Ngày tết, cẩn trọng với viêm tụy cấp do bia, rượu

Viêm tụy cấp là căn bệnh phổ biến trong số các bệnh lý về đường tiêu hóa do nhiều nguyên nhân gây ra, trong đó có liên quan đến sử dụng bia, rượu. Hiện tại, tần suất mắc bệnh viêm tụy cấp thường vào khoảng 25 - 75 trường hợp/100.000 người/năm. Theo Thạc sỹ - Bác sỹ Cao Ngọc Tuấn, Phó Trưởng khoa Tiêu hóa Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, viêm tụy cấp là tình trạng viêm và tự hủy mô tụy cấp tính, mặc dù không phải tất cả trường hợp bệnh đều nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, người bệnh không nên lơ là, nhất là trong thời điểm dịp tết thường có tiệc tùng liên miên.

Viêm tụy cấp là gì?

Tuyến tụy là cơ quan nằm trong ổ bụng. Chức năng của nó là tiết ra các enzyme cần thiết để tiêu hóa thức ăn. Viêm tụy cấp là tình trạng viêm và tự hủy mô tụy cấp tính, do chính men tụy gây ra, dẫn đến các biến chứng tại chỗ (tụy, mô xung quanh tụy) và toàn thân. Viêm tụy cấp biểu hiện ở nhiều mức độ khác nhau từ nhẹ đến nặng và có thể gây tử vong. Phần lớn nguyên nhân gây ra viêm tụy cấp thường do uống rượu bia, sỏi đường mật, nhiễm giun sán, tăng triglyceride máu, chấn thương vùng bụng từ ngoài, tăng canxi huyết.

Ngoài ra, một số loại thuốc cũng có thể gây nên nên bệnh viêm tụy cấp. Một số dấu hiệu nhận biết bệnh viêm tụy cấp:

Đau bụng: Chiếm khoảng 90% trường hợp, chủ yếu là đau vùng thượng vị. Cơn đau dữ dội, xảy ra đột ngột sau một bữa ăn thịnh soạn nhiều chất đạm, nhiều mỡ hoặc sau khi uống nhiều rượu bia. Đau kéo dài liên tục hoặc từng cơn, đau lan ra sau lưng hoặc lan sang hạ sườn 2 bên, giảm khi gập người lại. Cơn đau này rất dễ bị nhầm với đau do viêm dạ dày.

Nôn hoặc buồn nôn: Chiếm khoảng 70%. Nôn nhiều và liên tục, nôn xong không giúp giảm đau. Bệnh nhân thường nôn ra dịch mật, dịch dạ dày hoặc có khi ra máu.

Chướng bụng hoặc kèm theo các triệu chứng khác như rối loạn ý thức, tụt huyết áp, đi tiểu ít...

Viêm tụy cấp với các cơn đau dữ dội kèm nôn ói thường xuất hiện sau bữa ăn nhiều đạm, hoặc khi người bệnh sử dụng quá nhiều rượu, bia nên dễ gây nhầm lẫn với các cơn đau dạ dày. Nếu không nhận biết đúng và điều trị chậm trễ sẽ gây ra biến chứng vô cùng nguy hiểm. Điển hình là suy đa tạng, đe dọa đến tính mạng của người bệnh.

“Có một điểm để phân biệt viêm dạ dày và viêm tụy cấp mà người bệnh cần lưu ý. Đó là cơn đau do viêm tụy cấp sẽ không thuyên giảm kể cả khi sử dụng thuốc giảm đau hoặc thuốc điều trị đau dạ dày. Vì vậy, nếu thấy đau bụng liên tục và không bớt khi đã dùng thuốc, người bệnh cần đến bệnh viện ngay để hạn chế thấp nhất các biến chứng có thể xảy ra", Thạc sỹ - Bác sỹ Cao Ngọc Tuấn thông tin.

Cách phòng tránh và khắc phục viêm tụy cấp tái phát trở lại

Một đợt viêm tụy cấp có thể chỉ xảy ra một lần. Tuy nhiên, bệnh có thể tái diễn nếu người bệnh không thay đổi lối sống. Để ngăn ngừa bệnh tái phát, chúng ta có thể phòng tránh và khắc phục tùy thuộc vào nguyên nhân. Cách tốt nhất để ngăn ngừa tái phát bệnh là phòng tránh và khắc phục tùy thuộc vào nguyên nhân, duy trì một lối sống lành mạnh để tăng cường sức đề kháng và giảm nguy cơ mắc bệnh.

Cụ thể:

Cần xem xét phẫu thuật cắt túi mật nếu sỏi mật là nguyên nhân gây ra viêm tụy.

Cần tẩy giun định kỳ 6 tháng/lần.

Không được uống rượu, bia và uống đủ nước

Chia nhỏ bữa ăn (3 bữa chính, 1 - 2 bữa phụ).

Bữa sáng phải có rau xanh ăn kèm. Trong đó, hàm lượng rau phải từ 300 - 400 g/ngày và bổ sung thêm trái cây trước bữa ăn từ 100 g/ngày.

Bỏ thuốc lá.

Hạn chế thức ăn nhiều dầu mỡ và thay bằng các món luộc, hấp.

Vận động thể lực khoảng 60 phút/ngày, 4 ngày/tuần.

Nên uống thêm bột ngũ cốc hoặc sữa bán thủy phân vào các bữa phụ để cơ thể nhanh hồi phục sức khỏe.

Thực phẩm giúp người bệnh viêm tụy cấp nhanh hồi phục

Đối với bệnh nhân mắc viêm tụy cấp, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình điều trị. Dưới đây là các loại thực phẩm có khả năng hỗ trợ cải thiện bệnh:

Bông cải xanh: Rau cải xanh, đặc biệt là bông cải có hàm lượng cao các hợp chất chứa lưu huỳnh, giúp giải độc cho các cơ quan trong cơ thể (bao gồm cả tuyến tụy) và giảm nguy cơ ung thư tuyến tụy.

Nấm: Một số loại nấm như nấm mỡ, nấm đùi gà, nấm hương, mộc nhĩ có chứa các hợp chất chống viêm mạnh mẽ, có thể làm giảm viêm và sưng quanh tụy. Ngoài ra, hàm lượng selenium, chất xơ, kali và vitamin D cao trong nấm cũng giúp tăng cường sức khỏe của tuyến tụy.

Khoai lang: Khoai lang cũng là một thực phẩm rất tốt dành cho bệnh nhân gặp phải những vấn đề về tụy. Loại thực phẩm này có công dụng nhuận tràng vì chứa nhiều chất xơ. Ngoài ra, khoai lang còn có chứa beta-carotene và là nguồn cung cấp vitamin A, C và B.

Nho: Loại quả này rất phù hợp cho người mắc bệnh viêm tụy cấp.

Sữa chua: Trong sữa chua có chứa axit lactic. Đây là một loại axit làm tăng lợi khuẩn đường ruột. Đồng thời nó còn làm giảm các hoạt tính gây hại cho đường ruột. Tuy nhiên, người bệnh chỉ nên ăn loại sữa chua không đường.