Lào Cai khai thác các nguồn lực chủ yếu, từ thể chế, con người, đến kết cấu hạ tầng và kỹ thuật số..., để tạo đột phá trong phát triển kinh tế – xã hội. Những nguồn lực này đóng vai trò quyết định trong mục tiêu phát triển bền vững, đưa tỉnh trở thành trung tâm giao thương quốc tế.
Lào Cai đã phát huy các nguồn lực thể chế, con người, tài nguyên tự nhiên, hạ tầng, và đổi mới sáng tạo, đóng vai trò quyết định trong việc phát triển bền vững và trở thành trung tâm giao thương quốc tế. Các chính sách thể chế thông thoáng, phát triển nhân lực chất lượng cao, và khai thác tài nguyên bền vững là nền tảng cho sự đột phá kinh tế. Tuy nhiên, Lào Cai vẫn đối diện với các thách thức, đặc biệt trong hội nhập quốc tế.
Nguồn lực thể chế và chính trị - Hành lang pháp lý và sự ổn định chính trị
Thể chế và chính trị là nền tảng vững chắc cho phát triển bền vững. Lào Cai coi thể chế là nguồn lực quan trọng nhất, vì nó là điểm xuất phát cho các nguồn lực phát triển khác. Một thể chế thông thoáng và minh bạch sẽ mở đường cho con người phát huy tối đa tiềm năng, cho hạ tầng được đầu tư đồng bộ, và cho khoa học, công nghệ đi vào thực tiễn. Ngược lại, nếu thể chế rườm rà và chồng chéo, sẽ tạo ra điểm nghẽn kìm hãm sự phát triển.
Lào Cai đã tập trung rà soát và ban hành các cơ chế sát thực tiễn, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm. Thực hiện nghiêm túc Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật, tỉnh đã đẩy mạnh phân cấp và cải thiện môi trường đầu tư, cắt giảm tối đa các thủ tục hành chính, đặc biệt trong các lĩnh vực đất đai, nguồn lực và thị trường.
Bí thư Tỉnh ủy Trịnh Xuân Trường phát biểu khai mạc Hội nghị lần thứ nhất Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Lào Cai, nhiệm kỳ 2020 - 2025.
Tỉnh đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển hài hòa kinh tế nhà nước và khu vực tư nhân, trong đó Nhà nước đóng vai trò kiến tạo thể chế và hạ tầng, còn khu vực tư nhân sẽ đóng vai trò sáng tạo và năng động, góp phần nâng cao sức cạnh tranh. Đặc biệt, đội ngũ cán bộ, công chức của tỉnh phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, thực hiện nghiêm túc “5 không” không chậm trễ, không phiền hà, không chồng chéo, không cản trở đầu tư và không né tránh trách nhiệm. Đây là quyết tâm mạnh mẽ của tỉnh trong việc tạo ra môi trường đầu tư thông thoáng và bền vững.
Đảng bộ tỉnh sẽ tiếp tục thực hiện các giải pháp cải cách hành chính, giảm thiểu thủ tục hành chính, nâng cao hiệu quả giải quyết công việc cho người dân và doanh nghiệp. Đặc biệt, sẽ đẩy mạnh việc sử dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý hành chính để tăng tính minh bạch và giảm thời gian xử lý.
Nguồn lực con người - trung tâm và động lực phát triển
Nguồn lực con người là yếu tố cốt lõi trong phát triển bền vững. Vì vậy, Lào Cai xác định phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là một trong ba khâu đột phá chiến lược, nhằm đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa, và hội nhập quốc tế. Tỉnh đã có những bước đi quyết liệt, giai đoạn 2020 - 2025 tăng tỷ lệ lao động qua đào tạo từ 64% lên trên 70%, trong đó tỷ lệ có văn bằng, chứng chỉ đạt 24,9%, đóng góp vào nâng cao năng suất lao động và chất lượng nhân lực.
Đảng và Nhà nước ta nhất quán khẳng định con người là trung tâm, chủ thể, nguồn lực quan trọng nhất và đồng thời là mục tiêu của phát triển. Dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng nhấn mạnh: "Phát triển nguồn lực con người, phát triển văn hóa thực sự trở thành nền tảng, sức mạnh nội sinh, động lực to lớn cho sự phát triển nhanh, bền vững của đất nước". Đây là quan điểm chỉ đạo chiến lược mà Đảng ta xác định, trong đó con người không chỉ là mục tiêu mà còn là nguồn lực quan trọng nhất trong sự nghiệp phát triển. Lào Cai, với tinh thần này, đã triển khai nhiều chương trình đào tạo nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong các lĩnh vực logistics, du lịch, nông nghiệp công nghệ cao, và kinh tế số.
Đồng chí Trịnh Xuân Trường, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Lào Cai trao Quyết định của Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy về thành lập các cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc Tỉnh ủy; Báo và Phát thanh, Truyền hình Lào Cai; Trường Chính trị tỉnh; Cơ quan Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể tỉnh; Đảng ủy Các cơ quan Đảng tỉnh; Đảng ủy UBND tỉnh.
Tỉnh chú trọng vào việc phát triển đội ngũ cán bộ lãnh đạo với tỷ lệ hoàn thành tốt nhiệm vụ bình quân đạt trên 90% mỗi năm. Chính sách thu hút bác sĩ, kỹ sư, và trí thức trẻ về cơ sở bước đầu phát huy hiệu quả, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại địa phương.
Thời gian tới, thực hiện Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, Lào Cai đẩy mạnh đào tạo chuyên sâu, đặc biệt là trong các lĩnh vực chuyển đổi số, công nghiệp 4.0 và kinh tế tri thức. Để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế trong kỷ nguyên số, Lào Cai sẽ tăng cường đào tạo nhân lực chất lượng cao, đặc biệt trong các ngành công nghiệp chế biến, du lịch, nông nghiệp công nghệ cao, và kinh tế số. Các cơ sở đào tạo sẽ được cải thiện, đồng thời sẽ triển khai các chương trình học bổng để thu hút nhân tài về tỉnh
Ngoài ra, Lào Cai cũng đang triển khai các chính sách tăng cường chăm sóc sức khỏe nhân dân theo Nghị quyết số 72-NQ/TW, coi đây là yếu tố quan trọng trong việc phát triển nguồn lực con người. Tỉnh đặc biệt chú trọng phát triển y tế cơ sở, chăm sóc sức khỏe cộng đồng, và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, nhằm đảm bảo sức khỏe tốt cho lực lượng lao động và cải thiện chất lượng cuộc sống cho Nhân dân, từ đó tạo nền tảng phát triển bền vững.
Trên nền tảng truyền thống đoàn kết, ý chí tự lực, tự cường của đồng bào 30 dân tộc, kết hợp với tri thức, kỹ năng và khát vọng vươn lên trong kỷ nguyên số, nguồn lực con người của Lào Cai đang trở thành sức mạnh nội sinh quan trọng nhất và là trung tâm của mọi chiến lược phát triển, quyết định thành công trong hiện thực hóa các mục tiêu kinh tế – xã hội.
Nguồn lực tài nguyên thiên nhiên và hạ tầng – Động lực phát triển bền vững
Lào Cai sở hữu vị trí địa kinh tế cửa ngõ phía Bắc, kết nối các quốc gia trong khu vực, và kho tàng tài nguyên thiên nhiên phong phú, từ tài nguyên khoáng sản (đất hiếm, apatit, đồng, sắt, vàng) đến hệ sinh thái rừng đặc hữu và cảnh quan độc đáo (Sa Pa, Fansipan, Thác Bà, Mù Cang Chải…). Tỉnh đã xác định kinh tế xanh và tuần hoàn gắn với nông nghiệp sinh thái và dược liệu dưới tán rừng là trọng tâm trong chiến lược tăng trưởng bền vững. Tỷ lệ che phủ rừng giai đoạn 2020-2025 đạt 61,5%, khẳng định vai trò của Lào Cai như một "lá phổi xanh". Điều này không chỉ giúp hấp thụ và lưu trữ carbon, mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng phát triển.
Lào Cai trở thành một điểm đến du lịch mới với không gian rộng lớn, kết hợp giữa cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ và kho tàng văn hóa của nhiều dân tộc anh em.
Lào Cai cũng chú trọng đến quản trị tài nguyên khoáng sản với việc khai thác có trách nhiệm và tăng cường chế biến sâu, đồng thời kiểm soát tác động môi trường trong suốt quá trình khai thác. Ngoài ra, tỉnh đẩy mạnh phát triển các lĩnh vực thích ứng với biến đổi khí hậu, an toàn nguồn nước, và chống chịu thiên tai, chuẩn hóa các tiêu chuẩn “xanh” cho chuỗi cung ứng. Tỉnh hiện đang khai thác động lực tăng trưởng mới, hướng đến mục tiêu trở thành cực tăng trưởng và trung tâm kết nối giao thương quốc tế theo hướng “xanh - hài hòa - bản sắc - hạnh phúc”, gắn với mục tiêu bảo vệ biên giới, rừng, nước, và môi trường.
Những du khách quốc tế đầu tiên đến tỉnh Lào Cai trong năm 2025.
Về hạ tầng, các dự án chiến lược như Cảng hàng không Sa Pa, đường sắt tốc độ cao Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, cầu biên giới qua sông Hồng, và đường dây 500kV Lào Cai - Vĩnh Yên đang được triển khai mạnh mẽ. Mạng lưới giao thông nội tỉnh cũng được nâng cấp, với tỷ lệ đô thị hóa đạt 31,5%, tăng 8,4% so với 2020. Hệ thống hạ tầng giao thông này đóng vai trò là huyết mạch kết nối các khu vực, giúp Lào Cai trở thành trung tâm logistics và giao thương kinh tế quốc tế.
Tuy nhiên, tỉnh vẫn gặp phải một số nút thắt trong hạ tầng kinh tế – kỹ thuật, đặc biệt là sự chưa đồng bộ giữa các vùng kinh tế trọng điểm và hạ tầng phục vụ công nghiệp, dịch vụ, du lịch. Những thách thức này đòi hỏi sự quyết tâm chính trị cao và đầu tư mạnh mẽ để giải quyết.
Trong tương lai, Lào Cai sẽ phát triển nhanh kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, khai thác không gian phát triển mới, kết nối các vùng, liên vùng và các cực tăng trưởng trong và ngoài tỉnh. Các dự án như đô thị thông minh, giao thông đa phương thức và hạ tầng thương mại, logistics sẽ là trọng tâm trong thời gian tới. Đặc biệt, các dự án Trung tâm Hội chợ triển lãm quốc tế và hệ thống chợ đầu mối sẽ tạo nền tảng vững chắc cho thương mại quốc tế và hợp tác phát triển.
Nguồn lực đổi mới sáng tạo - động lực của chuyển đổi số
Trên nền tảng hạ tầng ngày càng đồng bộ, khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được coi là cú hích gia tốc, giúp mở rộng không gian phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh của Lào Cai trong kỷ nguyên số.
Ngay sau khi hợp nhất, Tổ giúp việc Ban Chỉ đạo phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số tỉnh Lào Cai (gọi tắt là Tổ giúp việc 57) và Tổ giúp việc Ban Chỉ đạo chuyển đổi số trong các cơ quan Đảng, Mặt trận Tổ quốc tỉnh (Tổ giúp việc 204) đã tổ chức họp nhằm thảo luận, thống nhất các nhiệm vụ trọng tâm trong 5 tháng cuối năm 2025.
Lào Cai đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ, đặc biệt trong các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp và khởi nghiệp sáng tạo. Tỉnh cũng xây dựng trung tâm đổi mới sáng tạo, hỗ trợ khởi nghiệp, và cơ cấu lại các đơn vị sự nghiệp theo hướng tự chủ, hiệu quả. Tất cả đều gắn chặt với Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về chuyển đổi số, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và đưa khoa học - công nghệ trở thành động lực tăng trưởng tập trung gia tăng tỷ trọng kinh tế số từ 7% GRDP lên khoảng 20% vào năm 2030, trong đó thương mại điện tử chiếm trên 15% tổng mức bán lẻ hàng hóa.
Tỉnh triển khai mạnh mẽ chuyển đổi số toàn diện trong hệ thống chính trị, doanh nghiệp và người dân, tập trung phát triển chính quyền số, nâng cao quản trị số, và đưa 100% hoạt động của cơ quan nhà nước lên môi trường số. Xây dựng nền tảng số dùng chung, khai thác dữ liệu thông minh, và nâng cao chất lượng dịch vụ công trực tuyến, phấn đấu duy trì tỷ lệ trên 80% dịch vụ mức độ 4, giúp người dân và doanh nghiệp thuận tiện và minh bạch.
Tỉnh đang phấn đấu phổ cập kỹ năng số cho toàn dân, hình thành “người bản số” tại cộng đồng, từ đó nâng cao năng lực số toàn diện cho người dân, tạo nền tảng bứt phá trong kỷ nguyên số. Tiếp tục thúc đẩy phát triển kinh tế số thông qua việc tăng cường hạ tầng viễn thông, thúc đẩy việc ứng dụng công nghệ số trong các ngành nghề chủ lực, và khuyến khích doanh nghiệp chuyển đổi số để bắt kịp xu hướng toàn cầu. Việc phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao, như trí tuệ nhân tạo, sẽ tạo ra cơ hội mới cho tỉnh.
Nguồn lực đối ngoại và hội nhập quốc tế – Kết nối biên giới và thúc đẩy phát triển
Lào Cai có vị trí chiến lược đặc biệt tại cửa ngõ phía Bắc của Việt Nam, là một cửa ngõ quan trọng kết nối Việt Nam với Trung Quốc và các quốc gia trong khu vực ASEAN. Đặc biệt, Lào Cai đã tận dụng lợi thế biên giới để thúc đẩy thương mại biên giới, phát triển logistics thông minh và thương mại điện tử xuyên biên giới. Điều này giúp tỉnh kết nối với các hành lang kinh tế quan trọng như Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, tạo ra cơ hội phát triển mới cho tỉnh và khu vực.
Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy tiếp đoàn công tác của Đại sứ quán Ấn Độ tại Việt Nam trong chuyến thăm, làm việc tại tỉnh Lào Cai.
Lào Cai cũng chú trọng đến đẩy mạnh hợp tác quốc tế, đặc biệt là trong các lĩnh vực kinh tế - văn hóa - quốc phòng, và kết nối các chuỗi giá trị thương mại thông qua các dự án cửa khẩu thông minh và thủ tục thông quan số. Nhờ vậy, tỉnh đã mở rộng không gian phát triển và có thể dễ dàng thu hút đầu tư từ các doanh nghiệp quốc tế, tạo động lực phát triển cho toàn khu vực.
Chủ tịch UBND tỉnh Trần Huy Tuấn tiếp đoàn công tác tỉnh Yamanashi (Nhật Bản) do ông Ishidera Junichi – Phó Thống đốc tỉnh Yamanashi làm trưởng đoàn
Nghị quyết 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế đã được tỉnh triển khai mạnh mẽ, xác định hội nhập kinh tế quốc tế là trọng tâm của chiến lược phát triển. Lào Cai sẽ tiếp tục phát huy vai trò địa chiến lược của mình, tận dụng hợp tác quốc tế và phát triển kinh tế biên giới để thúc đẩy sự hội nhập với các đối tác lớn, đặc biệt là với Vân Nam (Trung Quốc). Việc phát triển cơ sở hạ tầng biên giới như cửa khẩu thông minh và cải tiến thủ tục thông quan số sẽ giúp Lào Cai trở thành cực tăng trưởng trong khu vực, đồng thời khẳng định vị thế quốc tế trong các lĩnh vực kinh tế, đối ngoại, và logistics.
Tỉnh cũng chủ động đẩy mạnh các dự án hợp tác quốc tế và phát triển kinh tế xuyên biên giới, mở rộng các cơ hội hợp tác với các quốc gia trong khu vực ASEAN và các đối tác thương mại quốc tế. Đồng thời, việc triển khai chính sách hội nhập sẽ góp phần giúp Lào Cai đạt mục tiêu trở thành một trung tâm kết nối giao thương quốc tế, hỗ trợ phát triển bền vững trong kỷ nguyên số.
Tiếp theo và hết - Kỳ 3: Tăng cường văn hóa, chính trị - xã hội và đối ngoại - xây dựng Lào Cai thành cực tăng trưởng
