Độc đáo chuyện xin chữ ngày Tết của người Dao vùng Tây Bắc

Đồng bào dân tộc Dao là một trong số ít dân tộc thiểu số của Việt Nam có chữ viết riêng. Người Dao rất trân trọng gìn giữ chữ viết qua những biến thiên thăng trầm của lịch sử. Nhờ đó, hình thành nên nhiều nét văn hóa độc đáo. Trong đó, điển hình là tục xin chữ đầu năm.

Nghệ nhân Triệu Văn Quẩy viết câu đối.

Đồng bào dân tộc Dao là một trong số ít dân tộc thiểu số của Việt Nam có chữ viết riêng. Người Dao rất trân trọng gìn giữ chữ viết qua những biến thiên thăng trầm của lịch sử. Nhờ đó, hình thành nên nhiều nét văn hóa độc đáo. Trong đó, điển hình là tục xin chữ đầu năm.

Cứ vào dịp Tết, những người giỏi chữ Nôm Dao lại sắp bút, mài mực để viết câu đối tặng cho học trò. Nội dung câu đối thường hướng đến răn dạy con người sống có đạo đức, biết kính trên nhường dưới, hiếu thuận với ông bà, cha mẹ, tránh làm các điều sai trái, vi phạm pháp luật.

Người Dao thường viết câu đối theo chủ đề con giáp của năm mới, ví dụ năm Thìn, họ sẽ viết các câu đối xoay quanh chủ đề của năm Thìn. Đặc biệt là mỗi người đến xin chữ được ông thầy của mình cho chữ phù hợp với gia đình mình, nên không nhiều trường hợp bị trùng lặp câu đối với nhau.

Nghệ nhân Triệu Văn Quẩy (ở thôn Nậm Xiu, xã Bản Phiệt, huyện Bảo Thắng, Lào Cai) cho biết, câu đối ngày Tết chủ yếu là cầu mong gia đình vạn sự bình an. Ngoài ra, ý nghĩa câu đối cũng tùy vào được treo ở vị trí nào.

Nghệ nhân ưu tú Tẩn Vần Siệu (ở Tả Phìn, Sa Pa,Lào Cai) viết câu đối ngày tết.

Nếu treo ở cửa chính hoặc nơi đặt bàn thờ gia tiên thì ý nghĩa của nó là chúc cho gia chủ đón một năm mới sức khỏe, bình an, nhiều tài lộc. Còn những câu đối được dán ở cửa buồng ngủ của ông bà, cha mẹ thì có ý nghĩa là cầu mong cho ông bà, cha mẹ đại thọ, sống lâu trăm tuổi.

"Xin chữ đầu năm không chỉ là việc treo câu đối trang trí ngày Tết hay cầu mong những điều tốt đẹp sẽ đến với gia đình trong năm mới mà sâu xa hơn là việc người Dao đề cao ý thức gìn giữ chữ của dân tộc mình. Bởi người Dao rất coi trọng chữ Nôm Dao và sách cổ của người Dao. Đó là những văn tự ghi lại toàn bộ giá trị lịch sử tộc người, các tri thức của dân tộc. Việc treo câu đối trong nhà cũng là để nhắc nhở con cháu luôn có ý thức giữ gìn và phát huy chữ của dân tộc mình”- ông Nguyễn Ngọc Thanh, cán bộ Sở Văn hóa và Thể thao tỉnh Lào Cai.

Ông Bàn Văn Hạnh, người Dao ở thôn Khe Mụ, xã Sơn Hà (huyện Bảo Thắng), chia sẻ: "Ngày nay do giao thoa văn hóa, những ngôi nhà truyền thống được xây dựng hiện đại hơn nhưng phong tục chơi câu đối ngày Tết của người Dao vẫn được duy trì, thậm chí là họ đi xin chữ câu đối với khổ giấy to hơn để phù hợp với không gian căn nhà của mình.

Người Dao nói là xin chữ, chứ không mua chữ nhưng như lệ bất thành văn, người đi xin chữ bao giờ cũng có một chút quà, có thể là tiền hoặc hiện vật để tặng, biếu người thầy đã cho chữ. Như thế việc cầu mong tài lộc, sức khỏe mới linh nghiệm, gia đình mới được may mắn".

phunuvietnam.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Thêm niềm vui sống từ yêu mến thơ ca

Thêm niềm vui sống từ yêu mến thơ ca

Đầu xuân, khi vùng núi cao Bắc Hà chìm trong sắc trắng mận Tam hoa, tôi tình cờ gặp bà Đặng Thị Nguyệt Ánh, 75 tuổi, ở tổ dân phố Bắc Hà 2, thị trấn Bắc Hà, huyện Bắc Hà tại Hội báo Xuân. Đối với người yêu thơ, thích đọc sách như bà Ánh thì đây chính là cơ hội để được thỏa mãn đam mê đọc và bổ sung kiến thức bổ ích từ những cuốn sách, tờ báo, tạp chí từ khắp mọi miền.

Chân dung nhà báo Ma Văn Kháng

Gặp gỡ nhà văn Ma Văn Kháng (Phần 2) Chân dung nhà báo Ma Văn Kháng

Nhà văn Ma Văn Kháng hiện đang sinh sống cùng gia đình ở Thủ đô Hà Nội. Năm nay, nhà văn bước vào tuổi 89, nhưng tinh thần và sức sáng tạo của ông thì vẫn rất mạnh mẽ. Ông vẫn là cộng tác viên thường xuyên và đều đặn của tạp chí Xây dựng Đảng, Báo Văn nghệ. Đặc biệt, ông vẫn thường xuyên gửi bài viết, truyện ngắn cộng tác với "Báo nhà" - tên gọi thân thương mà nhà văn dành cho Báo Lào Cai.

[Ảnh] Tinh hoa nghề gốm Bát Tràng

Hành trình dọc sông Hồng: [Ảnh] Tinh hoa nghề gốm Bát Tràng

Theo Đại Việt sử ký toàn thư và Dư địa chí của Nguyễn Trãi, làng gốm Bát Tràng được hình thành từ thời nhà Lý, vào khoảng thời gian vua Lý Thái Tổ dời đô từ Thăng Long ra Hoa Lư. Các sản phẩm gốm Bát Tràng đã phát triển, lưu thông rộng rãi trong nước từ thế kỷ XV, đến thế kỉ XVI, XVII phát triển mạnh mẽ và xuất khẩu ra nước ngoài. Trải qua thăng trầm của lịch sử, làng gốm Bát Tràng vẫn luôn giữ được nét đẹp truyền thống, tự hào là làng nghề gốm sứ lâu đời và nổi tiếng nhất của cả nước.

Gặp gỡ nhà văn Ma Văn Kháng (Phần 1)

Gặp gỡ nhà văn Ma Văn Kháng (Phần 1)

Nhà văn Ma Văn Kháng sinh năm 1936 tại Hà Nội. Ông đã có hơn hai thập kỷ gắn bó với mảnh đất biên cương Lào Cai. Đặc biệt, những năm tháng công tác tại Báo Lào Cai đã giúp ông đi sâu vào cuộc sống vùng cao, tích lũy vốn hiểu biết phong phú và truyền cảm hứng cho nhiều tác phẩm nổi tiếng như: Đồng bạc trắng hoa xòe, Vùng biên ải, Xa Phủ... Để hiểu hơn về cuộc đời, sự nghiệp của ông, mời quý vị và các bạn cùng theo dõi cuộc gặp gỡ của phóng viên Báo Lào Cai với nhà văn Ma Văn Kháng.

Thách thức trong bảo tồn hai chiếc thuyền cổ ở Bắc Ninh

Thách thức trong bảo tồn hai chiếc thuyền cổ ở Bắc Ninh

Liên quan đến việc khai quật 2 chiếc thuyền cổ ở khu phố Công Hà, phường Hà Mãn, thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh, ngày 26/3, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bắc Ninh phối hợp với Viện Khảo cổ học tổ chức hội thảo đánh giá sơ bộ kết quả khai quật thuyền cổ.

Bắc Ninh bùng nổ tour du lịch miễn phí theo dấu MV 'Bắc Bling'

Bắc Ninh bùng nổ tour du lịch miễn phí theo dấu MV 'Bắc Bling'

Khi MV "Bắc Bling (Bắc Ninh)" của ca sĩ Hòa Minzy được công bố và lan tỏa mạnh mẽ trên các nền tảng số, tỉnh Bắc Ninh đã nhanh chóng triển khai chương trình tour du lịch miễn phí mang tên "Tinh hoa văn hóa Bắc Ninh – Sắc màu di sản". Đây được xem là bước đi nhạy bén, tận dụng sức ảnh hưởng của văn hóa đại chúng để quảng bá hình ảnh vùng đất quan họ.

Khơi dòng nghệ thuật truyền thống Việt Nam

Khơi dòng nghệ thuật truyền thống Việt Nam

Chứa đựng tinh hoa văn hóa, phản ánh sự tiếp nối trí tuệ, cảm xúc và bản sắc dân tộc qua nhiều thế hệ, nghệ thuật truyền thống giúp gắn kết với cội nguồn, nuôi dưỡng tâm hồn và phát triển tư duy sáng tạo. Bảo tồn, kế thừa, phát huy mạnh mẽ hơn nữa những giá trị của nghệ thuật truyền thống, góp phần thúc đẩy kinh tế-xã hội phát triển và khẳng định dấu ấn văn hóa Việt Nam trong bối cảnh hội nhập đang là đòi hỏi cấp thiết hiện nay.

Nỗ lực quảng bá bánh mì Việt Nam ra thế giới

Nỗ lực quảng bá bánh mì Việt Nam ra thế giới

Hiệp hội Du lịch TP Hồ Chí Minh phối hợp cùng Tạp chí Du lịch TP Hồ Chí Minh tổ chức hội thảo khoa học “Bánh mì Việt Nam - Giá trị ẩm thực thế giới, lan tỏa năm châu” để quảng bá, giới thiệu bánh mì Việt Nam đến với đông đảo du khách. Đây là một trong những hoạt động chính trong khuôn khổ Lễ hội Bánh mì Việt Nam lần 3 năm 2025.

Đặc sắc Bảo tàng Nghệ thuật kính màu đầu tiên ở Việt Nam

Đặc sắc Bảo tàng Nghệ thuật kính màu đầu tiên ở Việt Nam

Việc ra đời Bảo tàng Nghệ thuật kính màu đầu tiên tại Việt Nam vào giữa tháng 3 vừa qua đánh dấu một hoạt động văn hóa chuyên biệt, độc đáo trong đời sống văn hóa nước nhà. Chính thức khai trương tại Trại Da Vinci, xã Ba Trại, huyện Ba Vì, Hà Nội, Bảo tàng mở ra một không gian sáng tạo trưng bày những tác phẩm kính màu từ khắp nơi trên thế giới.

Hoa văn phượng hoàng trên trang phục của người Nùng Dín

Hoa văn phượng hoàng trên trang phục của người Nùng Dín

Một trong những đặc điểm nhận diện rõ nhất trong trang phục truyền thống của người Nùng Dín ở huyện vùng cao Mường Khương chính là vẻ đẹp tinh tế và đầy màu sắc của hoa văn phượng hoàng thêu trên váy áo, khăn đội đầu, giày vải, địu và mũ của trẻ em…

fb yt zl tw