Hỗ trợ sinh kế giúp dân thoát nghèo

Thoát nghèo từ cây ăn quả ôn đới

Tại huyện Si Ma Cai, các loại cây ăn quả ôn đới như mận và lê đang dần khẳng định vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế địa phương. Nhờ khí hậu mát mẻ và thổ nhưỡng thuận lợi, cây mận Tả van và lê Tai nung dễ sinh trưởng, phát triển nên được địa phương khuyến khích trồng, trong đó, huyện lồng ghép các chính sách để hỗ trợ người dân mở rộng diện tích.

Gia đình anh Hảng Seo Sình ở thôn Seng Sui, xã Lùng Thẩn là một trong những hộ điển hình trong phát triển cây ăn quả ôn đới. Năm 2012, từ nguồn hỗ trợ của Chương trình 135, anh Sình đã chuyển đổi hơn 3 ha đất trồng ngô kém hiệu quả sang trồng cây lê Tai nung. Sau 4 năm, vườn lê bắt đầu cho thu hoạch, sản lượng tăng hằng năm, dần mang lại nguồn thu ổn định cho gia đình. Không dừng lại ở đó, anh tiếp tục đầu tư trồng thêm mận Tả Van, tạo thu nhập từ 40 - 60 triệu đồng/năm. Đặc biệt, từ năm 2022, anh Sình được hỗ trợ sản xuất theo hướng hữu cơ, giúp cây mận sinh trưởng tốt, sản lượng năm 2024 tăng gấp đôi so với hai năm trước. “Giờ đây, từ mảnh đất cằn cỗi trước kia, vườn cây ăn quả giúp gia đình tôi không chỉ thoát nghèo mà còn hướng tới làm giàu”, anh Sình phấn khởi.

Không chỉ anh Sình, các hộ trồng mận trên địa bàn thôn Seng Sui cũng được hỗ trợ trồng, chăm sóc cây ăn quả theo tiêu chuẩn VietGAP, tổng diện tích hơn 20 ha. Ngoài thôn Seng Sui, hàng trăm hộ dân trên địa bàn xã Lùng Thẩn cũng được quan tâm hỗ trợ sinh kế, tạo thuận lợi cho người dân tham gia, góp phần tăng diện tích trồng cây ăn quả ôn đới trên địa bàn. Ông Hảng Seo Toán, Chủ tịch UBND xã Lùng Thẩn thông tin: Toàn xã đã trồng được hơn 430 ha cây ăn quả ôn đới, tăng gấp 10 lần so với chục năm về trước. Các chính sách hỗ trợ không chỉ kịp thời tháo gỡ khó khăn về giống và vật tư nông nghiệp, mà còn khuyến khích người dân mở rộng diện tích và chăm sóc cây trồng ngày càng hiệu quả hơn.

Tính đến nay, toàn huyện Si Ma Cai đã phát triển được hơn 1.500 ha cây ăn quả ôn đới, trong đó có hơn 700 ha cây mận, lê bước vào thời kỳ cho thu hoạch, giá trị 100 triệu đồng/ha, mang lại nguồn thu lớn cho người dân. Thời gian qua, để triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia, huyện quan tâm hỗ trợ thực hiện mô hình giảm nghèo thông qua việc phát triển du lịch cộng đồng gắn với trồng cây ăn quả ôn đới. Nhờ vậy, không chỉ đến khi thu hoạch quả mà ngay từ mùa hoa, người dân đã đón du khách đến tham quan, trải nghiệm, qua đó tạo nguồn thu đáng kể, chỉ tính riêng trong năm 2024, người dân đã thu được hơn 5,5 tỷ đồng.

Đa dạng mô hình sinh kế

Ngoài hỗ trợ trồng cây ăn quả ôn đới, huyện Si Ma Cai đã và đang tích cực triển khai đa dạng các mô hình sinh kế, giúp người dân thoát nghèo. Tiêu biểu như dự án phát triển gắn với chế biến, liên kết sản xuất cây dược liệu, quy mô 50 ha; mô hình trồng măng bói tại xã Bản Mế, quy mô 5 ha; mô hình cộng đồng phát triển sản phẩm chè cổ thụ Si Ma Cai tại thôn Seng Sui, xã Lùng Thẩn, quy mô 1 ha; mô hình trồng rau trái vụ, quy mô 70 ha/năm; mô hình trồng gừng, quy mô 100 ha/năm...

Ông Thền Mạnh Hùng, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Si Ma Cai cho biết: Tham gia mô hình, người dân được hỗ trợ vốn, kỹ thuật, giống cây trồng từ các nguồn lực hỗ trợ của Nhà nước, các chương trình mục tiêu quốc gia và nguồn huy động xã hội hóa của địa phương. Cùng với đó, các cấp, các ngành vào cuộc, tích cực tuyên truyền, vận động người dân triển khai hiệu quả các mô hình giảm nghèo.

Bên cạnh trồng trọt, những năm qua, huyện Si Ma Cai còn khuyến khích người dân phát triển chăn nuôi đại gia súc, đặc biệt là thực hiện dự án “Ngân hàng bò” theo nguồn vốn Nghị quyết 22-NQ/TU ngày 11/11/2014 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về giảm nghèo vững huyện Si Ma Cai đến năm 2020. Theo đó, các địa phương đã thực hiện chuyển pha nuôi bò sinh sản đến pha thứ 3 hoặc thứ 4, hỗ trợ con giống cho hơn 1.200 hộ nghèo và cận nghèo trên địa bàn huyện.

Để bảo đảm đầu ra cho nông sản, huyện Si Ma Cai đã xây dựng các chuỗi liên kết giữa người dân và doanh nghiệp, đồng thời hỗ trợ tiêu thụ. Huyện cũng tích cực tìm kiếm các nhà đầu tư, khảo sát tiềm năng để đẩy mạnh sản xuất hàng hóa.

Việc triển khai hiệu quả các mô hình sinh kế đã góp phần giúp huyện vùng cao Si Ma Cai thực hiện tốt công tác giảm nghèo, tỷ lệ này bình quân hằng năm đạt từ 5 - 7%.

Thời gian tới, địa phương sẽ tiếp tục huy động các nguồn lực để hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số, đồng thời khơi dậy tinh thần tự lực, tự cường của người dân. Huyện tập trung phát triển các vùng sản xuất quy mô lớn với sản phẩm nông nghiệp đặc trưng của địa phương, mang tính thương hiệu; tích cực ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật nhằm nâng cao giá trị, sản lượng cây trồng, vật nuôi. Việc triển khai các mô hình sinh kế phải phù hợp với điều kiện thực hiện, mang tính bền vững để giúp đời sống người dân địa phương ngày càng nâng cao.

Ông Thền Mạnh Hùng, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Si Ma Cai