Quay về E-magazine Theo dõi Báo Lào Cai trên Google News
Bài 7: Bản hùng ca đèo Chẹn và ngã ba Cò Nòi

Bài 7: Bản hùng ca đèo Chẹn và ngã ba Cò Nòi

Rời khu rừng Đại tướng, qua cầu Tạ Khoa tới bờ hữu sông Đà, chúng tôi tiếp tục theo Quốc lộ 37 (đường 13 xưa kia), vượt chặng đường đèo dốc quanh co từ huyện Bắc Yên đến huyện Mai Sơn. Cung đường này gắn liền với hai di tích lịch sử văn hóa quốc gia là đèo Chẹn và ngã ba Cò Nòi - nơi đây ghi dấu những chiến công oanh liệt, những đau thương, mất mát và thực sự là bản anh hùng ca về tinh thần chiến đấu kiên cường, bất khuất chống thực dân Pháp của bộ đội ta trong những năm 1950 - 1954.

t1.jpg

Ấn tượng về mảnh đất Bắc Sơn cũng như di tích lịch sử rừng Đại tướng Võ Nguyên Giáp vẫn còn đong đầy cảm xúc trong lòng những người làm báo từ tỉnh biên giới Lào Cai đến với nơi này thì chúng tôi lại tiếp tục lên đường hành trình tới Điện Biên Phủ. Điều đặc biệt trên hành trình ấy, vùng đất Sơn La giàu truyền thống cách mạng và các di tích lịch sử khiến chúng tôi phải dừng chân tại nhiều điểm để ghi lại bao câu chuyện xúc động về cuộc chiến đấu anh dũng chống thực dân Pháp của quân và dân ta cách đây hơn 70 năm.

1.jpg

Từ huyện Bắc Sơn, Đoàn công tác vượt qua một cung đèo lịch sử gắn liền với những năm tháng không thể nào quên của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp nói chung, Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954 nói riêng. Tuy không hùng vĩ, hiểm trở như “Tứ đại đỉnh đèo” của Tây Bắc (Mã Pì Lèng, Ô Quy Hồ, Khau Phạ, Pha Đin), đèo Chẹn kéo dài từ xã Mường Khoa, xã Hua Nhàn (huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La) đến khu ngã ba Cò Nòi (huyện Mai Sơn) dài 20 km, có đỉnh đèo ở độ cao 1.500 m so với mực nước biển.

Đèo Chẹn có độ dốc khá cao, quanh co men theo vách núi, một bên là vực sâu, không có đường tránh. Anh lái xe của Báo Lào Cai nhiều năm kinh nghiệm vượt qua các cung đường đèo dốc mà nhiều đoạn cũng phải mím môi, tập trung cao độ, xe thường xuyên cài số 1, số 2 mà ì ạch bò lên đỉnh đèo.

2.jpg

Điều đáng nói, trên cung đèo được coi như “yết hầu” và “huyết mạch” đến với Điện Biên Phủ này, cách đây hơn 70 năm, thực dân Pháp đã đánh phá ác liệt nhằm hủy diệt tuyến đường, không cho bộ đội ta hành quân và vận chuyển quân lương từ tỉnh Yên Bái sang tỉnh Điện Biên.

Nhà báo Khải Hoàn, phóng viên Báo Sơn La chia sẻ câu chuyện với tôi rằng trong khi thực hiện phóng sự về con đèo lịch sử này anh đã có dịp trò chuyện với cụ Lò Thị Sồn, người bản Chẹn, xã Mường Khoa. Cụ Sồn bảo, đầu năm 1953 thực dân Pháp dùng bom đánh phá đèo Chẹn rất ác liệt. Để tuyến đường được thông suốt giúp vận chuyển lương thực, vũ khí cho bộ đội ở chiến trường Điện Biên Phủ, sau những lần máy bay Pháp ném bom, cụ cùng với hàng trăm bộ đội công binh, dân công hỏa tuyến tranh thủ ban đêm san lấp hố bom, mở rộng đường.

Có đoạn đường hôm trước vừa “vá” xong, hôm sau máy bay giặc đã dội hàng chục tấn bom xuống, để lại những hố sâu, ngổn ngang đất đá. Công việc xuyên đêm sửa đường, phá bom kéo dài gần 1 năm, với bao hy sinh, vất vả. Cũng chính nhờ sự hy sinh mồ hôi, xương máu của bao dân công, bộ đội từ khắp các tỉnh, thành mà đường đến Điện Biên Phủ được thông suốt, làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.

Ngày 27/10/2020, đèo Chẹn được Bộ Văn hóa –Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích lịch sử cấp quốc gia.

4.jpg
t2.jpg

Vượt qua đỉnh đèo Chẹn, xuống dưới chân đèo chúng tôi sang địa phận xã Cò Nòi, huyện Mai Sơn. Khu vực ngã 3 Cò Nòi cũng là điểm kết nối của Quốc lộ 37 với Quốc lộ 6 (trước đây là đường số 41) đi qua đèo Pha Đin (huyện Thuận Châu) để sang thành phố Điện Biên Phủ. Dừng chân ở ngã ba Cò Nòi, trong lòng ai cũng trào dâng cảm xúc khi lắng nghe câu chuyện về sự chiến đấu kiên cường, bất khuất của các thanh niên xung phong tại “tọa độ lửa” này.

5.jpg

Văn bia ghi công các anh hùng liệt sĩ tại ngã ba Cò Nòi ghi rõ: "Ngã ba Cò Nòi giữ vị trí chiến lược rất quan trọng, là một cửa ải tất cả những người ra trận phải vượt qua. Thực dân Pháp xác định ngăn chặn và cắt đứt đường vận chuyển quan trọng nhất tại ngã ba Cò Nòi sẽ tác động quyết định đến thắng lợi ở Điện Biên Phủ. Vì vậy, chúng đã huy động tối đa tiềm lực không quân, sử dụng các loại bom có sức hủy diệt lớn để đánh phá trọng điểm này hòng chặt đứt con đường chi viện của hậu phương cho chiến trường".

6.jpg

Tiếng gọi thiêng liêng của Đảng, của Bác Hồ đã tiếp thêm sức mạnh, thôi thúc lực lượng thanh niên xung phong thuộc các đơn vị C293, C300 Đội 34 và C403, C406, C408 Đội 40 anh dũng, kiên cường chiến đấu với máy bay địch, sáng tạo san lấp hố bom, tháo gỡ bom mìn nổ chậm với tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”. Nhờ đó, “mạch máu” giao thông vận tải luôn được thông suốt, đảm bảo chi viện cho chiến trường, góp phần quan trọng vào Chiến thắng Điện Biên Phủ.

Trong cuộc chiến đấu gian khổ, ác liệt đó, hàng ngàn người mất đi một phần của cơ thể, suy kiệt sức lực, nhiều người con của dân tộc đã hóa thân vào hồn thiêng sông núi.

Tưởng nhớ, tri ân công lao to lớn của lực lượng thanh niên xung phong, năm 2002, tỉnh Sơn La đã xây dựng Đài tưởng niệm Thanh niên xung phong tại ngã ba Cò Nòi. Năm 2002, di tích được xếp hạng Quốc gia.

7.jpg

Giữa trưa, nắng như đổ lửa xuống ngã ba Cò Nòi lịch sử. Đoàn công tác Báo Lào Cai thành kính thắp nén hương thơm tưởng nhớ anh linh các anh hùng, liệt sĩ đã hy sinh trên mảnh đất này. Chúng tôi không thể kìm nén được niềm xúc động, bởi cách đây hơn 70 năm, hàng ngàn con người đã nguyện lấy máu mình để viết nên bản anh hùng ca về tinh thần dũng cảm và tình yêu Tổ quốc. Chính sự hy sinh ấy đã lan tỏa tinh thần đấu tranh cách mạng cho các thế hệ sau trong cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc.

t3.jpg
Ngã ba Cò Nòi..jpg

Sau 70 năm kể từ Chiến thắng Điện Biên Phủ lịch sử, vùng đất đèo Chẹn của ngày hôm nay đã khoác trên mình màu áo mới. Cung đèo lịch sử nay là Quốc lộ 6 được sửa sang, nâng cấp, trải nhựa đẹp như tấm lụa uốn mình giữa non cao.

Điều đáng nói là đi qua những xã vùng cao như Yên Châu, Mường Khoa, Hua Nhàn (huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La) đến Cò Nòi (huyện Mai Sơn) đều là một màu xanh của cây trái trù phú. Vùng đất Yên Châu, Hua Nhàn xưa kia vô cùng nghèo khó nhưng giờ những hộ người Mông đã biết trồng mía, dâu tây để nâng cao thu nhập. Giữa vùng đất dốc khô cằn, sỏi đá nơi lưng đèo, màu xanh cứ lan rộng trong sự ngạc nhiên của chúng tôi.

11.jpg

Buổi trưa nắng gắt, chúng tôi dừng xe bên đường vì thấy bà con bày bán những quả dâu tây căng mọng. Dù là dâu cuối vụ, quả nhỏ nhưng quả nào cũng ngọt mát, ăn vào cảm nhận rõ vị thơm ngon, tan luôn cái nóng, cái khát sau chặng đường dài.

Anh Sùng A Chống, người Mông ở bản Kéo Bó, xã Chiềng Đông, huyện Yên Châu hồ hởi khoe dâu tây do gia đình trồng năm nay được mùa, đem lại nguồn thu hàng chục triệu đồng. So với trồng ngô, trồng lúa, thì trồng dâu tây hiệu quả kinh tế cao hơn, giúp bà con nhanh thoát nghèo.

9.jpg

Sang đến ngã ba Cò Nòi thì chao ôi là một vùng nông nghiệp xanh mướt, chủ yếu là dâu tây, na, chanh leo. Thật ngỡ ngàng khi đồng bào người Thái nơi đây giờ đã nắm được kỹ thuật trồng nhiều loại cây ăn quả, đặc biệt là trồng dâu tây cứ như trồng rau muống, bán khắp ngã ba Cò Nòi. Từ xã “Anh hùng lực lượng vũ trang Nhân dân” trong kháng chiến chống thực dân Pháp, Cò Nòi vươn lên trở thành xã “Anh hùng lao động” trong thời kỳ đổi mới.

Anh bạn tôi làm giáo viên một trường THCS ở thị trấn Hát Lót bảo, không chỉ ở Cò Nòi mà ở nhiều xã khác đời sống bà con cũng đổi thay nhiều. Từ một huyện miền núi biên giới nghèo nàn, lạc hậu, Mai Sơn đã vượt lên phát triển kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa; diện mạo một huyện trọng điểm kinh tế đã được định hình ngày càng rõ nét phát triển. Cơ cấu cây trồng, vật nuôi chuyển dịch theo hướng tích cực, gắn liền với tiêu thụ, chế biến sản phẩm nông sản theo chuỗi giá trị. Hiệu quả từ việc phát triển cây ăn quả trên đất dốc đã mang đến cho “bức tranh” nông nghiệp của huyện Mai Sơn những gam màu rực rỡ, “tươi sáng” hơn.

10.jpg

Theo ông Ngô Minh Tuấn, Phó Chủ tịch UBND huyện Mai Sơn, toàn huyện hiện có trên 7.100 ha cây ăn quả theo hướng ứng dụng công nghệ cao, sản xuất hữu cơ, thực hiện quy trình VietGAP. Nhiều mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đã cho thu nhập trên 300 triệu/ha/năm, như: trồng na, dâu tây, chanh leo.... Mai Sơn còn có 19.032 ha cây công nghiệp, gồm: cà phê, mía, sắn, cao su, chè... phục vụ cho 5 nhà máy chế biến trên địa bàn; 1,5 triệu con gia súc, gia cầm, trong đó đàn lợn đứng đầu toàn tỉnh với 98.500 con; 20 sản phẩm nông sản được công nhận sản phẩm OCOP.

Đến nay, huyện Mai Sơn có 9 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, đứng đầu toàn tỉnh Sơn La (trong đó có 1 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao).

12.jpg

Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, quân và dân ta đã viết lên bản anh hùng ca trên đèo Chẹn và ngã ba Cò Nòi. Riêng huyện Mai Sơn có 3 đơn vị và 2 cá nhân được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.

Trong giai đoạn xây dựng, phát triển đất nước, đảng bộ, chính quyền và Nhân dân huyện Mai Sơn tiếp tục nỗ lực viết lên bản anh hùng ca về xây dựng nông thôn mới. Cùng với tập trung phát triển nông nghiệp theo hướng hàng hóa, huyện chú trọng phát huy giá trị lịch sử Di tích lịch sử ngã 3 Cò Nòi gắn với phát triển du lịch.

13.jpg

Đặc biệt, huyện Mai Sơn xây dựng phương án kết nối di tích với tuyến du lịch “Tuyến đường vận chuyển cho Chiến dịch Điện Biên Phủ”, từ đèo Lũng Lô – rừng Đại tướng Võ Nguyên Giáp (Phù Yên) – bến phà Tạ Khoa – đèo Chẹn (Bắc Yên) – ngã ba Cò Nòi (Mai Sơn) – đèo Phạ Đin (Thuận Châu) – Điện Biên Phủ. Tuyến đường chiến lược trong kháng chiến chống Pháp năm xưa đang dần trở thành tuyến đường du lịch, giúp vùng đất này thêm khởi sắc.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Kinh nghiệm rút ra từ Đại hội điểm Mặt trận Tổ quốc xã Mậu A

Kinh nghiệm rút ra từ Đại hội điểm Mặt trận Tổ quốc xã Mậu A

Được lựa chọn làm đại hội điểm, Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc xã Mậu A, lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 cho thấy sự ghi nhận và tin tưởng của Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Lào Cai đối với đội ngũ cán bộ mặt trận cơ sở. Ngay sau khi Đại hội diễn ra thành công, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh đã tổ chức rút kinh nghiệm, được đại biểu các địa phương trong tỉnh thảo luận sôi nổi, hiệu quả.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lên đường tham dự Đại hội đồng AIPA-46 và thăm chính thức Malaysia

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lên đường tham dự Đại hội đồng AIPA-46 và thăm chính thức Malaysia

Trưa 16/9, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cùng Phu nhân Nguyễn Thị Thanh Nga và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam rời Thủ đô Hà Nội, lên đường tham dự Đại hội đồng liên Nghị viện các quốc gia Đông Nam Á lần thứ 46 (AIPA-46) theo lời mời của Chủ tịch Hạ viện Malaysia, Chủ tịch AIPA-46 Dato’ Johari Bin Abdul và thăm chính thức Malaysia theo lời mời của Chủ tịch Thượng viện Malaysia Dato’ Awang Bemee Awang Ali Basah từ ngày 16 - 20/9/2025.

Hơn 21.000 cán bộ, đảng viên Lào Cai tham dự Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện 4 Nghị quyết của Bộ Chính trị

Hơn 21.000 cán bộ, đảng viên Lào Cai tham dự Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện 4 Nghị quyết của Bộ Chính trị

Sáng 16/9, Bộ Chính trị, Ban Bí thư tổ chức Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện 4 Nghị quyết của Bộ Chính trị về Hội nhập quốc tế, an ninh năng lượng quốc gia, đột phá phát triển giáo dục và đào tạo và bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe Nhân dân.

Phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Hội nghị toàn quốc quán triệt 4 Nghị quyết của Bộ Chính trị

Phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Hội nghị toàn quốc quán triệt 4 Nghị quyết của Bộ Chính trị

Sáng 16/9, tại Hội trường Diên Hồng - Nhà Quốc hội, Bộ Chính trị, Ban Bí thư tổ chức Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện 4 Nghị quyết của Bộ Chính trị. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và phát biểu chỉ đạo hội nghị. Báo và Phát thanh - Truyền hình Lào Cai trân trọng giới thiệu toàn văn bài phát biểu.

Đoàn đại biểu Hội nghị điển hình tiên tiến MTTQ Việt Nam tỉnh dâng hương báo công Chủ tịch Hồ Chí Minh

Đoàn đại biểu Hội nghị điển hình tiên tiến MTTQ Việt Nam tỉnh dâng hương báo công Chủ tịch Hồ Chí Minh

Sáng 16/9, tại Nhà lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đoàn đại biểu Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh do đồng chí Giàng Thị Dung - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh làm Trưởng đoàn tổ chức dâng hoa, dâng hương báo công lên Bác những thành tích và kết quả nổi bật trong phong trào thi đua yêu nước giai đoạn 2021 - 2025.

Văn kiện Đại hội cần tiếp tục cụ thể hóa các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển

Văn kiện Đại hội cần tiếp tục cụ thể hóa các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển

Các ý kiến đóng góp đều khẳng định, Dự thảo Báo cáo Chính trị Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lào Cai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 đã thể hiện tầm nhìn chiến lược, đánh giá toàn diện những thành tựu, chỉ rõ hạn chế; đồng thời đề ra mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp có tính khả thi cao cho giai đoạn phát triển mới.

Hơn 1,2 triệu đảng viên tham dự Hội nghị toàn quốc quán triệt 4 Nghị quyết của Bộ Chính trị

Hơn 1,2 triệu đảng viên tham dự Hội nghị toàn quốc quán triệt 4 Nghị quyết của Bộ Chính trị

Sáng nay (16/9), Bộ Chính trị, Ban Bí thư tổ chức Hội nghị toàn quốc (trực tiếp kết hợp trực tuyến) quán triệt, triển khai thực hiện 4 Nghị quyết của Bộ Chính trị. Hội nghị được kết nối trực tuyến từ điểm cầu chính Phòng họp Diên Hồng - Nhà Quốc hội tới các điểm cầu của các ban, bộ, ngành, địa phương, đơn vị trên toàn quốc. Hơn 1,2 triệu đảng viên tham dự Hội nghị.

Soi đường vượt bão - Kỳ 1: Đại hội Đảng các cấp - chiếc “la bàn” định hướng tương lai

Soi đường vượt bão - Kỳ 1: Đại hội Đảng các cấp - chiếc “la bàn” định hướng tương lai

Mỗi kỳ Đại hội Đảng diễn ra đều được ví như một dấu mốc lịch sử, một sự kiện chính trị trọng đại của toàn dân tộc. Bởi lẽ, từ Đại hội không chỉ phát đi thông điệp về con đường mà đất nước sẽ lựa chọn trong giai đoạn tới, mà còn trở thành chiếc "la bàn” định hướng, dẫn dắt cả hệ thống chính trị, toàn dân, toàn quân vượt qua những thách thức, nắm bắt thời cơ để hướng tới tương lai tươi sáng, phát triển.

Doanh nhân Lào Cai tin tưởng tỉnh đồng hành cùng doanh nghiệp

Doanh nhân Lào Cai tin tưởng tỉnh đồng hành cùng doanh nghiệp

Hướng về Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lào Cai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, doanh nhân tỉnh Lào Cai không chỉ mang trong mình niềm tin, kỳ vọng, mà còn thể hiện tinh thần trách nhiệm, khát vọng cống hiến cho quê hương. Sau đây là một số ý kiến của các doanh nhân tham gia vào Dự thảo Báo cáo chính trị.

Toàn cảnh buổi làm việc.

Hội đồng nhân dân tỉnh Lào Cai khảo sát tại xã Mù Cang Chải

Tiếp tục chương trình công tác, chiều 15/9, tổ công tác của HĐND tỉnh Lào Cai do đồng chí Vũ Quỳnh Khánh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch thường trực HĐND tỉnh làm trưởng đoàn có buổi khảo sát tại xã Mù Cang Chải về việc triển khai thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội năm 2025 và tình hình hoạt động mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Xây dựng chính sách đãi ngộ phù hợp, môi trường làm việc thuận lợi để thu hút, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực

Xây dựng chính sách đãi ngộ phù hợp, môi trường làm việc thuận lợi để thu hút, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực

Những ngày này, không khí thảo luận về Dự thảo Báo cáo Chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lào Cai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 đang diễn ra sôi nổi ở khắp các địa phương. Với tinh thần trách nhiệm cao, nhiều ý kiến tâm huyết, thẳng thắn đã được đóng góp, góp phần hoàn thiện báo cáo, phản ánh đúng thực tiễn và nguyện vọng của quần chúng Nhân dân.

fb yt zl tw