Quay về E-magazine Theo dõi Báo Lào Cai trên Google News
Thuyền rồng trong lễ quét làng của người Bố Y

Thuyền rồng trong lễ quét làng của người Bố Y

Bố Y là nhóm dân tộc rất ít người, sinh sống ở một số xã vùng cao của huyện Mường Khương. Trong kho tàng văn hóa của cộng đồng dân tộc ấy có một nghi thức cộng đồng độc đáo, giàu bản sắc nhưng ít người biết tới, đó là lễ quét làng.

Trước đây, theo tục lệ, cứ đến ngày 2 tháng 2 theo lịch âm, các bản, làng người Bố Y tổ chức lễ quét làng. Tuy nhiên hiện nay, việc thực hiện nghi lễ này có nhiều thay đổi, lễ quét làng chỉ thực hiện vào những năm được thầy cúng xem là xấu, bất lợi đối với bà con, dân bản. Tục xưa truyền lại rằng lễ quét làng sẽ quét đi các loại tà ma, dịch bệnh, bảo vệ dân làng, vật nuôi.

3.jpg

Ông Lùng Chử Giàng là thầy cúng ở thôn La Hầu, xã Thanh Bình, người cao niên ở thôn, cũng là một trong số ít người am hiểu về lễ quét làng cho biết: Nghi lễ quét làng bắt đầu từ miếu thờ Thần thổ địa, sau đó đến các gia đình và kết thúc ở một địa điểm gần nguồn nước cuối thôn. Lễ quét làng ở thôn Lao Hầu diễn ra gần đây nhất là năm 2018.

2.jpg

Sau khi họp bàn cả thôn, các hộ thống nhất khoản đóng góp, phân công công việc và chuẩn bị lễ vật dùng cho nghi lễ gồm chó, gà, mảnh bát vỡ, ngói vỡ, cành đào, cỏ gianh, rượu, thịt, chè và đặc biệt là không thể thiếu một chiếc thuyền rồng.

Thầy cúng Lồ Dìn Sèng, thôn Chúng Chải A, thị trấn Mường Khương là một trong số ít người có thể thực hiện lễ quét làng của thôn. Theo ông Sèng, thuyền rồng được làm từ những cây tre, vầu dẻo dai, thuyền dán giấy màu trang trí, đồng bào Bố Y quan niệm rằng chiếc thuyền rồng chở những loại tà ma, những điều xấu, rủi ro mang đi xa.

1.jpg

Sau khi thực hiện các nghi lễ ở miếu thờ thổ địa, thuyền rồng được khiêng để thầy cúng làm nghi thức quét tà ma ở từng hộ trong thôn, khi đến khu vực cuối thôn, nơi gần nguồn nước, thầy cúng sẽ thực hiện nghi lễ cuối cùng với bài cúng riêng. Kết thúc bài cúng, thầy cúng và các hộ sẽ đốt thuyền rồng và lá bùa, sau đó thả tro trôi theo dòng nước để các loại tà ma, những điều xấu đi xa, không thể quay trở lại để làm hại dân bản.

Ivory Ripped Paper Vintage Travel Instagram Reel Cover.jpg

Theo sự thay đổi của thời cuộc, nghi thức cộng đồng độc đáo này hiện không còn được thực hiện thường xuyên, vậy nhưng trong tâm thức của đồng bào Bố Y, lễ quét làng vẫn là một nghi lễ linh thiêng, gắn kết cộng đồng. Nghi lễ độc đáo đó thể hiện khát khao, mong muốn của tộc người rất ít người về cuộc sống ấm no, người người khỏe mạnh, bình an, bản làng ấm êm và hạnh phúc.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Khởi công hai tác phẩm sân khấu kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9

Khởi công hai tác phẩm sân khấu kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9

Ngày 9/7, tại Hà Nội, Nhà hát Kịch Việt Nam khởi công chương trình nghệ thuật “Bác Hồ một tình yêu bao la” và vở nhạc kịch “Café bánh mì” có sự tham gia của nhiều nghệ sĩ Hàn Quốc. Đây là hai tác phẩm đặc biệt được dàn dựng và công diễn nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945 – 19/8/2025) và Quốc khánh 2/9.

Gìn giữ nét đẹp văn hóa Then Giáy

Gìn giữ nét đẹp văn hóa Then Giáy

Trong đời sống văn hóa tâm linh của đồng bào dân tộc Giáy ở Bát Xát, cúng Then, làm Then là một nghi thức quan trọng nhằm hóa giải những điều không may mắn, cầu mong thần linh phù hộ cho con người luôn khỏe mạnh, cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Tuy nhiên, chỉ những người có duyên, am hiểu sâu sắc về văn hóa, thuộc nhiều bài cúng mới có thể làm Thầy Then và đi hành lễ.

Để di sản tỏa sáng trong đời sống đương đại

Để di sản tỏa sáng trong đời sống đương đại

Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) năm 2024 đã chính thức đi vào đời sống với nhiều điểm mới, thể hiện rõ tính ưu việt, mở ra những kỳ vọng đối với công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hóa một cách hiệu quả trong kỷ nguyên mới.

Bản sắc và hội nhập

Bản sắc và hội nhập

Lào Cai và Yên Bái - hai vùng đất ở thượng nguồn sông Hồng, chung một mái nhà dưới dãy Hoàng Liên Sơn hùng vĩ, đã chính thức hợp nhất thành tỉnh Lào Cai mới theo Nghị quyết 202/2025/QH15 ngày 12/6/2025 của Quốc hội khóa XV. Tỉnh Lào Cai mới không chỉ mở rộng về không gian địa lý, tăng quy mô dân số mà còn là điểm hội tụ tinh hoa văn hóa của vùng Tây Bắc, mở ra nhiều cơ hội hội nhập và phát triển từ việc phát huy giá trị các di sản văn hóa, vững bước vào kỷ nguyên mới.

Viết giữa gian bếp nhỏ

Viết giữa gian bếp nhỏ

Góc làm việc của bà không phải phòng riêng, chỉ là chiếc bàn bên căn bếp nhỏ. Trên giá sách kế bên là những cuốn sách, tài liệu cũ quý giá, những thứ mà bà đã dành nhiều năm để sưu tầm, nghiên cứu. Đó là ấn tượng đầu tiên khi tôi có mặt tại nhà bà Trần Thị Minh, hội viên Hội Văn học - Nghệ thuật cũng là hội viên Hội Nhà báo tỉnh.

Rơm vàng kể chuyện tái sinh

Rơm vàng kể chuyện tái sinh

Ngày hè, nắng như rót mật xuống những thửa ruộng ở thung lũng Nghĩa Đô, cũng là lúc những sợi rơm vàng óng phơi mình trên bãi đất sau mùa gặt. Ở Nghĩa Đô, rơm không còn là phế phẩm nông nghiệp chỉ dùng để đun nấu hay lót chuồng trại chăn nuôi gia súc. Rơm đang “sống lại” trong những đôi tay tài hoa của phụ nữ bản người Tày, bản người Dao bên bếp lửa, dưới mái nhà sàn; hay góc sân nhỏ của những ngày nông nhàn sau mùa gặt, trong những câu chuyện đời thường đẹp như thơ…

fb yt zl tw