Thực hiện chi ngân sách tiết kiệm, hiệu quả
Tính đến nay, số thu ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh ước đạt 6.789 tỷ đồng, bằng 79,5% dự toán Trung ương giao, bằng 56,6% dự toán UBND tỉnh giao tại Quyết định số 3389 ngày 9/12/2022, bằng 75,3% so với cùng kỳ năm 2022.
Do ảnh hưởng đại dịch Covid-19 kéo dài từ những năm trước, các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh (chủ yếu là các doanh nghiệp vừa và nhỏ) tiếp tục gặp khó khăn về tài chính, vốn sản xuất, kinh doanh, về tiêu thụ sản phẩm. Đặc biệt, trị giá mặt hàng xuất khẩu thấp, nhu cầu tiêu dùng sản phẩm từ phía Trung Quốc giảm mạnh; giao thông kết nối chưa đồng bộ, một số dự án lớn chậm tiến độ, dịch vụ và kết cấu hạ tầng phục vụ du lịch chưa đáp ứng yêu cầu.
Ngoài ra, phía Trung Quốc ngày càng tăng cường chính sách quản lý đối với hàng hóa xuất - nhập khẩu cũng như chính sách quản lý mặt hàng, tăng thuế xuất - nhập khẩu; quản lý chặt các cửa khẩu phụ, lối mở, ảnh hưởng rất lớn đến xuất - nhập khẩu hàng hóa của doanh nghiệp.
Trong bối cảnh thu ngân sách gặp khó khăn, tỉnh Lào Cai vẫn cân đối các khoản chi thường xuyên, đảm bảo kinh phí thực hiện 18 đề án trọng tâm, 63 chế độ, chính sách do địa phương ban hành cũng như đảm bảo một phần nhu cầu kinh phí cấp thiết thực hiện đầu tư công trên địa bàn tỉnh.
Theo lãnh đạo Sở Tài chính, khi triển khai xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, đầu tư công và dự toán ngân sách nhà nước hằng năm, Sở Tài chính phối hợp với các sở, ngành, đơn vị liên quan tham mưu cho UBND tỉnh ban hành các chỉ thị chỉ đạo, điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước. Trong đó, tiếp tục tập trung phục hồi sản xuất và thực hiện đồng bộ, linh hoạt các chính sách, giải pháp kích thích sản xuất, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đi kèm với các nhiệm vụ đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công; cơ cấu lại các tổ chức tín dụng và đẩy mạnh xử lý nợ xấu; cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước, phát triển kinh tế tập thể, kinh tế tư nhân, bảo đảm gắn kết hài hòa giữa phát triển kinh tế với văn hóa, xã hội; nâng cao đời sống Nhân dân, bảo đảm an sinh xã hội; củng cố quốc phòng, an ninh; nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế.
Giai đoạn 2021 - 2025, tổng kế hoạch đầu tư công trung hạn tỉnh Lào Cai được xác định khoảng 28.330 tỷ đồng, gấp 1,5 lần giai đoạn 2016 - 2020, trong đó tổng kế hoạch vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021 - 2025 giao 5.491 tỷ đồng. Với số kế hoạch vốn trên, tỉnh Lào Cai đã triển khai đầu tư ở một số lĩnh vực như giao thông, giáo dục, y tế, du lịch, nông - lâm nghiệp… trong đó đầu tư phát triển giao thông kết nối chiếm 60% tổng kế hoạch vốn, đây là lĩnh vực đột phá mà Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI đã xác định.
Năm 2023, tiến độ thu ngân sách nhà nước giảm so với cùng kỳ, không đạt như kỳ vọng, UBND tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị trong khối tài chính kiểm soát chi chặt chẽ, bảo đảm cân đối, đúng mục đích, tiết kiệm và phát huy hiệu quả vốn ngân sách.
Đầu tư công - động lực tăng trưởng kinh tế
Trong bối cảnh các tác động tăng trưởng chính như xuất - nhập khẩu, sản xuất công nghiệp, thị trường bất động sản đang gặp khó khăn, tỉnh xác định đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công sẽ là động lực cho phục hồi và tăng trưởng kinh tế trong những tháng cuối năm 2023 và cả năm 2024. UBND tỉnh chỉ đạo ưu tiên nguồn lực cho chi đầu tư phát triển để đảm bảo cân đối nền kinh tế, duy trì đà tăng trưởng, trong đó tiếp tục tập trung triển khai và đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm như Dự án Cảng Hàng không Sa Pa; nâng cấp hệ thống quốc lộ, tỉnh lộ trên địa bàn tỉnh; kết nối đường sắt Ga Lào Cai (Việt Nam) - Ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc); hoàn thiện quy hoạch và kêu gọi đầu tư tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; xây dựng mới, cải tạo, nâng cấp các tuyến đường kết nối đến Cảng Hàng không Sa Pa, khu kinh tế, khu du lịch, các khu vực có tiềm năng phát triển; hoàn thành xây dựng cầu biên giới tại xã Bản Vược và các cầu vượt sông Hồng trên địa bàn thành phố Lào Cai; các công trình kè dọc sông Hồng...
Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ triển khai các công trình nâng cấp đường đến trung tâm các xã, thôn, bản có tiềm năng phát triển du lịch, nông nghiệp công nghệ cao, làng nghề truyền thống và các sản phẩm hàng hóa… Đầu tư nâng cấp các tuyến đường giao thông nông thôn theo Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới…
Theo đánh giá của UBND tỉnh, bên cạnh việc đảm bảo đầy đủ các khoản chi cho hoạt động của hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở cũng như đảm bảo cân đối ngân sách địa phương, tỉnh vẫn ưu tiên tối đa nguồn lực cho chi đầu tư phát triển để duy trì đà tăng trưởng của nền kinh tế. Đặc biệt, việc xác định danh mục đầu tư của tỉnh Lào Cai được rà soát, đánh giá tổng thể theo các chủ đề, chuyên đề cụ thể, theo nguyên tắc “làm đến đâu được đến đó”, trong đó rà soát lĩnh vực giao thông phải đảm bảo tất cả các tuyến tỉnh lộ giai đoạn này được đầu tư, nâng cấp theo tiêu chuẩn, đường đến trung tâm các xã phải được thảm bê tông nhựa…
Cũng theo lãnh đạo Sở Tài chính, các cấp, các ngành đã vào cuộc triển khai quyết liệt, đồng loạt các giải pháp đẩy nhanh tiến độ vốn đầu tư công, coi đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng cần tập trung đẩy mạnh, nhất là tiến độ triển khai các dự án, công trình trọng điểm trên địa bàn và chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội hằng năm.
Về nhiệm vụ thu, chi ngân sách của năm, các đơn vị thuộc ngành tài chính tỉnh sẽ tiếp tục đưa chính sách hỗ trợ của Nhà nước vào cuộc sống, góp phần giúp cộng đồng doanh nghiệp và người dân khắc phục khó khăn, khôi phục sản xuất, kinh doanh để thực hiện tốt nghĩa vụ nộp thuế, đồng thời nuôi dưỡng nguồn thu; tập trung tái cơ cấu các khoản thu, chú trọng khai thác các nguồn thu, đảm bảo thu đúng, thu đủ. Bên cạnh đó, tiếp tục rà soát các khoản chi thường xuyên, thực hiện giãn, giảm các khoản chi chưa thực sự cần thiết; cơ cấu lại chi ngân sách theo hướng tiết kiệm, hiệu quả và tập trung nguồn lực cho chi đầu tư phát triển, trong đó ưu tiên nguồn lực cho các dự án, công trình trọng điểm có tính lan tỏa thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội…