Thời gian qua, phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng trên địa bàn huyện Mường Khương có nhiều chuyển biến. Nhiều gia đình, dòng họ, cộng đồng và đơn vị đã có những cách làm hay, tạo sức lan tỏa, góp phần thúc đẩy phong trào xây dựng xã hội học tập.
Dòng họ Vàng thôn Máo Chóa Sủ, xã Tả Ngài Chồ có hơn 40 hộ. Trước đây, người dân trong dòng họ không quan tâm nhiều đến việc học tập của con em nên nhiều trẻ đến độ tuổi không đi học hoặc nghỉ học giữa chừng. Những năm gần đây, thực hiện mục tiêu phát triển xã hội học tập do các cấp hội khuyến học phát động, dòng họ Vàng đã tích cực tuyên truyền đến các gia đình trong dòng họ về sự cần thiết cũng như trách nhiệm và nghĩa vụ của mọi thành viên trong dòng họ đối với việc học tập, góp phần làm thay đổi nhận thức trong mỗi thành viên dòng họ về công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng “Gia đình học tập”, “Dòng họ học tập”. Con em trong dòng họ đến tuổi đều được đến trường, không có trường hợp bỏ học. Dòng họ Vàng trở thành một trong những “Dòng họ học tập” tiêu biểu của xã.
Ông Vàng Seo Lô, Trưởng dòng họ Vàng ở Máo Chóa Sủ cho biết: Trong các buổi sinh hoạt định kỳ của dòng họ, công tác khuyến học, khuyến tài được đặc biệt chú trọng. Thông qua đó, chúng tôi nhắc nhở con cháu cố gắng học tập, rèn luyện để thành tài. Nhờ có phong trào thi đua xây dựng “Gia đình học tập”, “Dòng họ học tập”, dòng họ Vàng đã có nhiều con, cháu trưởng thành, công tác trong nhiều lĩnh vực, ngành nghề khác nhau. Cũng có nhiều người lập nghiệp, phát triển kinh tế ngay trên quê hương, tích cực ứng dụng khoa học, kỹ thuật vào sản xuất, vươn lên làm giàu. Các gia đình trong họ luôn đoàn kết, giúp đỡ nhau học tập, phát triển kinh tế. Hiện dòng họ không còn hộ nghèo.
Cùng với dòng họ Vàng, trên địa bàn xã Tả Ngài Chồ hiện có 593 hộ đăng ký “Gia đình học tập”; 4 dòng họ đăng ký “Dòng họ học tập” và 9 thôn đăng ký “Cộng đồng học tập”. Theo ông Thào Seo Khứ, Chủ tịch Hội Khuyến học xã Tả Ngài Chồ, thông qua xây dựng gia đình, dòng họ và cộng đồng học tập, tất cả trẻ trong độ tuổi đi học đều được đến trường, không có học sinh bỏ học. Mọi người đều có ý thức tự học, học tập suốt đời với những hình thức phù hợp…
Ông Vương Đức Quân, Chủ tịch Hội Khuyến học huyện Mường Khương cho biết: Việc duy trì và tổ chức tốt các mô hình học tập đã góp phần thay đổi diện mạo giáo dục của địa phương. Hằng năm, các cấp hội phát động các chi hội đăng ký thi đua xây dựng mô hình “Gia đình học tập”, “Dòng họ học tập”, “Cộng đồng học tập”, “Đơn vị học tập”… góp phần lan tỏa phong trào khuyến học, khuyến tài trong cộng đồng dân cư. Đến nay, toàn huyện có 11.894/12.742 gia đình được công nhận đạt tiêu chí “Gia đình học tập”; 73/116 dòng họ được công nhận đạt danh hiệu “Dòng họ học tập”; 130/157 khu dân cư được công nhận đạt danh hiệu ‘‘Cộng đồng học tập’’; 88/90 đơn vị được công nhận danh hiệu “Đơn vị học tập”.
Mỗi gia đình, dòng họ học tập có cách làm khác nhau nhưng đều phát huy vai trò tích cực trong phong trào khuyến học, khuyến tài và xây dựng xã hội học tập. Tiêu biểu như gia đình ông Mà A Khai (xã Bản Sen) có 4 con có trình độ đại học; dòng họ Lục (xã Bản Lầu) có 16 người có trình độ đại học, trong đó có 1 tiến sỹ, 1 thạc sỹ; cộng đồng học tập tiêu biểu như tổ dân phố Xóm Chợ, thị trấn Mường Khương có 289/319 gia đình được công nhận danh hiệu ‘‘Gia đình học tập’’ năm 2022…
Những tấm gương gia đình, dòng họ, cộng đồng, cơ quan, đơn vị học tập là hạt nhân thúc đẩy phong trào khuyến học, khuyến tài của địa phương, từ đó mỗi gia đình, dòng họ, cộng đồng và toàn xã hội có cái nhìn toàn diện, thấu đáo hơn về học tập thường xuyên, học tập suốt đời, xây dựng xã hội học tập.
Trong thời gian tới, huyện Mường Khương tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động khuyến học, khuyến tài, nhân rộng và phát huy hiệu quả các mô hình học tập, đồng thời gắn kết chặt chẽ phong trào xây dựng “Xã hội học tập” với phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”.