Phát hiện bất ngờ về cơn bão lớn nhất kéo dài suốt 190 năm trong Hệ Mặt trời

Các quan sát mới về Vết Đỏ Lớn của sao Mộc được Kính thiên văn Hubble ghi lại đã cho thấy cơn bão 190 năm tuổi này lắc lư như thạch và thay đổi hình dạng giống như một quả bóng bị bóp méo.

Theo các nhà thiên văn học, những quan sát bất ngờ mà Hubble thực hiện trong hơn 90 ngày từ tháng 12 năm ngoái đến tháng 3 năm nay cho thấy Vết Đỏ Lớn không ổn định như vẻ ngoài của nó.

Vết Đỏ Lớn là một xoáy nghịch hay một luồng gió lớn trong bầu khí quyển sao Mộc xoay quanh một khu vực áp suất cao ở trung tâm dọc theo vành đai mây vĩ độ trung bình ở phía Nam của hành tinh này. Cơn bão tồn tại từ lâu này là cơn bão lớn nhất trong Hệ Mặt trời và có thể nhét vừa Trái Đất bên trong nó.

Sự thay đổi của Vết Đỏ Lớn trên sao Mộc. Ảnh: NASA/ESA/Amy Simon
Sự thay đổi của Vết Đỏ Lớn trên sao Mộc. Ảnh: NASA/ESA/Amy Simon

Mặc dù các cơn bão thường được coi là không ổn định nhưng Vết Đỏ Lớn đã tồn tại trong gần 2 thế kỷ. Tuy nhiên, những thay đổi quan sát được trong cơn bão dường như liên quan đến chuyển động và kích thước của nó.

Các hình ảnh tua nhanh đã cho thấy xoáy bão này "lắc lư" như thạch và co giãn theo thời gian. Các nhà nghiên cứu đã mô tả quan sát này trong một phân tích được công bố trên Tạp chí Khoa học Hành tinh.

"Mặc dù chúng tôi biết chuyển động của nó thay đổi một chút về kinh độ nhưng chúng tôi không ngờ kích thước của nó cũng dao động. Theo như chúng tôi biết, điều này chưa từng được phát hiện trước đây", chủ nhiệm nghiên cứu Amy Simon - một nhà khoa học hành tinh tại NASA cho hay.

Các nhà thiên văn học đã quan sát được đặc điểm màu đỏ thẫm này trên sao Mộc trong ít nhất 150 năm và đôi khi các quan sát dẫn đến những điều bất ngờ, bao gồm cả tiết lộ mới nhất rằng hình bầu dục của cơn bão có thể thay đổi kích thước, đôi khi trông gầy hơn hoặc béo hơn.

Gần đây, một nhóm các nhà thiên văn học đã nhìn vào trung tâm của Vết Đỏ Lớn bằng kính thiên văn James Webb để ghi lại các chi tiết mới bằng ánh sáng hồng ngoại. Các quan sát của kính Hubble được thực hiện bằng ánh sáng khả kiến và tia cực tím.

Đồng tác giả nghiên cứu Leigh Fletcher, Giáo sư khoa học hành tinh tại Đại học Leicester của Anh, cho biết: "Đối với những thiết bị hạn chế, những đám mây sọc và cơn bão đỏ nổi tiếng của sao Mộc có vẻ tĩnh tại, ổn định và tồn tại lâu dài trong nhiều năm. Nhưng khi quan sát kỹ hơn, chúng ta sẽ thấy sự biến đổi đáng kinh ngạc, với các kiểu thời tiết hỗn loạn phức tạp như bất kỳ thứ gì chúng ta có ở trên Trái đất. Các nhà khoa học hành tinh đã nỗ lực trong nhiều năm để xem xét các mô hình trong sự thay đổi này này, bất cứ điều gì cũng đều có thể giúp chúng ta nắm bắt được nền tảng vật lý trong hệ thống phức tạp này".

Những hiểu biết thu thập được thông qua các quan sát về những cơn bão lớn nhất trong Hệ Mặt trời của chúng ta có thể giúp các nhà khoa học hiểu được thời tiết sẽ như thế nào trên các ngoại hành tinh quay quanh các ngôi sao khác. Kiến thức đó có thể mở rộng hiểu biết của các nhà khoa học về các quá trình khí tượng vượt ra ngoài những gì chúng ta trải qua trên Trái đất.

Theo vov.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

EU thảo luận vấn đề Ukraine, đàm phán thương mại với Mỹ và xung đột ở Trung Đông

EU thảo luận vấn đề Ukraine, đàm phán thương mại với Mỹ và xung đột ở Trung Đông

Trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU) tại Brussels (Bỉ) diễn ra từ ngày 26 - 27/6, các nhà lãnh đạo đã tập trung thảo luận về việc tăng cường viện trợ quân sự cho Ukraine, đàm phán thương mại với Mỹ nhằm tránh nguy cơ bị áp thuế cao và ứng phó với tình hình nhân đạo ngày càng nghiêm trọng tại Dải Gaza.

Đối phó khả năng đứt gãy tài chính khí hậu

Đối phó khả năng đứt gãy tài chính khí hậu

Các nước chủ trì Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP30) lo ngại các tổ chức cho vay quốc tế đang rút lui khỏi cam kết hỗ trợ tài chính giúp các nước đang phát triển ứng phó với tình trạng biến đổi khí hậu.

Tổng thống Trump tuyên bố Mỹ đã xóa sổ các cơ sở hạt nhân chủ chốt của Iran

Tổng thống Trump tuyên bố Mỹ đã xóa sổ các cơ sở hạt nhân chủ chốt của Iran

Trong bài phát biểu từ Nhà trắng, lúc 9 giờ sáng 22/6 (giờ Hà Nội), Tổng thống Donald Trump tuyên bố cuộc không kích của Mỹ nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran là “một chiến thắng quân sự ngoạn mục”, đồng thời cho biết những cơ sở này đã bị “phá hủy hoàn toàn và triệt để”.

Trung Quốc ban bố cảnh báo đỏ lũ quét lần đầu tiên trong năm

Trung Quốc ban bố cảnh báo đỏ lũ quét lần đầu tiên trong năm

Tối 19/6, Bộ Tài nguyên nước và Cục Khí tượng Trung Quốc đã ban bố cảnh báo đỏ - mức cảnh báo cao nhất - về lũ quét ở vùng núi tại 6 tỉnh An Huy, Hà Nam, Hồ Bắc, Hồ Nam, Quảng Tây và Quý Châu. Đây là cảnh báo đỏ đầu tiên trong năm nay, dự báo nguy cơ lũ quét đặc biệt nghiêm trọng tại các khu vực này từ 20h ngày 19/6 đến 20h ngày 20/6 (giờ địa phương).

Cuộc khủng hoảng kép về nhân đạo

Cuộc khủng hoảng kép về nhân đạo

Công tác nhân đạo đang đứng trước cuộc khủng hoảng kép khi vừa eo hẹp về kinh phí lẫn nhân sự, vừa bị cản trở bởi bạo lực. Một nghịch lý là trong khi các cuộc xung đột gia tăng về mức độ nghiêm trọng tại nhiều nơi thì Liên hợp quốc lại buộc phải cắt giảm đáng kể hoạt động viện trợ nhân đạo toàn cầu.

Ukraine thông qua luật cho phép đa quốc tịch

Ukraine thông qua luật cho phép đa quốc tịch

Quốc hội Ukraine ngày 18/6 thông qua dự luật cho phép công dân Ukraine có đa quốc tịch trong một nỗ lực giảm nhẹ cuộc khủng hoảng nhân khẩu học và tăng cường quan hệ với cộng đồng người Ukraine ở nước ngoài.

fb yt zl tw