Để sân khấu thành nhu cầu của khán giả

Những năm qua, hoạt động sân khấu nước ta gặp nhiều khó khăn. Làm thế nào để tạo dựng được lượng khán giả bền vững đang là vấn đề cấp thiết khiến nhiều người yêu sân khấu trăn trở.

2.jpg
Ê-kíp vở kịch “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” giao lưu với khán giả.

Đứng trước sự phát triển như vũ bão của công nghệ thông tin cùng những phương tiện giải trí hiện đại, sân khấu khó tránh khỏi lao đao trong cuộc cạnh tranh khốc liệt giành thị phần khán giả. Tuy nhiên, vẫn có một số ít đơn vị nghệ thuật vươn lên mạnh mẽ thông qua các tác phẩm sân khấu chất lượng.

Tiêu biểu gần đây phải kể tới “Hồn Trương Ba, da hàng thịt” phiên bản 2024-vở kịch của nhà sản xuất Nguyễn Hoàng Điệp và đạo diễn người Nhật Sugiyama đã làm nên nhiều đêm diễn cháy vé tại Hà Nội. Dựa trên kịch bản nổi tiếng của cố tác giả Lưu Quang Vũ, ê-kíp sáng tạo đã có những phá cách thú vị từ âm nhạc, trang phục tới nhân vật… để tạo nên một vở diễn mới mẻ, hiện đại, có sự hòa quyện của tinh thần Á Đông và ngôn ngữ sân khấu kinh điển phương Tây.

Vừa qua, những vở diễn như “Bóng rối” của Nhà hát Kịch Việt Nam hay “Người lạ hoàn hảo” của Nhà hát Tuổi trẻ cũng đã gây ấn tượng bằng nhiều suất diễn chật kín khán giả. Đặc biệt, không thể không nói đến Sân khấu Lệ Ngọc với các vở như “Thị Nở-Chí Phèo”,“Làm vua”, “Cây tre trăm đốt”, “Lá đơn thứ 72”… đã làm nên hiện tượng sân khấu bằng hàng chục, thậm chí hàng trăm suất diễn liên tục… Điều này cho thấy, không phải khán giả đang quay lưng với sân khấu như người ta thường nói, mà là sân khấu nói chung chưa tìm được đường đến với trái tim khán giả.

Nhiều chuyên gia cho rằng, chừng nào sáng tạo của nghệ sĩ chưa tìm được quỹ đạo chung với thị hiếu thẩm mỹ của công chúng hiện đại, thì chừng đó tình trạng khủng hoảng khán giả của sân khấu sẽ còn tiếp diễn.

Có một thực tế không thể phủ nhận, đó là nhiều năm qua, sân khấu luôn khan hiếm kịch bản đề tài hiện đại. Nói như Phó Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam Nguyễn Đăng Chương là: Qua gần 40 năm đổi mới, đất nước thay da đổi thịt từng ngày nhưng tác giả sân khấu dường như vẫn né tránh, đứng bên ngoài thực tiễn sinh động, trong khi người xem hôm nay cần sân khấu đưa ra những thông điệp định hướng mang tính dự báo, phản ánh chân thực những phát sinh trong con người, xã hội để lý giải và góp phần làm cuộc sống tốt đẹp hơn…

Đây là một trong những nguyên nhân cơ bản khiến sân khấu đìu hiu những năm qua. Vì lẽ đó, muốn kéo khán giả đến với sân khấu, nhất là những khán giả trẻ luôn nhạy bén trước các vấn đề, sự kiện nóng bỏng của cuộc sống đương đại, không cách gì khác, những người làm sân khấu trước tiên phải dám dấn thân khai phá hiện thực.

Theo nhiều nhà hoạt động sân khấu đề cập, khán giả có quyền lựa chọn loại hình nghệ thuật mà mình yêu thích, đồng nghĩa với việc, muốn tồn tại, người làm sân khấu phải giữ đúng loại hình nghệ thuật của mình, và muốn phát triển phải thích ứng nhu cầu của thời đại. Tồn tại và phát triển luôn là mục tiêu, cũng là phương hướng của sân khấu nói chung.

Để khán giả chủ động tìm đến với sân khấu, phải trao cho họ cơ hội được tiếp cận, từ đó thêm hiểu và yêu sân khấu. Muốn thế, cần đặc biệt quan tâm đến vấn đề đào tạo, định hướng thẩm mỹ cho khán giả ngay từ khi ngồi trên ghế nhà trường, vì đây chính là đội ngũ công chúng tương lai của sân khấu, cũng là nguồn lực mang trong mình sứ mệnh tiếp nối, gìn giữ, bảo tồn và phát triển nghệ thuật sân khấu nước nhà.

Cũng từ quan điểm này, việc đưa công tác giảng dạy, giáo dục sân khấu vào học đường càng sớm sẽ càng tạo điều kiện và nguồn lực thuận lợi cho sự phát triển của nghệ thuật sân khấu. Đó là lý do mà một số đơn vị nhà hát ở Hà Nội đã và đang triển khai đề án sân khấu kịch học đường, tập trung giới thiệu, biểu diễn các vở được chuyển thể từ các tác phẩm văn học nổi tiếng của Việt Nam và thế giới có trong chương trình giáo dục phổ thông để các em học sinh vừa được cảm nhận sâu sắc, sinh động hơn về những câu chuyện, nhân vật lịch sử, văn học, vừa được truyền tình yêu dành cho sân khấu.

Bên cạnh chủ động đầu tư, tìm kiếm kịch bản hấp dẫn, đội ngũ sáng tạo như biên kịch, đạo diễn, nhạc sĩ, biên đạo, thiết kế mỹ thuật, âm thanh ánh sáng của các nhà hát cũng cần học hỏi không ngừng để cập nhật những yếu tố mới, hiện đại của thế giới, từ đó ứng dụng hài hòa vào các vở diễn nhằm tăng tính hấp dẫn.

Bên cạnh đó, phải đẩy mạnh truyền thông tổng lực trước các đợt diễn qua các nền tảng số, tổ chức hội nghị khách hàng, tiếp cận, tiếp thị và thông báo trực tiếp cho khách hàng qua hệ thống telesale, email với lịch biểu diễn từng mùa phù hợp từng đối tượng… Đã có các đơn vị nhà hát như Nhà hát Tuổi trẻ còn chú trọng xây dựng mô hình “Sân khấu hóa các tác phẩm văn học” dành riêng cho thanh thiếu niên, nhi đồng.

Đan xen trong các buổi thưởng thức nghệ thuật là chương trình giao lưu thú vị với các chuyên gia khách mời là giáo sư, tiến sĩ, nhà chuyên môn, những người có ảnh hưởng… về nội dung vở diễn, phương pháp phân tích nhân vật, liên hệ thực tiễn…

Sự cộng hưởng giữa diễn xuất của diễn viên, chia sẻ của khách mời và cảm xúc của các em học sinh trong vai trò vừa là khán giả, vừa là đối tượng tương tác sẽ giúp nâng cao hiệu quả giáo dục sáng tạo, phát triển năng lực tư duy, đồng thời còn thu hút thêm các khán giả trẻ đến với nhà hát, góp phần tạo dựng được lượng khán giả bền vững cho sân khấu.

Theo báo Nhân Dân

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Ngày hội văn hóa tôn vinh tinh hoa sáng tạo Việt

Ngày hội văn hóa tôn vinh tinh hoa sáng tạo Việt

Ngày hội Văn hóa trò chơi và quà tặng Việt Nam 2025 với chủ đề “Tinh hoa sáng tạo Việt” diễn ra trong hai ngày 13 - 14/9, tại Đường sách thành phố Hồ Chí Minh, đã mang đến một không gian sáng tạo sôi động, nơi cộng đồng nghệ nhân, doanh nghiệp và công chúng cùng lan tỏa giá trị văn hóa Việt.

Điệu múa Then trong trái tim người Tày

Điệu múa Then trong trái tim người Tày

Bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống là cách để nhiều cộng đồng dân tộc gìn giữ cội nguồn, nuôi dưỡng bản sắc trong đời sống hiện đại. Với đồng bào Tày ở xã Văn Chấn, điệu múa Then, tiếng đàn tính, nét đặc sắc văn hóa truyền thống vốn gắn bó với ký ức của cha ông được hồi sinh, gìn giữ trong sinh hoạt của Câu lạc bộ múa Then Tày thôn Thác Vác. Từ những điệu múa ấy, tình yêu văn hóa Tày ngày càng được lan tỏa, hun đúc niềm tự hào, gắn kết cộng đồng.

Khi điện ảnh trở thành bài học lịch sử sống động cho thế hệ trẻ

Khi điện ảnh trở thành bài học lịch sử sống động cho thế hệ trẻ

Trong nỗ lực đổi mới phương pháp giáo dục, nhiều trường học đã tìm đến điện ảnh như một kênh trực quan giúp học sinh tiếp cận lịch sử. Qua hình ảnh, âm thanh và câu chuyện từ quá khứ, các em không chỉ tiếp thu kiến thức mà còn nuôi dưỡng tình yêu quê hương, ý thức trách nhiệm với Tổ quốc.

Gia đình Haha - Vì một Việt Nam hạnh phúc

Gia đình Haha - Vì một Việt Nam hạnh phúc

Sáng 13/9, UBND xã Bản Liền phối hợp với Trung tâm Truyền thông Tài nguyên và Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) tổ chức chương trình “Du lịch trải nghiệm và hoạt động thiện nguyện trồng tre Lục Trúc, dẻ Trùng Khánh” trong khuôn khổ chương trình thiện nguyện xã hội “Gia đình Haha – Vì một Việt Nam hạnh phúc”.

Luồng sinh khí mới của phim chiến tranh cách mạng

Luồng sinh khí mới của phim chiến tranh cách mạng

Phim đề tài chiến tranh là một phần đặc biệt quan trọng trong di sản điện ảnh cách mạng Việt Nam, đã chứng minh được giá trị lịch sử, văn hóa và nghệ thuật với thời gian, cũng như những đóng góp tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau giữa hai bên chiến tuyến, từ đó hàn gắn vết thương chiến tranh, tăng cường hợp tác hữu nghị.

Tìm lại ký ức xưa qua đồ chơi truyền thống

Tìm lại ký ức xưa qua đồ chơi truyền thống

Giá trị truyền thống trong những món đồ chơi Trung thu cổ truyền tưởng chừng bị lãng quên trong thời gian dài, nay bỗng trở lại và được nhiều người đón nhận. Những ngày gần tới Rằm Trung thu, trên khắp phố phường Hà Nội, đặc biệt là tại khu phố cổ, nhiều cửa hàng bắt đầu trưng bày đồ chơi trung thu với sắc màu rực rỡ, đủ loại đồ chơi truyền thống, dệt nên mùa trăng rằm vừa hoài niệm, vừa tươi mới.

Trend book club lan tỏa trong giới trẻ

Trend book club lan tỏa trong giới trẻ

Không chỉ dừng lại ở thói quen đọc sách cá nhân, ngày nay nhiều bạn trẻ tìm đến các book club (câu lạc bộ sách) như một không gian gặp gỡ, chia sẻ và nuôi dưỡng đam mê tri thức. Từ những quán cà phê nhỏ, thư viện cộng đồng đến các nhóm trực tuyến, phong trào sinh hoạt câu lạc bộ sách đang trở thành một xu hướng văn hoá mới, góp phần khơi dậy tinh thần đọc và hình thành cộng đồng gắn kết bằng tri thức.

Xếp hạng 4 di tích quốc gia đặc biệt

Xếp hạng 4 di tích quốc gia đặc biệt

Theo thông tin từ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính vừa ký Quyết định số 1959/QĐ-TTg ngày 11/9/2025 về việc xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt (đợt 18, năm 2025) đối với 4 di tích.

fb yt zl tw