Bài 4: Triệu trái tim hướng về Làng Nủ

92 tuổi, trải qua không biết bao nhiêu mùa thiên tai nên mỗi khi mưa dài ngày, cụ Vũ Thị Phụng ở thôn Tả Van Giáy 2, xã Tả Van, thị xã Sa Pa lại trằn trọc, mất ngủ hàng đêm vì lo lũ quét, sạt lở đất có thể ập đến bất cứ lúc nào. Lần này cũng vậy, nhiều ngày trời mưa không ngớt khiến lòng cụ Phụng “nóng như lửa đốt”.

Chiều 8/9, cụ Phụng bàng hoàng khi biết tin tại xã Mường Hoa (cách nhà 1 km) xảy ra vụ sạt lở đất khiến 6 người chết, 9 người bị thương. Cuối ngày 10/9, cụ “rụng rời chân tay” khi nghe tin hàng chục nóc nhà tại thôn Làng Nủ, xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên bị vùi lấp trong cơn lũ dữ.

Ở tuổi 92, mặc dù mắt đã mờ, chân chậm, tay run, lưng bị còng nặng nhưng cụ Phụng vẫn vét hết tiền tiết kiệm, khoác chiếc áo mưa đã sờn, đi bộ vài trăm mét để mua gạo góp cùng bà con trong thôn gói bánh chưng gửi đến đồng bào Làng Nủ. Cụ Phụng phải đi mua gạo vì trong nhà hết gạo nếp, mẻ lúa vừa gặt còn chất đống bên hiên nhà vì trời mưa.

Do tuổi cao, sức yếu, không tham gia gói bánh nên cụ Phụng “nhận phần” đun 2 nồi bánh lớn. Cuối ngày 11/9, những chiếc bánh từ thôn Tả Van Giáy 2 được xếp lên xe, vận chuyển ngay về thôn Làng Nủ để “tiếp sức” cho bà con và lực lượng cứu hộ.

Từ những bản làng nhỏ như Tả Van Giáy 2, “tình dân tộc, nghĩa đồng bào” đã được khơi dậy để sau đó, hàng trăm chuyến xe mang theo hàng hóa, nhu yếu phẩm được kết nối, vận chuyển đến với đồng bào bị thiệt hại do mưa lũ ở huyện Bảo Yên, đặc biệt là đến với Làng Nủ - nơi xảy ra trận lũ quét kinh hoàng khiến hàng chục hộ gia đình có người bị chết và lâm vào cảnh “màn trời chiếu đất”.

Anh Lưu Văn Hưng, lái xe tải chuyên tuyến Hưng Yên - Lào Cai đã gác lại công việc để nhận chở miễn phí những chuyến hàng cứu trợ đầu tiên đến với huyện Bảo Yên. Anh Hưng chia sẻ: Nhiều năm làm nghề lái xe, chạy khắp vùng Tây Bắc, chứng kiến nhiều vụ thiên tai nhưng chưa bao giờ tôi gặp những hình ảnh tang thương đến “thắt lòng” như ở Làng Nủ. Mặc dù đã chốt thời gian vận chuyển nhưng tôi đã gọi điện cho bạn hàng để hoãn, sau đó chở hàng cứu trợ khẩn cấp về Bảo Yên với mong muốn góp một chút công sức để hàng hóa thiết yếu kịp thời đến với người dân vùng lũ Làng Nủ.

Từ xã Quảng Hải, huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa - nơi cách hiện trường trận lũ kinh hoàng ở thôn Làng Nủ gần 500 km, khi biết tin thôn Làng Nủ bị thiệt hại nặng nề do mưa lũ, anh Bùi Ngọc Nam cùng nhóm bạn và người dân trong thôn đã họp bàn, kêu gọi mọi người chung tay hỗ trợ đồng bào bị thiệt hại. Trong gần một ngày, người dân trong thôn 1, thôn 2 và rất nhiều người dân trên địa bàn xã Quảng Hải và các xã lân cận đã góp các mặt hàng thiết yếu (nước, mì tôm, sữa, cháo gói, bánh kẹo, lương khô…) để ủng hộ người dân Làng Nủ.

5 giờ chiều ngày 12/9, anh Bùi Ngọc Nam và 5 người bạn khác nhận sự “ủy thác” của người dân xã Quảng Hải lên xe, xuyên đêm chở hàng “cứu trợ” đến với bà con Làng Nủ. Cả quãng đường gần 500 km, cả nhóm thay nhau lái xe, những người còn lại cũng thức trắng, khi đói thì ăn tạm bánh mì, uống nước lọc; xe của nhóm anh Nam chỉ dừng lại để tiếp dầu sau đó lại tiếp tục hành trình đến với Làng Nủ. Sau gần 12 tiếng đồng hồ lái xe, đến 4h30 sáng 13/9, xe hàng cứu trợ đầu tiên mang theo nghĩa tình của người dân xã Quảng Hải đã đến khu tập kết, tiếp nhận hàng hóa cứu trợ thiên tai của huyện Bảo Yên. Cả nhóm anh Nam nhanh chóng bốc xếp hàng hóa, hỗ trợ chuyển hàng lên xe khác để vận chuyển vào vùng lũ Làng Nủ.

Sau khi chuyển toàn bộ hàng hóa vào khu tiếp nhận của huyện Bảo Yên, nhóm anh chỉ kịp lưu lại một vài bức ảnh, sau đó lại lên xe trở về để chở chuyến hàng tiếp theo bởi trong lúc chuyến hàng “cứu trợ thứ nhất” rời bến, người dân trên địa bàn xã Quảng Hải và các địa phương lân cận vẫn tiếp tục đóng góp hàng hóa để gửi tới người dân Làng Nủ trong giai đoạn khó khăn này.

Sau hơn 40 giờ thay nhau lái xe, ròng rã vượt 2.000 km, nhóm thiện nguyện của anh Trần Phương Nam với 14 thành viên và 30 tấn hàng hóa, nhu yếu phẩm đã có mặt ở Điểm tiếp nhận hàng cứu trợ huyện Bảo Yên để “tiếp sức” cho người dân Làng Nủ. Toàn bộ số hàng hóa trên xe do Thiền viện Trúc Lâm Long Đức, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai và nghệ sỹ Lê Dương Bảo Lâm cùng các nhà hảo tâm trên địa bàn tỉnh Đồng Nai chung tay hỗ trợ. Sau khi hàng hóa đến Bảo Yên, với sự hướng dẫn của cơ quan chức năng, nhóm thiện nguyện của anh Trần Phương Nam đã sang tải một phần hàng hóa, trực tiếp tới Làng Nủ, trao tận tay “nghĩa tình” của người dân tỉnh Đồng Nai tới bà con vùng lũ.

Có mặt tại Làng Nủ, anh Nam không khỏi bàng hoàng, xót xa khi chứng kiến cảnh tượng tan hoang của một bản làng đã từng rất bình yên dưới chân núi Con Voi. Anh Nam chia sẻ: “Cảnh tượng này chẳng khác gì thảm họa thường thấy trong các bộ phim điện ảnh. Hi vọng chuyến hàng của nhóm thiện nguyện tới từ tỉnh Đồng Nai sẽ góp phần “tiếp sức” để bà con gượng dậy sau cơn lũ dữ”.Không chỉ có những chuyến hàng hóa thiết yếu từ khắp mọi miền Tổ quốc, nhiều nhóm thiện nguyện còn mang theo số lượng lớn tiền mặt để trao tận tay, hỗ trợ người dân Làng Nủ trong thời điểm khốn khó này. Mang theo một chiếc ba lô với gần 200 triệu đồng tiền mặt do Nhóm "Chung tay Phú Hải", xã Phú Hải, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế kêu gọi được, chị Nguyễn Thị Tường Vi đã đến Lào Cai để hỗ trợ các hộ bị thiệt hại nặng nề tại thôn Làng Nủ.



Hành trình tái thiết, phục hồi sau trận lũ quét kinh hoàng ở Làng Nủ còn rất nhiều gian nan nhưng với sự chung tay, giúp sức và hỗ trợ của hàng triệu trái tim từ khắp mọi miền Tổ quốc thì mọi khó khăn sẽ qua đi. Làng Nủ sẽ sớm vượt qua đau thương để hồi sinh trở lại.

Cũng ngay trong những ngày này, tuân thủ sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trong ngày ông lên Làng Nủ thị sát hiện trường, thăm hỏi đồng bào ở đây, lãnh đạo tỉnh Lào Cai phối hợp với Trường Đại học Mỏ - Địa chất khẩn trương tìm địa điểm, xác định địa chất an toàn để tái thiết Làng Nủ. Khu tái định cư mới được chọn xây dựng tại khu vực đồi sim, cách Nhà văn hóa thôn Làng Nủ (Lào Cai) khoảng 2km. Đây là khu vực địa hình cao, an toàn, thuận lợi bố trí giao thông, điện nước. Kiến trúc nhà sàn tại khu tái định cư Làng Nủ sẽ do Hội Kiến trúc sư Việt Nam thiết kế theo mẫu, kiến trúc truyền thống người Tày ở đây. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng nhất đặt ra, bên cạnh cuộc chạy đua với thời gian để tái thiết Lảng Nủ thì cần sớm tìm ra nguyên nhân, giải pháp để không còn có thêm Làng Nủ thứ 2 sau mỗi trận mưa lũ.

Nội dung: Thanh Nam - Mạnh Dũng - Thành Phú
- Hoàng Thu - Đức Toàn - Hữu Huỳnh - Đức Phương
Trình bày: Khánh Ly

Bài cuối: Để Làng Nủ không còn là nỗi ám ảnh