên địa bàn xã có 5 công trình nước tự chảy tại các thôn. Những năm qua, do biến đổi khí hậu nên nguồn nước trên địa bàn ngày càng cạn kiệt, như mùa khô hạn năm 2023, một số khu vực trên địa bàn xã thiếu nước sinh hoạt.
Khi biết thông tin huyện sẽ triển khai dự án cấp nước sinh hoạt quy mô lớn trên địa bàn, người dân rất mừng. Chính quyền địa phương sẽ đẩy mạnh tuyên truyền, vận động tạo đồng thuận trong Nhân dân khi Nhà nước thống kê, kiểm đếm đền bù giải phóng mặt bằng phục vụ dự án.
Tại buổi làm việc với lãnh đạo chủ chốt huyện Si Ma Cai về dự án này, Chủ tịch UBND tỉnh Trịnh Xuân Trường nhấn mạnh, đây là dự án lớn, địa bàn dàn trải, thời gian gấp, vì vậy, để đảm bảo tiến độ đòi hỏi sự quyết tâm cao của các cấp, các ngành trên địa bàn. Đồng chí đề nghị huyện rà soát kỹ các quy hoạch, tính toán kỹ lưỡng phương án thiết kế, cách thức triển khai dự án cho hiệu quả, từ khâu giải phóng mặt bằng, phương án thi công cho đến vận hành dự án.
UBND huyện Si Ma Cai chủ động phối hợp với sở, ngành liên quan tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh trong thực hiện dự án, tính toán hợp lý giá nước sạch khi dự án đưa vào vận hành, sớm đào tạo nguồn nhân lực vận hành dự án. Huyện cũng cần có giải pháp quản lý chặt chẽ nguồn nước trên địa bàn, khai thác nguồn nước hiệu quả phục vụ đời sống, sản xuất.
![[Infographic] 10 nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội 10 xã có tỷ lệ hộ nghèo cao tỉnh Lào Cai năm 2024](https://image.baolaocai.vn/w330/Uploaded/2024/buimsbviivimbv/2024_04_30/kh-10-xa-ngheo-1310.jpg)
