LCĐT - Đến hết tháng 8/2022, Tòa án nhân dân tỉnh đã thụ lý 91 vụ án hành chính (sơ thẩm 90 vụ, phúc thẩm 1 vụ), giải quyết 58 vụ án. Theo Luật Tố tụng hành chính năm 2015, hầu hết các vụ án hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân tỉnh. Các khởi kiện hành chính tại Lào Cai chủ yếu liên quan đến các quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai, lĩnh vực đầu tư, quyết định xử phạt vi phạm hành chính…

Điển hình như ngày 21/2/2022, Tòa án nhân dân tỉnh xét xử sơ thẩm vụ án hành chính về việc “Khởi kiện hành vi hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai” của nguyên đơn L.V.C. đối với UBND địa phương X.
Tại phiên xét xử, sau khi các bên đưa ra lý lẽ, căn cứ pháp lý của mình, Hội đồng xét xử cho biết, ngày 24/1/2022, Tòa án nhân dân tỉnh đã xem xét, thẩm định tại chỗ thửa đất của nguyên đơn. Bên cạnh đó, trong quá trình giải quyết vụ án, UBND địa phương X. không cung cấp được thêm tài liệu, chứng cứ chứng minh dự án được phê duyệt quy hoạch chi tiết.
Với các căn cứ pháp lý, Tòa án nhân dân tỉnh đã yêu cầu UBND địa phương X. thực hiện nhiệm vụ, công vụ chuyển mục đích sử dụng đối với thửa đất của ông L.V.C.
Tương tự, mới đây là việc khiếu kiện của một công ty thương mại đối với UBND tỉnh về quyết định hành chính trong lĩnh vực đất đai. Sau khi thụ lý vụ việc, cán bộ Tòa hành chính yêu cầu đương sự cung cấp tài liệu có liên quan, chứng minh quan điểm, quyết định của mình là đúng. Từng nội dung được làm sáng tỏ, mọi vướng mắc được giải quyết. Tuy bị bác đơn khởi kiện nhưng với căn cứ pháp lý, giải thích rõ ràng của hội đồng xét xử, nguyên đơn đã “tâm phục, khẩu phục”.
Trên đây là 2 trong nhiều vụ án hành chính thời gian qua mà Tòa án nhân dân tỉnh giải quyết thấu tình, đạt lý. Bà Trần Thị Khánh Vân, Chánh tòa Hành chính (Tòa án nhân dân tỉnh) cho biết: Trong quá trình xử lý đơn đến khi thụ lý và giải quyết các vụ án hành chính, Tòa án nhân dân tỉnh thực hiện đầy đủ quy trình tố tụng, từ việc gửi thông báo thụ lý và cử người tham gia tố tụng; phối hợp thực hiện các biện pháp thu thập chứng cứ; phối hợp trong hòa giải, đối thoại giải quyết các vụ việc, đến tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật.

Trong giải quyết các vụ án hành chính, Tòa án nhân dân tỉnh chú trọng đẩy nhanh tiến độ; phối hợp với các cơ quan liên quan trong việc xây dựng hồ sơ vụ án, xác minh, thu thập, đánh giá chứng cứ chính xác, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức và công dân. Bên cạnh đó, tòa án làm tốt công tác hòa giải, đối thoại theo quy định của Luật Tố tụng hành chính để các bên thống nhất việc giải quyết vụ án, giúp việc giải quyết án nhanh chóng, khách quan, chính xác.
Tuy nhiên, trong quá trình giải quyết án hành chính, ngành tòa án vẫn gặp phải một số vấn đề như các quy định của pháp luật đất đai và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Đất đai còn nhiều bất cập, thường xuyên sửa đổi, bổ sung; nhiều quy định không cụ thể, rõ ràng, một số trường hợp không có quy định của pháp luật điều chỉnh dẫn đến khó khăn trong việc áp dụng pháp luật. Việc cung cấp tài liệu, chứng cứ của người bị kiện cho tòa án còn chậm; người bị kiện chậm gửi ý kiến của mình đối với yêu cầu của người khởi kiện, ủy quyền cho cấp phó tham gia tố tụng, cung cấp tài liệu cho tòa án hoặc vắng mặt tại các buổi đối thoại, xét xử; một số cơ quan, tổ chức liên quan cung cấp, giao nộp hồ sơ không đầy đủ, chậm… Những yếu tố đó ảnh hưởng không nhỏ đến việc đánh giá chứng cứ và tiến độ giải quyết án.

Những năm qua, trên địa bàn tỉnh triển khai nhiều dự án lớn, nhưng số vụ khởi kiện hành chính đang có chiều hướng giảm. Điều đó cho thấy quyết định của các cơ quan hành chính nhà nước ban hành đúng, người dân, tổ chức được đảm bảo quyền lợi. Trong án hành chính cũng tiếp nhận một số vụ, việc mà sai phạm thuộc về cơ quan hành chính nhà nước. Một số vụ, việc, tòa án đã ra phán quyết yêu cầu cơ quan hành chính thu hồi, hủy quyết định ban hành không đúng, đồng thời khắc phục hậu quả để đảm bảo quyền lợi cho người dân, tổ chức…