LCĐT - Thói quen đọc sách là nét đẹp văn hóa làm nên giá trị của con người mà ở các bậc làm cha, làm mẹ cần rèn luyện cho con mình.
Ngay từ khi các con bắt đầu biết quan sát, nên mua những quyển sách đủ màu sắc về cho con xem. Khi chơi cùng con sẽ nói chuyện với con về các hình ảnh trong sách. Trước khi đi ngủ, bố mẹ đọc cho con nghe một vài mẩu truyện. Nên tìm mua các thể loại truyện mà trẻ hứng thú như truyện có tranh, ảnh minh họa, đặc biệt là truyện cổ tích. Bé trai thường rất thích thể loại phiêu lưu như “Thạch Sanh”, “Những cuộc phiêu lưu của Mít Đặc và các bạn” hoặc sách về trái đất, biển cả; còn bé gái lại thường thích thể loại dễ thương như “Alice ở xứ sở thần tiên”, “Những tấm lòng cao cả”, “Toto Chan bên cửa sổ”...
Lúc các con đã tự biết đọc và bắt đầu quen với việc ngày nào cũng đọc sách, các con chắc chắn sẽ yêu cầu được mua sách riêng và thông thường sẽ là các bộ truyện tranh. Lúc này cần định hướng và thỏa hiệp cho trẻ được chọn để sưu tầm những bộ truyện yêu thích, miễn là phù hợp với lứa tuổi, không tục tĩu, không bạo lực. Chủ động đưa ra gợi ý về các bộ truyện phù hợp với con, hãy phân tích thật chi tiết bộ truyện nào có nội dung gì và vì sao nên chọn. Chắc chắn ở bộ truyện đầu tiên các con sẽ nghe theo bố mẹ, có thể là “Conan” hoặc “Doremon”, cần lưu ý giai đoạn này đừng ép các con đọc những sách mình cho là hay nhưng các con lại không hứng thú. Những ngày đầu tự đọc, có thể trẻ chỉ cần đọc mỗi lần một vài trang, khi đó cần kịp thời khen ngợi, động viên, sau đó tốc độ đọc của các con sẽ nhanh dần. Vậy là đã thành công bước đầu, cần tiếp tục khuyến khích con đọc đều để sưu tập đủ các bộ truyện, các con sẽ hứng thú đọc. Giai đoạn này, mỗi tháng bố mẹ nên dành thời gian đưa các con đi hiệu sách hoặc thư viện từ 2 đến 3 lần. Nếu có điều kiện, hãy cùng con trải nghiệm các sự kiện về sách, ngày sách. Đặc biệt, nên nhấn mạnh để trẻ thấy được việc đến thư viện đọc sách hoặc mượn sách từ thư viện mang về đọc là nét văn hóa làm nên giá trị của con người. Thư viện tỉnh Lào Cai đã có phòng đọc riêng cho lứa tuổi thiếu nhi rất hiện đại, thuận lợi, luôn phục vụ các bạn nhỏ.
Lớn thêm chút nữa, là giai đoạn chuyển dần từ truyện tranh sang truyện vừa và truyện dài. Đầu tiên, hãy chọn các loại sách thiếu nhi kinh điển nhưng dày vừa phải kiểu như “Ở xứ cỏ rậm”, “Dế mèn phiêu lưu ký”, “Don Quixote xứ Mancha” để các con tập thói quen đọc nhiều chữ hơn và không có tranh. Nên nhớ rằng, các con sẽ thích những lĩnh vực khác nhau, có thể thích đọc về các nhà bác học nổi tiếng, các nền văn minh, các nguyên lý đơn giản của khoa học tự nhiên… Giai đoạn này cần dạy con thói quen đánh dấu lại những câu, những đoạn thấy hay và thích. Đầu tiên sẽ là đọc cùng một cây bút chì, gạch chân những phần mình thích hoặc cần, có thể ghi chú vào ngay trong trang sách để lúc xem lại chỉ cần lướt qua là nắm được ý chính. Nếu có được thói quen chép lại những câu, đoạn văn hay vào sổ tay thì thật hoàn hảo. Lúc này, nên đóng giá sách cho con, to hay nhỏ tùy điều kiện nhưng nhất thiết nên có giá sách riêng và nếu là loại giá sách có cánh cửa kính chắc chắn để chống bụi, bảo quản sách lâu bền thì tốt nhất. Đồng thời, bố mẹ nên hướng dẫn con cách sắp xếp sách lên giá cho khoa học, an toàn. Sau này, mỗi lúc các con có thêm một cuốn sách mới xếp ngay ngắn lên giá sách của mình, bố mẹ chỉ cần nhìn thấy những gáy sách đều tăm tắp sẽ cảm nhận được sự trưởng thành của các con.
Bước sang tuổi trung học, khi các con đã có thể đọc được những cuốn truyện vài trăm trang toàn chữ là chữ, cần gợi ý chọn lọc các quyển sách theo hứng thú cá nhân và hãy đọc vào dịp nghỉ cuối tuần, nghỉ lễ, nghỉ hè với kế hoạch do các con tự lập ra (mỗi ngày đọc lúc nào, đọc ở đâu, đọc với ai, đọc bao nhiêu trang, hết quyển sẽ có trao đổi với ông bà, bố mẹ, bạn bè về nội dung đã đọc…). Nếu con đọc nửa chừng mà bảo không hay thì cũng nên giúp con đổi quyển khác ngay mà không nhất thiết phải đọc hết, nhưng bắt buộc con phải tôn trọng thực hiện đúng kế hoạch đọc mà mình đã đặt ra. Giai đoạn này, các cuốn truyện vừa kinh điển luôn là lựa chọn hợp lý như “Đất rừng phương Nam”, “Ở nơi biển cả”, “Hai vạn dặm dưới đáy biển”, “Đảo giấu vàng”, “Sherlock Holmes”. Sau 13 tuổi thường thì các con đã hình thành thói quen đọc sách hằng ngày và có thể “ngốn” hết cả bộ sách của Nguyễn Nhật Ánh trong vài tuần, cũng có bạn bắt đầu mon men sang giá sách kinh điển của bố như “Tam quốc diễn nghĩa”, “Thép đã tôi thế đấy”, “Rừng thẳm tuyết dày” hoặc khám phá kho truyện trinh thám của mẹ với các tác giả đương đại như Levy, Musso, Spark.
Trong mỗi gia đình, bố mẹ cần kiên trì rèn thói quen đọc sách cho con ngay từ nhỏ. Tuy nhiên, không nên ép con phải theo sở thích của mình. Không nhất thiết ngay từ đầu đã bắt con phải giữ phẳng mép sách, không được vẽ vào sách hoặc không được làm nhăn sách. Cứ để trẻ đọc sách đã, khi lớn hơn và yêu sách rồi thì tự nhiên con sẽ biết giữ gìn và nâng niu sách