Ngày 15/2/2023, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 03/2023/QĐ-TTg về việc ban hành Chương trình điều tra thống kê quốc gia. Theo đó, Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ được tổ chức giữa 2 kỳ Tổng điều tra dân số và nhà ở vào các năm có số tận cùng là 4. Ngày 14/7/2023, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê đã ký Quyết định 629/QĐ-TCTK về việc ban hành Phương án Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024.
Đây là cuộc điều tra được thực hiện trên phạm vi cả nước tại 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, gồm tất cả các quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, ngoại trừ 4 huyện đảo: Bạch Long Vĩ (Hải Phòng); Cồn Cỏ (Quảng Trị); Hoàng Sa (Đà Nẵng); Trường Sa (Khánh Hòa).
Theo ông Phùng Đắc Hưng, Cục trưởng Cục Thống kê tỉnh Lào Cai: Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 là cuộc điều tra chọn mẫu, được thực hiện ở tất cả các huyện, thị xã, thành phố của tỉnh. Đối tượng Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 bao gồm: hộ dân cư (bao gồm cả thông tin về nhà ở của hộ); nhân khẩu thực tế thường trú của hộ dân cư (bao gồm cả người thuộc lực lượng vũ trang, người có quốc tịch nước ngoài hiện đang ăn, ngủ tại hộ), không bao gồm người đang sống trong khu vực quản lý riêng của quân đội và công an.
Thời gian thu thập thông tin trong Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 bắt đầu từ ngày 1/4/2024 đến ngày 30/4/2024. Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 áp dụng phương pháp phỏng vấn trực tiếp. Điều tra viên đến từng hộ để hỏi người cung cấp thông tin và ghi đầy đủ các câu trả lời vào phiếu điều tra điện tử được thiết kế trên thiết bị di động thông minh (CAPI).
Để chuẩn bị lực lượng tổ chức tốt cuộc điều tra, tỉnh Lào Cai đã thành lập Tổ công tác cấp tỉnh, chỉ đạo thực hiện cuộc Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 trên địa bàn tỉnh Lào Cai do Cục trưởng Cục thống kê tỉnh Lào Cai Phùng Đắc Hưng làm Tổ trưởng và 10 thành viên. Tổ công tác đã chủ động xây dựng kế hoạch, phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên tổ công tác và tổ giúp việc cho tổ công tác; đồng thời, tổ chức tập huấn nghiệp vụ cho các đối tượng là thành viên Tổ công tác cấp tỉnh, các giám sát viên cấp tỉnh, lãnh đạo và giám sát viên cấp huyện. Tại mỗi đơn vị cấp huyện, đều đã tổ chức 1 lớp tập huấn nghiệp vụ cho lực lượng tham gia điều tra tại mỗi địa phương. 212 điều tra viên sẽ trực tiếp điều tra tại 372 địa bàn điều tra trên phạm vi toàn tỉnh.
Công tác tuyên truyền được tỉnh quan tâm, chỉ đạo thực hiện bằng nhiều hình thức, thông qua các phương tiện thông tin đại chúng. Tổ công tác cấp tỉnh còn phối hợp với các sở, ban, ngành, đơn vị có liên quan và UBND các huyện, thị xã, thành phố thực hiện tuyên truyền sâu rộng đến người dân về mục đích, ý nghĩa và yêu cầu của cuộc điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024. Từ đó, người dân nhận thức rõ trách nhiệm của bản thân và gia đình trong việc cung cấp thông tin chính xác, đầy đủ và sẵn sàng cung cấp cho điều tra viên theo quy định của cuộc điều tra.
Được biết, cuộc Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 là cuộc điều tra có quy mô mẫu lớn nhất trong các cuộc điều tra mẫu do ngành Thống kê chủ trì thực hiện; là cuộc điều tra mẫu được thực hiện giữa hai cuộc Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 và năm 2029.
Việc điều tra giữa kỳ nhằm mục đích thu thập thông tin về dân số và nhà ở làm cơ sở để đánh giá tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội thời kỳ 2021 - 2025; xây dựng chính sách, lập kế hoạch dân số và nhà ở phục vụ lập Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội thời kỳ 2026 - 2030; giám sát thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc mà Chính phủ Việt Nam đã cam kết.
Cùng với đó, cuộc điều tra cũng nhằm cung cấp số liệu về quy mô dân số đến cấp huyện 5 năm sau Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019; làm cơ sở rà soát, hiệu chỉnh số liệu dân số hằng năm, giai đoạn 2020 - 2024; cập nhật kho dữ liệu dân số và nhà ở do Tổng cục Thống kê quản lý phục vụ nghiên cứu, phân tích và dự báo quá trình phát triển dân số và nhà ở giữa hai kỳ tổng điều tra trên phạm vi cả nước và từng địa phương; đáp ứng yêu cầu so sánh quốc tế.
Như vậy, điều tra dân số giữa kỳ năm 2024 sẽ thu thập thông tin về 7 nội dung chính: Thông tin về nhân khẩu học của các thành viên hộ; Thông tin về di cư; Thông tin về giáo dục; Thông tin về hôn nhân; Thông tin về lịch sử sinh của nữ từ 10-49 tuổi; Thông tin về người chết của hộ; Thông tin về nhà ở.
Ông Phùng Đắc Hưng, Cục trưởng Cục Thống kê tỉnh Lào Cai cho biết: Đến thời điểm này, công tác chuẩn bị cho cuộc Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 trên địa bàn tỉnh Lào Cai đảm bảo đúng tiến độ, quy trình, quy định. Với sự chỉ đạo tập trung từ cấp Trung ương đến cấp xã, sự vào cuộc của hệ thống chính trị trên địa bàn, sự tham gia tích cực của các đối tượng điều tra, chúng tôi tin tưởng sẽ hoàn thành tốt cuộc Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 tại tỉnh Lào Cai.
Tại kỳ Tổng điều tra năm 2019 (tính đến thời điểm 0h ngày 1/4/2019), tỉnh Lào Cai có 175.034 hộ dân cư, tổng dân số toàn tỉnh là 730.420 người (dân số nam 371.306, chiếm 50,8%; dân số nữ 359.114, chiếm 49,2%), là tỉnh đông dân thứ 55/63 tỉnh, thành phố. Kết quả Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 cũng cho thấy Lào Cai là tỉnh có mật độ dân số thấp so với cả nước (xếp thứ 52/63 tỉnh, thành). Năm 2019, mật độ dân số của tỉnh là 115 người/km2, thành phố Lào Cai là địa phương có mật độ dân số cao nhất (561 người/km2). Toàn tỉnh có 33,8% dân tộc Kinh, 66,2% các dân tộc khác...