Đột phá theo Nghị quyết 57: Tạo vị thế Việt Nam trên bản đồ công nghệ toàn cầu

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng hiện tại, thể chế vẫn đang là "điểm nghẽn của điểm nghẽn", nhưng với các cải cách mạnh mẽ, thể chế có thể trở thành một lợi thế cạnh tranh.

1.jpg
Hạ tầng chuyển đổi số ở tỉnh Kiên Giang.

Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị (Nghị quyết 57) về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đang từng bước được hiện thực hóa bằng nhiều quyết sách, từ đó mở ra nhiều cơ hội phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Từ hoàn thiện thể chế…

Trong 7 nhiệm vụ, giải pháp được đưa ra trong Nghị quyết 57, nhiệm vụ, giải pháp thứ 2 nêu rõ: “Khẩn trương, quyết liệt hoàn thiện thể chế; xóa bỏ mọi tư tưởng, quan niệm, rào cản đang cản trở sự phát triển; đưa thể chế thành một lợi thế cạnh tranh trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.”

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, hiện tại, thể chế vẫn đang là "điểm nghẽn của điểm nghẽn," nhưng với các cải cách mạnh mẽ, thể chế có thể trở thành một lợi thế cạnh tranh quan trọng.

Bộ trưởng đề xuất, việc cải cách thể chế là yêu cầu cấp thiết, từ việc đơn giản hóa thủ tục hành chính đến việc tạo ra cơ chế tài chính linh hoạt để khuyến khích các nghiên cứu, sáng kiến công nghệ.

Hiện nay, nhiều chính sách pháp luật giúp tháo gỡ “điểm nghẽn”, tạo động lực phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số đã và đang được triển khai mạnh mẽ.

Dự thảo Luật Khoa học, công nghệ và Đổi mới sáng tạo đang được Bộ Khoa học và Công nghệ tích cực nghiên cứu, soạn thảo, từng bước khắc phục những bất cập của Luật Khoa học Công nghệ năm 2013, tạo cơ sở pháp lý vững chắc, tiếp tục thể chế hóa Nghị quyết số 57.

Dự thảo Luật gồm 14 chương và 83 điều. trong đó một số nội dung đã được sửa đổi, bổ sung mới để phù hợp với yêu cầu thực tiễn.

Theo Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Bùi Thế Duy, Bộ đã thiết kế dự thảo Luật theo hướng phân cấp, phân quyền đến tất cả bộ, ngành, địa phương và tổ chức chủ trì. Các quỹ của các bộ, ngành cũng như cơ chế quỹ cũng được chủ động hơn.

Tuy nhiên, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng xây dựng cơ chế tự chịu trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức. Theo đó, các tổ chức chủ trì, các quỹ, bộ, ngành, địa phương phải thực hiện trách nhiệm kiểm tra giải ngân, không gây thất thoát.

Về hậu kiểm, dự thảo Luật đưa thêm hành lang đánh giá hiệu quả đầu tư; trên cơ sở đó, cấp ngân sách cho các chương trình, nhiệm vụ cũng như các tổ chức khoa học công nghệ. Điều này sẽ tạo thay đổi lớn về tư duy.

Bên cạnh đó, dự án Luật được thiết kế theo đúng tinh thần chỉ đạo của Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị là sẽ chuyển đổi số toàn diện toàn bộ hệ thống hoạt động khoa học công nghệ theo hướng tất cả các hoạt động sử dụng Ngân sách Nhà nước đều phải triển khai trên nền tảng số dùng chung toàn quốc.

“Chúng tôi hướng đến trong tương lai sẽ có robot, trí tuệ nhân tạo tự động kiểm tra vấn đề chi tiêu của các cơ quan, tổ chức có hợp lý không… Ngoài ra, dự án Luật cũng có đột phá, thay đổi quan điểm về đầu tư cho khoa học công nghệ và thúc đẩy doanh nghiệp đầu tư cho khoa học công nghệ,” Thứ trưởng Bùi Thế Duy nói.

Dự án Luật Công nghiệp công nghệ số cũng đang được xây dựng, dự kiến trình Quốc hội khóa XV xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 9 nhằm giải quyết những tồn tại, bất cập của Luật Công nghệ thông tin; tạo hành lang pháp lý thúc đẩy phát triển công nghiệp công nghệ số thành ngành công nghiệp nền tảng.

Trí tuệ nhân tạo (AI) là một lĩnh vực trọng yếu khác mà dự thảo Luật Công nghiệp Công nghệ số quan tâm điều chỉnh; trong đó, cần xây dựng nguyên tắc thúc đẩy, quản lý nhằm hạn chế rủi ro, đồng thời tận dụng tốt những lợi ích mà AI mang lại là yêu cầu bắt buộc.

Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Quốc hội Nguyễn Phương Tuấn, dự thảo Luật phải xác định rõ đối tượng thúc đẩy phát triển AI là xây dựng hệ thống dữ liệu và hạ tầng cơ sở thông tin; đồng thời cần quản lý theo các cấp độ.

Cùng với đó, xem xét thúc đẩy ở mức độ rủi ro thấp nhất như trong các hoạt động gia đình. Rủi ro càng cao phải quản lý càng chặt, nhất là vấn đề liên quan đến sức khỏe, con người, quốc phòng an ninh.

…đến tạo vị thế Việt Nam trên bản đồ công nghệ toàn cầu

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhận định, việc ban hành Nghị quyết 57 giúp Việt Nam định vị lại vai trò, vị thế trên bản đồ khoa học công nghệ toàn cầu.

Quét mã QR tìm hiểu về Di tích Lịch sử Quốc gia Đặc biệt Địa điểm Chiến thắng Xương Giang.
Quét mã QR tìm hiểu về Di tích Lịch sử Quốc gia Đặc biệt Địa điểm Chiến thắng Xương Giang.

Mục tiêu của Việt Nam không chỉ là phát triển công nghệ mà còn làm chủ và ứng dụng các công nghệ tiên tiến của thế giới trong các lĩnh vực chiến lược. Điều này sẽ giúp tạo ra nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững và cạnh tranh trong tương lai.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đặc biệt nhấn mạnh, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số phải gắn kết chặt chẽ và tạo ra một hệ sinh thái phát triển đồng bộ, giúp Việt Nam không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn từng bước khẳng định vị thế trên trường quốc tế thông qua xuất khẩu công nghệ, đổi mới sáng tạo và sản phẩm khoa học.

Việc phát triển các ngành công nghệ chiến lược như trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học và năng lượng tái tạo không chỉ có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển bền vững của Việt Nam mà còn là cơ hội để Việt Nam khẳng định vị thế trên bản đồ khoa học và công nghệ toàn cầu.

Điều này không chỉ tạo ra giá trị gia tăng cho nền kinh tế mà còn giúp Việt Nam vượt qua bẫy thu nhập trung bình và hướng đến mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, Việt Nam đặt mục tiêu thuộc nhóm 3 Đông Nam Á, top 50 thế giới về chuyển đổi số; công nghệ AI và một số lĩnh vực công nghiệp công nghệ số thuộc nhóm 3 Đông Nam Á; có 5 doanh nghiệp công nghệ số ngang tầm các nước tiên tiến.

Cùng với đó, hoàn thành việc xây dựng đô thị thông minh thuộc các thành phố trực thuộc Trung ương; thu hút thêm 3 Big Tech đặt trụ sở, đầu tư, nghiên cứu phát triển tại nước ta.

Để hiện thực hoá Nghị quyết số 57-NQ/TW, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã nêu một số nhiệm vụ và giải pháp cụ thể, bao gồm nâng cao nhận thức, đột phá về đổi mới tư duy, và quyết tâm chính trị mạnh mẽ.

“Người đứng đầu trực tiếp phụ trách khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số cần coi đây là nhiệm vụ thường xuyên của các tổ chức. Kết quả phát triển trong các lĩnh vực này sẽ là tiêu chí đánh giá cán bộ, đồng thời cần bố trí phù hợp số lượng cán bộ chuyên môn về khoa học kỹ thuật và chuyển đổi số trong cấp ủy”, Bộ trưởng đánh giá.

Đặc biệt, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, cần thí điểm cái mới để nhân rộng; đồng thời chấp nhận rủi ro, đầu tư mạo hiểm, độ trễ trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo, sandbox; quỹ đầu tư mạo hiểm cho khởi nghiệp sáng tạo, ươm tạo công nghệ và chuyển đổi số, thì cơ chế là chấp nhận "có cái được, có cái mất".

Cùng với đó, cần tiếp tục thu hút có hiệu quả mọi nguồn lực đầu tư cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Ngân sách cho nghiên cứu khoa học, công nghệ thực hiện theo cơ chế Quỹ, bảo đảm chi tiêu tập trung, có trọng tâm, trọng điểm…

“Tinh thần của Nghị quyết số 57-NQ/TW là quản lý theo mục tiêu, không quản lý theo cách làm, là trao quyền tự chủ và trách nhiệm cho người làm, chấp nhận rủi ro và đánh giá dựa trên hiệu quả tổng thể, là người làm được hưởng lợi từ thành quả lao động và sáng tạo," Bộ trưởng nhấn mạnh.

Để đạt được những mục tiêu này, theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, cần tập trung vào 5 nguyên tắc chính: Lượng hóa nhiệm vụ thành mục tiêu và chỉ tiêu cụ thể; giao nhiệm vụ cho người đứng đầu trực tiếp chỉ đạo; phân bổ nguồn lực hợp lý để triển khai các nhiệm vụ; xây dựng công cụ đo lường kết quả thực hiện trực tuyến theo quý/năm và định kỳ đánh giá, công khai kết quả; kết quả thực hiện sẽ là cơ sở để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ, đặc biệt là đối với người đứng đầu.

Bộ trưởng khẳng định, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phải nhằm vào mục tiêu cuối cùng là tăng năng lực cạnh tranh quốc gia, đóng góp vào phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân.

Theo vietnamplus.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Tập huấn kiến thức cho thành viên cốt cán của tổ công nghệ số cộng đồng

Tập huấn kiến thức cho thành viên cốt cán của tổ công nghệ số cộng đồng

Tỉnh đoàn Lào Cai triển khai chương trình tập huấn kiến thức cho các thành viên cốt cán của tổ công nghệ số cộng đồng trên địa bàn toàn tỉnh. Chương trình diễn ra trong 9 ngày, lần lượt tại 9 huyện, thị xã, thành phố; huyện Bảo Yên là địa phương đầu tiên thực hiện nội dung này.

AI cách mạng hóa ngành dự báo thời tiết

AI cách mạng hóa ngành dự báo thời tiết

Ngành dự báo thời tiết đã có những bước tiến lớn về độ chính xác nhưng vẫn gặp khó khăn với các dự đoán siêu cục bộ. Tuy nhiên, sự gia tăng của các mô hình thời tiết AI trong những năm gần đây đã giúp các công ty thương mại nhỏ phát triển khả năng đưa ra các dự đoán chuyên biệt, như lượng mưa tại một khu phố cụ thể hay tốc độ gió tác động lên turbine.

Doanh nghiệp nhà nước phải cùng đất nước tăng trưởng cao, bền vững

Doanh nghiệp nhà nước phải cùng đất nước tăng trưởng cao, bền vững

Kết luận Hội nghị Thủ tướng Chính phủ làm việc với doanh nghiệp nhà nước với chủ đề tiên phong trong chuyển đổi số và thúc đẩy tăng trưởng vào sáng 15/4, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định: Chính phủ luôn đồng hành, tạo điều kiện tốt nhất và sẵn sàng giải quyết các đề xuất, kiến nghị, tháo gỡ khó khăn để doanh nghiệp nhà nước phát triển nhanh, bền vững.

Bài cuối: Nền tảng dùng chung còn bất cập

Những rào cản trong chuyển đổi số ở cơ sở Bài cuối: Nền tảng dùng chung còn bất cập

Trong quá trình chuyển đổi số, nền tảng số đóng vai trò quan trọng tương tự như hạ tầng xây dựng cơ bản trong thế giới thực. Một nền tảng số thống nhất, kết nối toàn bộ hệ thống quản lý sẽ giúp chính quyền cấp xã hoạt động hiệu quả hơn, tiết kiệm chi phí và nâng cao chất lượng phục vụ người dân. Tuy nhiên, hiện nay, một trong những thách thức lớn trong chuyển đổi số cấp xã tại Lào Cai là chưa có một nền tảng dùng chung, khiến dữ liệu bị phân mảnh, công tác quản lý gặp nhiều khó khăn.

Chủ động khắc phục suy hao cáp quang, đảm bảo đường truyền ổn định

Xí nghiệp Lưới điện cao thế Lào Cai: Chủ động khắc phục suy hao cáp quang, đảm bảo đường truyền ổn định

Trong thời kỳ chuyển đổi số mạnh mẽ, hạ tầng truyền dẫn ổn định là yếu tố then chốt giúp ngành điện vận hành hiệu quả và nâng cao chất lượng dịch vụ. Nhận thức rõ điều đó, Xí nghiệp Lưới điện cao thế (LĐCT) Lào Cai - Công ty Điện lực Lào Cai đã và đang chủ động thực hiện các giải pháp kỹ thuật nhằm duy trì và nâng cao chất lượng hệ thống truyền dẫn cáp quang, đảm bảo kết nối thông suốt phục vụ sản xuất - kinh doanh và điều hành lưới điện.

Ứng dụng AI trong giảng dạy

Ứng dụng AI trong giảng dạy

Những năm gần đây, giáo dục Lào Cai đã có những bước tiến mạnh mẽ trong việc ứng dụng công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI) vào giảng dạy. Tại nhiều trường học, AI không chỉ giúp giáo viên đổi mới phương pháp dạy học mà còn giúp học sinh tiếp cận kiến thức một cách trực quan, sinh động hơn. Nhờ các nền tảng học liệu số, công cụ tương tác thông minh và phần mềm hỗ trợ giảng dạy, nhiều tiết học đã trở nên hấp dẫn, kích thích sự sáng tạo và khả năng tự học của học sinh.

Bài 2: Kỹ năng của người dân và vấn đề đặt ra

Những rào cản trong chuyển đổi số ở cơ sở: Bài 2: Kỹ năng của người dân và vấn đề đặt ra

Chuyển đổi số không chỉ là nhiệm vụ của chính quyền hay doanh nghiệp mà còn cần sự tham gia của tất cả người dân. Tuy nhiên, đối với các địa phương vùng cao, vùng dân tộc thiểu số nơi có điều kiện kinh tế - xã hội, hạ tầng viễn thông còn nhiều khó khăn, việc nâng cao kiến thức, kỹ năng số cho người dân, giúp họ thích nghi với môi trường số, tiếp cận các dịch vụ công trực tuyến và kinh tế số vẫn đang là một thách thức lớn.

Bài 1: Nhân lực số - “nút thắt” ở cấp xã

Những rào cản trong chuyển đổi số ở cơ sở Bài 1: Nhân lực số - “nút thắt” ở cấp xã

Chuyển đổi số đang là nhiệm vụ cấp bách trong xây dựng chính quyền điện tử, hướng tới chính quyền số, kinh tế số và xã hội số, nhất là trong giai đoạn hiện nay khi Trung ương đang chủ trương sắp xếp tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Tuy nhiên, một trong những thách thức lớn đối với các địa phương, đặc biệt là cấp xã tại Lào Cai, chính là nhân lực phục vụ cho công cuộc chuyển đổi số.

Lượng hóa một số khái niệm mới trong Nghị quyết số 57-NQ/TW

Lượng hóa một số khái niệm mới trong Nghị quyết số 57-NQ/TW

Nhằm đảm bảo việc thống nhất nhận thức và tổ chức triển khai, thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Bộ Khoa học và Công nghệ vừa ban hành công văn số 562/BKHCN-VCL hướng dẫn làm rõ định nghĩa, nội hàm, lượng hóa một số khái niệm mới trong Nghị quyết số 57-NQ/TW.

Ra mắt kênh chính thức tiếp nhận các sản phẩm đổi mới sáng tạo

Ra mắt kênh chính thức tiếp nhận các sản phẩm đổi mới sáng tạo

Là kênh chính thức để tiếp nhận đề xuất các sản phẩm, giải pháp mới về công nghệ, chuyển đổi số, Cổng thông tin tiếp nhận và công bố các sản phẩm, giải pháp khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được triển khai với kỳ vọng mang lại hiệu quả thiết thực cho các cơ quan, doanh nghiệp; giúp doanh nghiệp khẳng định năng lực công nghệ, tạo niềm tin với khách hàng và đối tác.

Ngăn "nhạc rác" trên nền tảng số

Ngăn "nhạc rác" trên nền tảng số

Những năm gần đây, sự bùng nổ của các nền tảng nhạc số như YouTube, TikTok… đã mở ra cơ hội lớn cho người sáng tác và phát hành nhạc. Tuy nhiên, song song với những sản phẩm âm nhạc chất lượng, nhạc "rác" cũng đang tràn lan, gây ra nhiều tranh cãi trong giới chuyên môn và người nghe nhạc.

fb yt zl tw