AI góp phần giảm tải cho ngành y

Hiện nay có 4 nhóm lĩnh vực y học mà trí tuệ nhân tạo (AI) đang được nghiên cứu áp dụng rất mạnh mẽ, bao gồm chẩn đoán bệnh; nghiên cứu, phát triển thuốc; tối ưu hóa cho điều trị từng cá nhân; chỉnh sửa gen. Tại Việt Nam thời gian qua, nhiều sản phẩm ứng dụng AI đã được Bộ Y tế cho thí điểm để chẩn đoán 13 loại ung thư.

Công nghệ được áp dụng tại Viện Huyết học truyền máu Trung ương trong khám chữa bệnh từ xa.

AI chẩn đoán bệnh không thua gì các chuyên gia

Bác sĩ Trần Quốc Khánh - Khoa Phẫu thuật cột sống (Bệnh viện Việt Đức) cho biết: Gần đây, AI đã đạt được những tiến bộ to lớn trong việc tự động chẩn đoán bệnh, giúp cho việc chẩn đoán rẻ, nhanh và dễ tiếp cận hơn.

Các dữ liệu khổng lồ về hình ảnh bình thường, bệnh lý, các chỉ số cơ thể… sẽ được các nhà khoa học “dán nhãn”, nạp vào máy tính, sắp xếp, xử lý…, từ đó máy tính có thể nhận diện, phân loại rồi đưa ra các chẩn đoán khi chúng tiếp xúc với một dữ liệu nào đó của bệnh nhân. Nó giống như các bạn sinh viên mất trên dưới 10 năm để học y, đi bệnh viện thực hành để nhận diện các mặt bệnh và ghi nhớ rồi sau này ra trường đi làm gặp lại bệnh nhân tương tự thì bộ nhớ đã có để nhận biết.

Tuy vậy, máy tính “học” nhanh hơn, “nhớ” chính xác hơn và số lượng dữ liệu nhớ thì gần như bất tận, nên AI giỏi chẩn đoán không kém gì các chuyên gia hàng đầu và nó có thể được sao chép lại trên toàn thế giới một cách nhanh chóng và ít tốn kém.

Với chẩn đoán bệnh, AI rất mạnh trong các nội dung như phát hiện ung thư phổi hoặc đột quỵ dựa trên các phim chụp; đánh giá nguy cơ đột tử do các bệnh tim dựa trên điện tâm đồ và hình ảnh cắt lớp, cộng hưởng từ tim; phân loại tổn thương da trên những hình ảnh da được cung cấp; đánh giá bệnh võng mạc, tiểu đường thông qua hình ảnh soi đáy mắt.

Ngoài ra, các dự án tham vọng hơn của AI liên quan đến sự kết hợp của nhiều nguồn dữ liệu (cắt lớp, cộng hưởng từ, giải trình gen, dữ liệu bệnh nhân cụ thể…) để đánh giá một căn bệnh hoặc tiên đoán sự tiến triển của nó.

Bắt kịp xu hướng

Tại Việt Nam, trong những năm qua, nhiều sản phẩm ứng dụng AI đã được Bộ Y tế cho thí điểm để chẩn đoán 13 loại ung thư tại Bệnh viện K, Bệnh viện Phú Thọ…

Trí tuệ nhân tạo đang mở rộng sang các lĩnh vực mà trước đây được cho là chỉ dành cho các chuyên gia về chăm sóc sức khỏe con người như chẩn đoán các bệnh hiếm gặp, tìm ra các lỗ hổng trong chăm sóc y tế, giảm chi phí cho bệnh nhân. Trong tương lai, sử dụng AI trong ngành y tế sẽ dần phổ biến, tương tự công nghệ thông tin đang dần thay bệnh án giấy.

PGS.TS Phạm Thị Thu Hiền

Dù chưa phát triển mạnh, nhưng ứng dụng AI trong ngành y tế đang dần trở thành xu hướng và có chức năng bổ trợ cho việc chăm sóc sức khỏe người dân. Hàng năm Bệnh viện Đại học Y Hà Nội tiếp nhận hàng nghìn bệnh nhân nghi mắc lao đến khám bệnh.

Riêng trong năm 2022, bệnh viện đã khám sàng lọc 3.000 bệnh nhân, trong đó phát hiện 500 ca mắc lao. Để giúp chẩn đoán nhanh mà không bỏ sót các trường hợp mắc lao ngay ở giai đoạn sớm, cơ sở y tế này đã ứng dụng AI đọc phim X-quang phổi và phim chụp cắt lớp vi tính lồng ngực, hỗ trợ bác sĩ sàng lọc bệnh lao phổi từ năm 2021. Ứng dụng đã hỗ trợ công tác phòng chống bệnh lao đạt nhiều kết quả quan trọng.

Trong khi đó, tại Bệnh viện K, cơ sở điều trị ung thư lớn nhất cả nước đang thử nghiệm một dự án ứng dụng trí tuệ nhân tạo để chẩn đoán sớm ung thư tuyến giáp.

PGS.TS Trần Thị Thanh Hương - Giám đốc phụ trách Viện Ung thư Quốc gia (trực thuộc Bệnh viện K) chia sẻ: AI trong dự án này được đào tạo trên tập dữ liệu của 1.800 bệnh nhân người Việt.

Sau khi đào tạo xong, mô hình AI sẽ có thể đọc các bức ảnh siêu âm để phát hiện ra các nốt tuyến giáp trong ảnh, dự báo mức độ lành tính/ác tính cho khu vực được sàng lọc và xác định đặc điểm của nốt tuyến giáp theo phân loại hệ thống dữ liệu và báo cáo hình ảnh tuyến giáp ACR TI-RADS. Điều này sẽ giúp ích rất nhiều cho các bác sĩ trong việc sàng lọc và chẩn đoán sớm ung thư tuyến giáp.

Cá thể hóa việc điều trị cho từng người bệnh

Không chỉ mang lại hiệu quả vô cùng to lớn trong khám bệnh, việc ứng dụng AI vào chữa bệnh cũng giúp làm giảm thời gian điều trị và nằm viện cho bệnh nhân.

PGS.TS Nguyễn Mạnh Khánh - Phó Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho hay: Hiện nay, bệnh viện đã đưa vào sử dụng robot trong phẫu thuật cột sống, thay khớp gối đem lại hiệu quả tối ưu cho thầy thuốc và bệnh nhân.

Với việc sử dụng các robot này, trước khi phẫu thuật, các thầy thuốc sẽ thiết kế, dựng khuôn hình tổn thương bằng phim chụp cắt lớp, sau đó nhập dữ liệu đó vào máy tính. Hệ thống máy tính sẽ phân tích xem kích cỡ, mức độ hay độ sâu tổn thương, từ đó đưa ra gợi ý về độ nông - sâu, dày - mỏng của lát cắt, rồi thiết kế trên hệ thống robot. Sau đó, các dữ liệu được cài hệ thống chương trình, cánh tay robot cho phép thầy thuốc cắt đúng kích thước mong muốn, đúng kích cỡ tổn thương của người bệnh.

Ngoài ra, AI sẽ hỗ trợ bác sĩ tính toán, thiết kế đặc thù cho mỗi người bệnh với chiều cao, độ tuổi, giới tính, tổn thương riêng biệt… Điều này giúp việc phẫu thuật đạt độ chính xác, lợi ích cuối cùng là giúp người bệnh phục hồi nhanh nhất có thể.

Thay đổi toàn diện

Nghiên cứu và phát triển các loại thuốc chữa bệnh là một quá trình vô cùng tốn kém và mất rất nhiều thời gian.

Tuy nhiên hiện nay AI đã được sử dụng thành công trong cả 4 giai đoạn chính của quá trình nghiên cứu và phát triển thuốc (đánh giá các đích tác dụng; tìm kiếm được đúng các phân tử thuốc/các thuốc có khả năng liên kết với đích đã chọn; kiểm tra hợp chất mới trong phòng thí nghiệm và trên lâm sàng về độ an toàn, hiệu quả; đạt được sự chấp thuận và đưa thuốc mới tới tay các bác sĩ và bệnh nhân), vì vậy, tương lai chúng ta kỳ vọng việc phát triển thuốc sẽ vô cùng nhanh và rẻ hơn nhiều.

“Trước đây, mỗi loại thuốc phải mất 5 - 10 năm nghiên cứu với chi phí tối thiểu 1 - 2 triệu USD. Các công đoạn sàng lọc, chuyển đổi mục đích thuốc, thiết kế thuốc, cũng như kế hoạch tổng hợp phân tử thuốc có thể được tăng tốc nhiều lần bởi AI”, bác sĩ Trần Quốc Khánh lý giải.

Theo nhận định từ các chuyên gia, hiện nay AI đang dần thay đổi bức tranh toàn cảnh trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe và các nghiên cứu trong y sinh học.

PGS.TS Phạm Thị Thu Hiền - Khoa Kỹ thuật Y sinh, Trường Đại học Quốc tế (Đại học Quốc gia TPHCM) đánh giá: “Với những tiến bộ gần đây trong việc thu thập dữ liệu số hóa, cơ sở hạ tầng máy học và máy tính, AI đang mở rộng sang các lĩnh vực mà trước đây được cho là chỉ dành cho các chuyên gia về chăm sóc sức khỏe con người như chẩn đoán các bệnh hiếm gặp, tìm ra các lỗ hổng trong chăm sóc y tế, giảm chi phí cho bệnh nhân.

Trong tương lai, sử dụng AI trong ngành y tế sẽ dần phổ biến, tương tự công nghệ thông tin đang dần thay bệnh án giấy”.

Báo Đại đoàn kết

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Người dân yên tâm khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế sau sáp nhập

Người dân yên tâm khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế sau sáp nhập

Sau ngày 1/7/2025 thời điểm chính thức thành lập tỉnh Lào Cai mới trên cơ sở sáp nhập Lào Cai và Yên Bái, bộ máy chính quyền hai cấp đã nhanh chóng đi vào hoạt động ổn định. Một trong những lĩnh vực được người dân đặc biệt quan tâm là quyền lợi khám, chữa bệnh (KCB) bảo hiểm y tế (BHYT). Thực tế tại các cơ sở y tế cho thấy, công tác KCB diễn ra thông suốt, không bị gián đoạn, người dân hoàn toàn yên tâm khi đến khám, chữa bệnh bằng BHYT.

Hệ thống y tế tỉnh Lào Cai sau sáp nhập

Hệ thống y tế tỉnh Lào Cai sau sáp nhập

Sau hợp nhất, tỉnh Lào Cai (mới) sẽ có 40 đơn vị y tế công lập và 5 đơn vị y tế tư nhân. Trong đó, có 4 bệnh viện Đa khoa tuyến tỉnh, 4 bệnh viện chuyên khoa tuyến tỉnh. Bệnh viện đa khoa huyện, thành phố đã được đổi tên thành bệnh viện đa khoa khu vực; Trung tâm Y tế cấp huyện trực thuộc UBND cấp huyện được đổi tên và chuyển nguyên trạng về trực thuộc Sở Y tế. 

Lào Cai bảo đảm khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp

Lào Cai bảo đảm khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp

Thông tin từ Sở Y tế Lào Cai, thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, ngành y tế và bảo hiểm xã hội (BHXH) đã phối hợp triển khai những hoạt động cần thiết để bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT), công tác khám bệnh, chữa bệnh BHYT liên tục, thông suốt, không bị gián đoạn.

Hành trình yêu thương không giới hạn

Hành trình yêu thương không giới hạn

Có những đứa trẻ không thể gọi mẹ bằng tiếng “mẹ” đầu đời. Có những ánh mắt ngơ ngác không phản hồi lại vòng tay yêu thương… Đó là nỗi niềm của các gia đình có con mắc hội chứng rối loạn phổ tự kỷ - hành trình của nước mắt, hy vọng và tình yêu không điều kiện.

96,5% dân số Lào Cai được quản lý sức khỏe điện tử

96,5% dân số Lào Cai được quản lý sức khỏe điện tử

Theo thông tin từ Sở Y tế tỉnh, đến thời điểm hiện tại, 96,5% dân số trên địa bàn tỉnh đã được quản lý sức khỏe điện tử, vượt xa mục tiêu đề ra trong Kế hoạch 220/KH-UBND ngày 26/4/2023 về chuyển đổi số ngành y tế giai đoạn 2023 - 2025, định hướng đến năm 2030.

Chủ động dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con

Chủ động dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con

Thời gian qua, công tác phòng, chống HIV/AIDS trên địa bàn tỉnh được đặc biệt quan tâm, triển khai đồng bộ và hiệu quả, trong đó, dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm.

Hướng về người bệnh

Hướng về người bệnh

Không chỉ nỗ lực nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh, nhiều đơn vị y tế còn cung cấp dịch vụ y tế miễn phí hoặc có những hỗ trợ thiết thực giúp quá trình điều trị của người bệnh thuận lợi.

Xử phạt 15 cơ sở vi phạm trong tháng cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả

Sở Y tế: Xử phạt 15 cơ sở vi phạm trong tháng cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả

Thực hiện tháng cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, Sở Y tế đã triển khai các đoàn kiểm tra liên ngành, xử phạt 15 cơ sở vi phạm với tổng số tiền xử phạt là 171,5 triệu đồng.

Thắp sáng tương lai cho trẻ em khuyết tật

Thắp sáng tương lai cho trẻ em khuyết tật

Chương trình phẫu thuật miễn phí cho trẻ em khuyết tật trên địa bàn tỉnh Lào Cai do Sở Y tế, Trung tâm II thuộc Hội cứu trợ trẻ em tàn tật Việt Nam và Quỹ Thiện tâm tài trợ đã giúp 120 trẻ khuyết tật được phẫu thuật miễn phí ngay tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh. Những tấm lòng nhân ái đã tạo ra "phép màu" mang lại nụ cười, niềm tin, thắp sáng tương lai cho những trẻ em kém may mắn.

fb yt zl tw