Giữa lưng chừng mây núi, nơi những bản làng còn cách trở, tiếng khóc chào đời của những em bé vẫn vang lên trong căn phòng nhỏ của 12 trạm y tế ở các xã: Trạm Tấu, Tà Xi Láng, Phình Hồ, Hạnh Phúc. Đó là âm thanh khởi đầu của sự sống cũng là niềm tin, hy vọng mà đồng bào các dân tộc thiểu số nơi đây gửi gắm các y, bác sĩ tuyến cơ sở - những người ngày đêm lặng thầm chăm sóc sức khỏe Nhân dân.
Từ một ca sinh tại cơ sở y tế
Trời vùng cao nhập nhoạng tối, bóng núi đổ dài xuống lối nhỏ hun hút. Con đường dốc quanh co đưa chúng tôi dừng chân ở Trạm Y tế Trạm Tấu, xã Trạm Tấu.

Trong bữa cơm tối giản dị giữa căn phòng nhỏ, thoáng mỉm cười, y sĩ Nguyễn Thị Mai Phượng - Trạm trưởng Trạm Y tế Trạm Tấu chia sẻ: “Làm nghề y ở vùng cao, khó khăn thì nhiều nhưng có lẽ với tôi điều quý nhất là được bà con tin tưởng. Mỗi khi ốm đau, họ tìm đến mình, lắng nghe lời dặn dò. Khỏi bệnh, có người còn mang mớ rau rừng đến cảm ơn. Những tình cảm mộc mạc ấy trở thành động lực để mỗi cán bộ y tế như tôi gắn bó, coi nơi đây như ngôi nhà thứ hai của mình”.
Y sĩ Phượng kể, có những đêm đông mưa lạnh cắt da, cắt thịt, chỉ cần một tiếng gõ cửa vội vã là chị vội khoác áo chạy theo bà con xuống bản. Có lần, để kịp cứu một sản phụ trở dạ giữa đêm, cả trạm phải thay nhau cõng qua quãng đường dốc trơn trượt vài cây số.
Ánh mắt ánh lên niềm vui giản dị, y sĩ Phượng cười hiền bảo: “Mệt chứ nhưng khi nghe tiếng khóc của em bé mới sinh, thấy nụ cười rạng rỡ trên gương mặt người mẹ, bao nhiêu nhọc nhằn dường như tan biến hết”.
Miên man trong câu chuyện về những kỷ niệm, khó khăn, vất vả của đội ngũ y, bác sĩ vùng cao, trời về khuya lúc nào không hay, chợt ngoài xa vang lên tiếng gọi gấp gáp, chất giọng lơ lớ: “Bác sĩ ơi, bác sĩ ơi”. Chưa kịp hỏi, chị Phượng đã vội đứng bật dậy, khoác thêm chiếc áo blouse mỏng rồi lao nhanh ra ngoài.
Một sản phụ người Mông đang trở dạ được người nhà dìu đến cửa trạm. Ngay lập tức, chị Phượng đỡ lấy cánh tay run rẩy của sản phụ, ánh mắt trấn an người nhà: “Cứ yên tâm, đưa vào trong ngay”. Căn phòng đỡ đẻ nhỏ bé nhanh chóng sáng lên. Những dụng cụ cơ bản cho ca đỡ đẻ được chị chuẩn bị trong thoáng chốc, đôi bàn tay quen nghề của người y sĩ vùng cao bỗng trở nên vững chãi đến lạ. Một mình trong ca trực, chị Phượng vẫn kiên định làm điểm tựa vừa động viên sản phụ vừa kiên nhẫn làm từng thao tác quen thuộc.
Sau hơn hai giờ căng thẳng dõi theo, chờ đợi, chợt thanh âm: “Oe, oe...” vang lên, xé tan màn đêm tĩnh mịch. Rồi trong vòng tay của y sỹ Phượng, em bé sơ sinh, cựa mình yếu ớt. Ánh mắt y sỹ Phượng rưng rưng, nụ cười hiền dịu như gom cả niềm vui của gia đình sản phụ vào trái tim mình. Cảnh tượng ấy khiến chúng tôi vô cùng xúc động! Giữa miền núi cao heo hút, nơi mà nhiều gia đình từng phải vượt hàng chục cây số để vào trung tâm y tế khu vực, giờ đây, các em bé đã được chào đời ngay tại trạm y tế, được chăm sóc tận tình khi niềm tin của bà con được gửi gắm và nâng niu bởi đội ngũ cán bộ y tế cơ sở.

Đến hành trình chung tay chăm sóc sức khỏe sinh sản tại tuyến đầu
Cũng như ở Trạm Y tế Trạm Tấu, xã Trạm Tấu do y sĩ Nguyễn Thị Mai Phượng làm Trạm Trưởng, ở 11 trạm y tế khác của các xã Tà Xi Láng, Phình Hồ, Hạnh Phúc, Trạm Tấu, việc chăm sóc sức khỏe sinh sản cho phụ nữ không đơn thuần là một công việc, đó là một hành trình gắn bó, âm thầm nhưng đầy ý nghĩa.
Cùng với ống nghe, hộp thuốc, hành trang của người thầy thuốc còn mang theo sự kiên nhẫn, tình thương và đôi chân quen vượt núi, lội suối. Những bước chân bền bỉ ấy đưa y, bác sĩ đến gần hơn với cuộc sống của bà con, xua đi nỗi lo bệnh tật nơi thôn bản xa xôi, mang niềm tin và sự an toàn đến từng gia đình.
Bác sĩ chuyên khoa I, Đinh Thị Minh Luyện - Giám đốc Trung tâm Y tế khu vực Trạm Tấu cho biết: “Mỗi năm trạm y tế các xã Tà Xi Láng, Phình Hồ, Hạnh Phúc, Trạm Tấu trực thuộc Trung tâm Y tế khu vực Trạm Tấu tiếp nhận và theo dõi hàng trăm ca thai sản, trong đó nhiều sản phụ được thăm khám, quản lý thai nghén định kỳ ngay tại xã. Đội ngũ cán bộ y tế cơ sở dù còn mỏng và thiếu thốn về trang thiết bị nhưng luôn nỗ lực kiên trì bám bản, hướng dẫn thai phụ, trẻ em và tư vấn sức khỏe. Vì vậy tỷ lệ bà mẹ và trẻ em tiếp cận dịch vụ y tế kịp thời ở các xã ngày càng tăng”.

7 tháng của năm 2025, trên địa bàn các xã Trạm Tấu, Phình Hồ, Tà Xi Láng, Hạnh Phúc có 783 phụ nữ có thai. Các trạm đã khám thai 2.110 lượt, có 498 phụ nữ sinh, trong đó có 250 ca sinh tại cơ sở y tế, 248 ca sinh ngoài cơ sở y tế. Đáng chú ý, 418/498 ca sinh được cán bộ y tế đã qua đào tạo trực tiếp đỡ đẻ.
Về công tác khám thai, có 325 phụ nữ thực hiện khám thai trên 4 lần trong 3 kỳ thai. Công tác chăm sóc sau sinh cũng được chú trọng với 414 bà mẹ và trẻ sơ sinh được theo dõi, chăm sóc, trong đó 367 trường hợp được chăm sóc ngay trong tuần đầu sau sinh.
Nhìn lại bức tranh chăm sóc sức khỏe nhân dân ở các xã Tà Xi Láng, Phình Hồ, Trạm Tấu, Hạnh Phúc, có thể thấy, sự nỗ lực của cán bộ y tế và niềm tin của cộng đồng đã hình thành một mạng lưới chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em ngày càng vững chắc. Mỗi ca sinh, mỗi em bé khỏe mạnh ra đời chính là dấu ấn cho nỗ lực âm thầm của đội ngũ y, bác sĩ vùng cao.