Tôi gặp “tác phẩm” của Linh Phương lần đầu không phải trong một buổi trình diễn thời trang, mà trong chương trình nghệ thuật. Khi ấy, một nữ ca sĩ bước ra sân khấu trong tà áo dài điểm xuyết họa tiết thổ cẩm tinh tế vừa quen lại vừa lạ. Quen bởi sắc chỉ, hoa văn; lạ bởi cách phối hợp hiện đại, thanh thoát mà vẫn giữ được nét truyền thống. Tôi đã tự hỏi: Ai là người đã đưa thổ cẩm lên sân khấu một cách giản dị mà cuốn hút đến vậy?
Vì tò mò, tôi đã hẹn gặp Linh Phương - người đứng sau những thiết kế mang hơi thở vùng cao ấy để nghe chị chia sẻ về tình yêu dành cho thổ cẩm và hành trình gắn bó với nghề. Cuộc hẹn diễn ra trong một buổi chiều tại xưởng nhỏ của chị ở phường Yên Bái. Không cầu kỳ hay trưng bày lộng lẫy, xưởng chỉ có vài chiếc máy may, bàn cắt và những tấm vải đầy màu sắc. Linh Phương tiếp chuyện tôi một cách nhẹ nhàng, cởi mở, nói về thổ cẩm bằng giọng say sưa như đang kể một câu chuyện thân quen đã theo mình từ thuở nhỏ.
Sinh ra ở Mường Lò, vùng đất giàu truyền thống văn hóa dân tộc, Linh Phương từ nhỏ đã quen với hình ảnh mẹ và bà ngồi bên khung cửi. Thế nhưng, niềm đam mê với thổ cẩm đến với chị lại đến từ một chuyến công tác vùng cao. Chị bảo giữa không gian núi rừng xanh thẳm, những hoa văn ấy như có sức sống riêng, làm cho cả núi rừng như bừng sáng hơn. Chị bị cuốn vào vẻ đẹp đó và từ khi ấy, thổ cẩm trở thành một phần trong công việc, trong cuộc sống của mình.
Tình yêu ấy theo Linh Phương suốt hơn mười năm làm nghề. Với chị, mỗi thiết kế không chỉ là sản phẩm thời trang, mà còn là cách gìn giữ và kể lại câu chuyện văn hóa dân tộc. “Thiết kế thổ cẩm đòi hỏi sự kiên nhẫn, từng đường chỉ, từng hoa văn đều do đôi bàn tay người phụ nữ dệt nên, mang hơi thở riêng. Khi đưa vào thiết kế, tôi luôn tôn trọng điều đó, không cắt ghép tùy tiện mà chọn cách tôn vinh sự mộc mạc nguyên bản", Linh Phương chia sẻ.
Vì vậy, trong các bộ sưu tập của chị, thổ cẩm không bao giờ là “nhân vật chính” mà chỉ điểm xuyết vừa đủ nơi cổ áo, viền tay hay thắt lưng như cách chị khéo léo đưa bản sắc vào đời sống hiện đại mà không làm người mặc thấy xa cách. Chị Vũ Thị Quý - cộng sự gắn bó với Linh Phương từ những ngày mới bước vào nghề cho biết: “Phương làm việc với đam mê thực sự. Mỗi khi có tấm thổ cẩm mới, bạn ấy có thể ngồi hàng giờ chỉ để nghĩ xem nên đặt hoa văn ấy ở đâu, phối màu thế nào cho hài hòa. Làm cùng Phương, mình cũng thấy càng yêu thổ cẩm hơn”.
Đến nay, Linh Phương đã cho ra đời hơn 100 bộ sưu tập, với những cái tên, chỉ nghe đã thấy hồn Tây Bắc: “Núi đỏ bóng thiêng”, “Mị ảnh sơn cước”, “Dệt sắc non cao”, “Mùa hoa dệt nắng”… Mỗi bộ sưu tập là một câu chuyện về con người, về núi rừng, về những giá trị bền bỉ trong đời sống dân tộc.
Không chỉ xuất hiện trong các chương trình nghệ thuật hay liên hoan văn hóa, trang phục thổ cẩm của Linh Phương còn được nhiều nghệ sĩ lựa chọn khi biểu diễn. Biên đạo múa Nguyễn Thị Thanh Mai chia sẻ: “Trang phục của Linh Phương khiến diễn viên tự tin hơn, kết hợp khéo léo giữa yếu tố dân tộc và hiện đại, giúp tôn lên nét duyên dáng và niềm tự hào văn hóa”.
Còn với khách hàng trẻ như Cao Thùy Dung, trang phục của Linh Phương lại có một sức hút khác: “Tôi thích vì trang phục gần gũi mà vẫn sang trọng. Sự kết hợp độc đáo giữa truyền thống và hiện đại mang đến cho chúng tôi một phong cách riêng. Có lẽ vì chị Phương làm bằng cả tấm lòng nên trang phục cũng có hồn”.
Khi được hỏi điều gì khiến chị vẫn miệt mài theo đuổi thổ cẩm, Linh Phương mỉm cười: “Mỗi hoa văn thổ cẩm đều có linh hồn riêng, không chỉ là họa tiết trang trí mà còn là ký ức, là câu chuyện của bản làng. Tôi muốn đưa những ký ức ấy bước ra khỏi khung dệt, hòa vào cuộc sống hôm nay”. Được biết, Linh Phương dự định, thời gian tới sẽ phát triển thêm dòng sản phẩm ứng dụng cao như áo sơ mi, váy công sở, đồ dạo phố để mọi người có thể mặc thổ cẩm mỗi ngày.
Tôi rời xưởng, trời đã ngả chiều. Qua khung cửa, vẫn thấy chị tỉ mẩn với những đường kim, mũi chỉ. Giữa âm thanh rì rì của máy may, ánh sáng lấp lánh trên sợi chỉ thổ cẩm như phản chiếu niềm đam mê không bao giờ tắt.
Thổ cẩm, qua bàn tay của Linh Phương, không chỉ là ký ức, là văn hóa mà đã trở thành hơi thở của hiện tại, khoác lên mình vẻ đẹp vừa mới mẻ, vừa thân thuộc. Nhờ những người như Linh Phương, thổ cẩm đã thực sự bước ra khỏi khung dệt bản làng, khoác lên mình diện mạo mới, hiện đại mà vẫn đậm hồn đất Việt.
