Độc đáo ngôi nhà sàn truyền thống ở Nghĩa Đô

LCĐT - Về xã Nghĩa Đô (Bảo Yên), du khách sẽ thấy thấp thoáng dưới tán cọ là những nếp nhà sàn truyền thống vững chãi và cổ kính của đồng bào Tày. Nhìn từ xa, ngôi nhà sàn của người Tày như cây nấm khổng lồ, khiến cho bản làng Tày toát lên vẻ đẹp rất riêng, hòa hợp với thiên nhiên và môi trường xung quanh.

Độc đáo ngôi nhà sàn truyền thống ở Nghĩa Đô ảnh 1
Nhà sàn truyền thống.

Không giống với phương cách sống du canh, du cư của nhiều dân tộc thiểu số khác, người Tày luôn có tư tưởng ổn định nơi ở, từ đó mới tính chuyện làm kinh tế. Từ quan niệm đó đã hình thành nên nét độc đáo trong kiến trúc nhà sàn. Ngôi nhà sàn không chỉ là nơi cư ngụ truyền thống của gia đình, dòng họ người Tày mà còn là “cái nôi” diễn ra sinh hoạt văn hóa và thờ cúng tổ tiên.

Theo quan niệm từ cha ông để lại, người Tày rất coi trọng nơi đặt nhà, hướng nhà phải trùng với hướng núi, rộng, thoáng và đặt làm sao cho hài hòa với thiên nhiên, đặc biệt phải gần nguồn nước. Do đó, những ngôi nhà sàn của đồng bào Tày Nghĩa Đô đều đặt ở địa thế cao ráo, thoáng mát, lưng tựa vào núi, mặt quay ra suối hoặc cánh đồng. Cho đến nay, người Tày Nghĩa Đô đã qua 5 “thế hệ” nhà đó là: lều, nhà lều, nhà quan ma, nhà cai tư, nhà con thong có một hành lang chạy dọc theo sàn nhà.

Theo tập quán dựng nhà từ xưa, người Tày dựng gian nhà theo số lẻ 3,5,7; kiêng dùng số chẵn, nhất là nhà 4 gian vì trùng với số tử (sinh, lão, bệnh, tử). Trong ngôi nhà có bố trí trong, ngoài, trên, dưới, vị trí trang trọng nhất làm nơi thờ gia tiên. Đồng bào Tày Nghĩa Đô đặt bếp nấu ăn ở gian chính giữa nhà, đây là bếp chính dùng để tiếp khách và là nơi giữ lửa cho các bếp khác cũng như sưởi ấm cho cả gia đình; khuôn bếp chính giữa rộng tầm 1,2 m, thờ thần lửa ở 4 góc. Nhiều nhà còn lắp một khuôn bếp phụ ở gian trái trong của ngôi nhà, chủ yếu để các cụ già dùng, một dựng ở gian riêng để chế biến thức ăn. Cầu thang lên nhà sàn làm bằng gỗ và thường có 9 bậc, mỗi bậc tượng trưng cho một vía của người phụ nữ Tày. Khi đón khách quý, chủ nhà phải xuống tận chân cầu thang chào mời khách lên nhà.

Bản làng của đồng bào Tày ở Nghĩa Đô.
Bản làng của đồng bào Tày ở Nghĩa Đô.

Ngôi nhà sàn với những vật dụng phục vụ sinh hoạt hằng ngày được coi là “di sản văn hóa” của người Tày, thể hiện rõ nét độc đáo và đặc sắc, đây vừa là tổ ấm của mỗi gia đình, vừa thể hiện tinh thần đoàn kết của cả cộng đồng. Những ngôi nhà sàn còn là điểm nhấn đặc biệt đối với du khách khi đến với Nghĩa Đô. Hiện nay, Nghĩa Đô còn khoảng 84% nhà sàn trên tổng số nhà ở trên địa bàn. Một số ngôi nhà đã được xây dựng bằng vật liệu xi măng nhưng vẫn mang kiến trúc nhà sàn truyền thống của đồng bào Tày. Đây cũng được xem như một địa điểm chek-in lý tưởng của du khách trong hành trình khám phá mảnh đất Nghĩa Đô thanh bình...

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Gần 50 học sinh tham gia hoạt động “Vẽ tranh theo sách” với chủ đề “Ước mơ từ trang sách”

Gần 50 học sinh tham gia hoạt động “Vẽ tranh theo sách” với chủ đề “Ước mơ từ trang sách”

Sáng 16/7, tại cơ sở 2 Thư viện tỉnh Lào Cai (phường Cam Đường), đã diễn ra hoạt động “Vẽ tranh theo sách” mùa hè năm 2025 với chủ đề “Ước mơ từ trang sách”. Chương trình thu hút gần 50 em học sinh đến từ các trường tiểu học và trung học cơ sở trên địa bàn tham gia.

Người Dao Lương Thịnh giữ gìn bản sắc

Người Dao Lương Thịnh giữ gìn bản sắc

Xã Lương Thịnh hôm nay đang khoác lên mình tấm áo mới của sự ấm no, trù phù, cùng với đó là nét đẹp truyền thống được đồng bào dân tộc Dao nơi đây giữ gìn như báu vật. Đặc biệt, ở thôn Vực Tròn và thôn Khe Lụa, chữ nôm Dao, những bài cúng, nghi lễ linh thiêng vẫn được truyền nối qua nhiều thế hệ. 

Người thổi hồn văn hóa Mông

Người thổi hồn văn hóa Mông

Tại xã Sín Chéng, có một người đang ngày ngày gìn giữ nghề làm đàn môi - nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Mông. Đó là ông Giàng A Thống, người đã gắn bó với loại nhạc cụ mộc mạc mà sâu lắng, từng được ví như “tiếng lòng” của trai gái Mông trong những đêm hội tình xuân.

Sẽ tổ chức Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025 tại Hà Nội

Sẽ tổ chức Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025 tại Hà Nội

Festival Bảo tồn và Phát triển làng nghề quốc tế năm 2025 dự kiến kéo dài 5 ngày từ ngày 14 đến 18-11, tại khu di tích Hoàng thành Thăng Long, cùng nhiều hoạt động bên lề từ tháng 9 đến tháng 11 trên toàn địa bàn thành phố. Sự kiện do UBND thành phố Hà Nội phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì.

“Giữ lửa” văn hóa từ trong mỗi nếp nhà

“Giữ lửa” văn hóa từ trong mỗi nếp nhà

Trải qua bao thăng trầm thời gian, những giá trị, tinh hoa văn hóa của các tộc người luôn được gìn giữ, trao truyền ngay trong mỗi nếp nhà, từ thế hệ này sang thế hệ khác, góp phần quan trọng bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Kỷ niệm 140 năm ngày vua Hàm Nghi ban Chiếu Cần Vương

Kỷ niệm 140 năm ngày vua Hàm Nghi ban Chiếu Cần Vương

Ngày 13/7, tại Đền thờ vua Hàm Nghi và các tướng sĩ Cần Vương, thuộc Di tích lịch sử quốc gia Thành Tân Sở ở xã Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị, Ủy ban nhân dân xã Cam Lộ tổ chức Lễ kỷ niệm 140 năm ngày vua Hàm Nghi ban Chiếu Cần Vương 13/7 (1885-2025), mở đầu cho phong trào Cần vương chống thực dân Pháp.

UNESCO ghi danh Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử-Vĩnh Nghiêm-Côn Sơn-Kiếp Bạc vào danh mục Di sản thế giới

UNESCO ghi danh Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử-Vĩnh Nghiêm-Côn Sơn-Kiếp Bạc vào danh mục Di sản thế giới

Theo thông tin từ Cục Di sản văn hóa, chiều 12/7 (giờ Paris), tại Kỳ họp lần thứ 47 của Ủy ban Di sản Thế giới (UNESCO), Giáo sư Nikolay Nenov (Bulgaria), Chủ tịch Kỳ họp đã chính thức gõ búa ghi danh Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử-Vĩnh Nghiêm, Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản văn hóa thế giới.

fb yt zl tw