Nước ta hiện vẫn nằm trong nhóm các nước có số người hút thuốc lá cao trên thế giới. Các biện pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá đang được các cấp, các ngành tích cực triển khai với mục tiêu tạo sức lan tỏa, hướng tới thay đổi nhận thức, hành vi của người dân.
Ngày 11/5/2023, Bộ Y tế ban hành Thông tư số 11 quy định về việc thực hiện địa điểm cấm hút thuốc lá, trong đó các địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn gồm phạm vi khuôn viên cơ sở y tế; cơ sở giáo dục; cơ sở chăm sóc, nuôi dưỡng, vui chơi, giải trí dành riêng cho trẻ em; cơ sở hoặc khu vực có nguy cơ cháy, nổ cao; nơi làm việc trong nhà của các cơ quan, đơn vị; khu vực trong nhà của các địa điểm công cộng (cơ sở dịch vụ ăn uống, cơ sở dịch vụ vui chơi, giải trí, nhà ga, bến tàu, bến xe...).
Trong những năm qua, không hút thuốc lá đã trở thành nét văn hóa tại các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh. Trong các bệnh viện tuyến tỉnh đến tuyến huyện, các phòng khám đa khoa khu vực hoặc trạm y tế xã, từ cán bộ y tế, người bệnh đến người nhà bệnh nhân hầu hết tuân thủ quy định không hút thuốc lá. Biển “Cấm hút thuốc”, pa-nô, áp-phích tuyên truyền về tác hại của thuốc lá được các đơn vị y tế bố trí ở nhiều khu vực như khu tiếp đón, chờ khám, phòng bệnh, hành lang, phòng làm việc... Người dân khi đến cơ sở y tế dù là công lập hay tư nhân đều nâng cao ý thức, kể cả những người hút thuốc lá lâu năm.
Tại Bệnh viện Sản - Nhi tỉnh, với đặc thù là bệnh viện chuyên khoa có nhiều phụ nữ mang thai và trẻ em, quy định không hút thuốc lá càng được thực hiện chặt chẽ. Đội ngũ cán bộ y tế của bệnh viện thực hiện nghiêm việc không hút thuốc lá tại nơi làm việc, đồng thời thường xuyên tuyên truyền, phổ biến đến người bệnh, người nhà bệnh nhân về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và kịp thời nhắc nhở những trường hợp sử dụng thuốc lá.
Những hóa chất độc hại có trong thuốc lá có thể được truyền từ mẹ sang con theo đường máu làm ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Người mẹ hút thuốc lá trong thời gian mang thai có thể dẫn đến tình trạng sinh non, con yếu ớt, nhẹ cân, vỡ ối sớm, nhau tiền đạo, sảy thai... Đối với trẻ em, hút thuốc thụ động làm tăng nguy cơ bị nhiễm trùng đường hô hấp, viêm phế quản và viêm phổi, hen suyễn hoặc nhiễm trùng tai... Để bảo vệ sức khỏe của bà mẹ và trẻ nhỏ, cần yêu cầu những người xung quanh không hút thuốc, đảm bảo không khí nơi ở luôn thoáng mát, sạch sẽ.
Nêu cao vai trò dự phòng, tại Trạm Y tế xã Hoàng Thu Phố (huyện Bắc Hà), cùng với công tác khám bệnh, cán bộ y tế luôn đẩy mạnh tuyên truyền dự phòng bệnh tật cho người dân, trong đó có phòng, chống tác hại của thuốc lá. Tấm áp-phích với hình ảnh về tác hại của thuốc lá đối với lá phổi của con người được treo nổi bật ở khu vực truyền thông. Tuyên truyền bằng hình ảnh giúp người dân vùng cao dễ hiểu hơn, bởi nhiều người không biết tiếng phổ thông. Cán bộ Trạm Y tế xã cũng thường xuyên phối hợp tuyên truyền trong các trường học trên địa bàn để nâng cao nhận thức của học sinh, đặc biệt là tuyên truyền về tác hại của các loại thuốc lá thế hệ mới như thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng...
Ông Ma Quang Hải, Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh cho biết: Nhận thức của người dân về phòng, chống tác hại của thuốc lá đã có nhiều chuyển biến tích cực. Tỷ lệ người hút thuốc lá giảm dần qua từng năm, nhất là trong các cơ quan, đơn vị, nhà hàng, khách sạn, nơi công cộng. Tuy nhiên, việc thực thi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá còn khó khăn trong công tác quản lý, kiểm soát các cơ sở kinh doanh, vận chuyển, buôn bán thuốc lá, nhất là với các hộ kinh doanh, buôn bán nhỏ lẻ. Các biện pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá cần được thực hiện quyết liệt và kịp thời, tăng cường kiểm tra việc tuân thủ quy định cấm hút thuốc tại các địa điểm có quy định cấm và thực hiện không hút thuốc trong quy chế nội bộ của cơ quan, đơn vị, đồng thời xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá….