LTS: Trong suốt quá trình phát triển, tỉnh Lào Cai luôn đề ra mục tiêu cao, tạo áp lực tích cực để vươn lên, biến khó khăn thách thức thành động lực, luôn sáng tạo để phát triển. Sau sắp xếp đơn vị hành chính, không gian phát triển được mở rộng, khả năng liên kết vùng mạnh mẽ với năng lực cạnh tranh cao, tỉnh Lào Cai đang phấn đấu trở thành cực tăng trưởng, trung tâm kết nối giao thương kinh tế quốc tế, góp phần cùng cả nước thực hiện thắng lợi khát vọng đến năm 2045 đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, hùng cường, thịnh vượng.
Trước thềm Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lào Cai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, đồng chí Trịnh Xuân Trường - Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh đã dành cho phóng viên (P.V) Báo và Phát thanh - Truyền hình Lào Cai cuộc phỏng vấn về những mục tiêu phát triển lớn mà tỉnh hướng đến trong tương lai.
P.V: Kính thưa đồng chí Bí thư Tỉnh ủy! Tỉnh Lào Cai hiện nay đã ở một tầm vóc và quy mô khác, thực tế này mang đến nhiều kỳ vọng về sự phát triển của tỉnh. Là người đứng đầu Đảng bộ tỉnh, xin đồng chí cho biết về những mục tiêu phát triển lớn mà tỉnh hướng đến sau hợp nhất?
Đồng chí Trịnh Xuân Trường: Sau hợp nhất, tỉnh Lào Cai có diện tích rộng trên 13.256 km² (đứng thứ 8/34 tỉnh, thành phố về diện tích tự nhiên), dân số trên 1,77 triệu người (đứng thứ 26/34 tỉnh, thành phố về dân số), tiềm lực và không gian phát triển được mở rộng, khả năng liên kết vùng mạnh mẽ với năng lực cạnh tranh cao. Đây vừa là cơ hội, vừa là động lực để chúng tôi đặt ra mục tiêu phát triển cao hơn, toàn diện hơn, đồng thời gắn trách nhiệm lớn hơn với sự phát triển chung của vùng và cả nước.
Nhằm làm mới các động lực tăng trưởng cũ và tạo thêm các động lực tăng trưởng mới, tỉnh Lào Cai quyết tâm tạo bước đột phá, xây dựng tỉnh trở thành cực tăng trưởng, trung tâm kết nối giao thương kinh tế giữa Việt Nam và các nước ASEAN với vùng Tây Nam - Trung Quốc theo hướng “Xanh, hài hòa, bản sắc, hạnh phúc”, gắn với mục tiêu “Giữ biên giới, giữ dân, giữ rừng, giữ nước, giữ môi trường”. Đến năm 2045, Lào Cai trở thành trung tâm phát triển phía Bắc của cả nước; là trung tâm kết nối giao thương kinh tế giữa Việt Nam và các nước ASEAN với Trung Quốc và châu Âu. Hiện thực hóa mục tiêu phát triển “Xanh, hài hòa, bản sắc, hạnh phúc”.
Về định hướng phát triển kinh tế: Hình thành Một trục động lực (dọc sông Hồng), Khai thác hiệu quả Hai cực phát triển (cực Bắc, cực Nam); tạo động lực mới, cân đối, bổ trợ, hài hòa Ba vùng kinh tế (vùng phía Đông, vùng phía Tây, vùng Trung tâm); tập trung tái cơ cấu nội ngành theo hướng gia tăng giá trị, phát triển bền vững Bốn trụ cột phát triển (công nghiệp, du lịch, kinh tế cửa khẩu, nông - lâm nghiệp).
Để phát triển kinh tế, Đại hội dự kiến đề ra 12 chỉ tiêu chủ yếu giai đoạn 2026 - 2030, trong đó: Tổng sản phẩm trên địa bàn theo giá hiện hành đến năm 2030 đạt trên 240.000 tỷ đồng; phấn đấu đạt tốc độ tăng tổng sản phẩm (GRDP) bình quân cho giai đoạn 2026 - 2030 từ 10%/năm trở lên; đến năm 2030, GRDP bình quân đầu người đạt 136 triệu đồng, thu nhập bình quân đầu người 70 triệu đồng; phấn đấu tỷ trọng kinh tế số đạt khoảng 20%; lượng khách du lịch đến địa bàn năm 2030 đạt trên 15 triệu lượt, doanh thu du lịch đạt khoảng 70.000 tỷ đồng; chỉ số sản xuất công nghiệp tăng bình quân trên 12%/năm; tổng giá trị hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu qua địa bàn đạt 10 tỷ USD. Đồng thời lựa chọn 3 khâu đột phá với nhiều giải pháp để phát triển kinh tế bền vững.
P.V: Dư luận vẫn rất quan tâm đến lợi thế kinh tế cửa khẩu của Lào Cai, nội dung này sẽ được thể hiện thế nào trong chiến lược phát triển của tỉnh sau hợp nhất, thưa đồng chí Bí thư Tỉnh ủy?
Đồng chí Trịnh Xuân Trường: Lào Cai là tỉnh biên giới có vị trí chiến lược đặc biệt, nằm trên hành lang kinh tế Côn Minh - Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng - Quảng Ninh, tiếp giáp trực tiếp với tỉnh Vân Nam (Trung Quốc). Đây không chỉ là lợi thế về địa kinh tế, mà còn là động lực quan trọng trong chiến lược phát triển của tỉnh.
Trong định hướng phát triển, chúng tôi xác định kinh tế cửa khẩu là một trong bốn trụ cột phát triển kinh tế chính.
Tỉnh sẽ tập trung xây dựng Khu kinh tế cửa khẩu trở thành trung tâm giao thương kinh tế của khu vực ASEAN với vùng Tây Nam - Trung Quốc, hạt nhân là Khu hợp tác kinh tế qua biên giới trên địa bàn các phường Lào Cai và xã Bát Xát với chức năng đa ngành, trung tâm thương mại, tài chính, logistics, du lịch.
Hoàn thành cửa khẩu thông minh tại Cửa khẩu quốc tế Kim Thành - Bắc Sơn và Bản Vược - Bá Sái; nâng cấp các cửa khẩu phụ trở thành cửa khẩu quốc gia. Nghiên cứu xây dựng khu thương mại tự do thế hệ mới.
Đầu tư xây dựng đồng bộ cơ sở hạ tầng thương mại biên giới, các khu thương mại, trung tâm logistics trong Khu kinh tế cửa khẩu, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu, thương mại biên mậu và dịch vụ kho vận.
Song song với đó, Lào Cai sẽ thu hút đầu tư xây dựng các trung tâm logistics theo trục động lực dọc sông Hồng, phát triển đô thị, dịch vụ theo tuyến đường sắt tốc độ cao (TOD). Tuy nhiên, phát triển kinh tế vùng biên của Lào Cai không tách rời yếu tố quốc phòng - an ninh và đối ngoại. Chúng tôi kiên định mục tiêu xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác, phát triển, gắn phát triển kinh tế với giữ vững an ninh chính trị, trật tự xã hội và “thế trận lòng dân”.
Lợi thế vùng biên không chỉ đem lại cơ hội về thương mại, logistics hay du lịch, mà còn khẳng định vai trò của Lào Cai là cửa ngõ hội nhập quốc tế của cả nước, trung tâm giao thương giữa Việt Nam - ASEAN - Trung Quốc, tiến tới mở rộng sang châu Âu. Đây sẽ là động lực quan trọng để Lào Cai phát triển nhanh, bền vững và khẳng định vị thế cực tăng trưởng của Vùng.
P.V: Kỳ vọng nhiều đương nhiên sẽ đi đôi với áp lực, thưa đồng chí, nhìn một cách tổng thể thì đâu sẽ là những khó khăn nhất của Lào Cai mà đồng chí và Ban Thường vụ Tỉnh ủy xác định cần tập trung xử lý tháo gỡ?
Đồng chí Trịnh Xuân Trường: Qua tổng kết thực tiễn nhiệm kỳ 2020 - 2025 cho thấy, hiện nay, tỉnh đang có những khó khăn cần tập trung xử lý tháo gỡ trong thời gian tới, cụ thể là: Tăng trưởng kinh tế chưa thực sự bền vững; quy mô nền kinh tế còn nhỏ. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội có mặt chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển.
Cơ cấu lại ngành công nghiệp còn chậm, sản xuất công nghiệp còn nhiều khó khăn. Khu kinh tế cửa khẩu, dịch vụ, du lịch phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế.
Thu hút đầu tư còn hạn chế. Việc triển khai một số dự án lớn trên địa bàn tỉnh còn chậm. Thiếu các doanh nghiệp có quy mô lớn, tiềm lực mạnh để chủ đạo, tiên phong trong đổi mới, sáng tạo.
Tỷ trọng thương mại điện tử thấp; chuyển đổi số trong doanh nghiệp còn hạn chế...
Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị có mặt chưa đáp ứng nhu cầu. Phát triển tổ chức cơ sở đảng ở một số doanh nghiệp tư nhân còn khó khăn. Vai trò hạt nhân lãnh đạo của một số tổ chức cơ sở đảng chưa rõ nét trong giải quyết những khó khăn, bức xúc của Nhân dân ở cơ sở. Công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực có mặt. Có thời điểm chưa thật hiệu quả.
Chất lượng giáo dục toàn diện cũng có mặt còn hạn chế; nguồn nhân lực chất lượng cao còn thiếu; giải quyết việc làm, chuyển đổi nghề cho lao động nông thôn chưa thực sự hiệu quả.
Công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho Nhân dân ở tuyến cơ sở cũng còn có những bất cập.
Giảm nghèo chưa thật sự bền vững, đời sống của một bộ phận người dân ở vùng sâu, vùng xa, vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số còn khó khăn; chênh lệch khoảng cách giàu - nghèo có xu hướng tăng.
Tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội dù đã được kiểm soát rất tốt nhưng vẫn còn tiềm ẩn yếu tố phức tạp. Việc nắm tình hình, xử lý một số vụ việc phát sinh có nơi, có lúc chưa hiệu quả; công tác phòng ngừa, phát hiện, xử lý tội phạm, vi phạm pháp luật còn có mặt hạn chế.
Bên cạnh đó là những khó khăn sau khi hợp nhất tỉnh, không tổ chức cấp huyện và hợp nhất các xã, phường, thị trấn, như: điều kiện cơ sở vật chất, cơ chế phối hợp, chế độ chính sách đặc thù, trình độ và năng lực cán bộ nhiều nơi chưa theo kịp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Đây cũng là những khó khăn thách thức mà Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lào Cai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 đã đề ra, đồng thời Đại hội cũng sẽ cụ thể hóa thành các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp trên từng lĩnh vực để chỉ đạo thực hiện trong nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Trước mắt, Ban Thường vụ Tỉnh ủy sẽ tập trung chỉ đạo quyết liệt, trực tiếp làm việc với các ngành, địa phương để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho cơ sở.
P.V: Mỗi kỳ Đại hội gần đây, Lào Cai cũng như cả nước đều xác định các khâu đột phá, vậy trong nhiệm kỳ 2025 - 2030 đâu là khâu đột phá của tỉnh, thưa đồng chí?
Đồng chí Trịnh Xuân Trường: Trong nhiệm kỳ 2025 - 2030, Đảng bộ tỉnh Lào Cai dự kiến lựa chọn 3 đột phá để tập trung lãnh đạo.
Thứ nhất, đột phá mạnh mẽ về cơ chế, chính sách phát triển, khơi thông, giải phóng, huy động mọi nguồn lực để tập trung ưu tiên phát triển 4 trụ cột kinh tế. Xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội thu hút các nhà đầu tư chiến lược thúc đẩy đột phá về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phục vụ, kiến tạo phát triển.
Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, ủy quyền theo hướng trao quyền cho cấp cơ sở và người đứng đầu nhằm tăng cường tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm theo hướng địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm. Tạo môi trường sản xuất, kinh doanh thuận lợi nhất cho doanh nghiệp thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân, xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp, các mô hình, phương thức sản xuất kinh doanh mới với phương châm “Doanh nghiệp phát tài, Lào Cai phát triển”.
Thứ hai, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đẩy mạnh thu hút và trọng dụng nhân tài. Đổi mới mạnh mẽ công tác cán bộ, tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo các cấp, cán bộ cấp xã có chuyên môn, kỹ năng, tư duy, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ.
Trong đó, tỉnh xây dựng kế hoạch luân chuyển cán bộ, nhất là luân chuyển cán bộ cấp tỉnh về cơ sở để mỗi đồng chí vừa được rèn luyện bản lĩnh chính trị, tôi luyện năng lực thực tiễn, vừa hun đúc tư duy đổi mới, sáng tạo ngay từ cơ sở.
Chú trọng công tác quy hoạch và tạo nguồn cán bộ, xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng dài hạn, trong đó ưu tiên cán bộ trẻ, cán bộ nữ, cán bộ là người dân tộc thiểu số - những nhân tố hứa hẹn đem đến sức sống mới cho bộ máy cơ sở; bảo đảm nguyên tắc “có ra, có vào, có lên, có xuống” trong công tác cán bộ.
Lào Cai cũng chủ trương xây dựng cơ chế đủ sức hấp dẫn để thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao, tạo đột phá về số lượng và chất lượng nguồn nhân lực, nhất là các chuyên gia, nhà khoa học phục vụ đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn trong các lĩnh vực Lào Cai có lợi thế; xây dựng đội ngũ doanh nghiệp, doanh nhân lớn mạnh trong sản xuất, chế biến, thương mại, dịch vụ...
Thứ ba, tiếp tục đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ và hiện đại, có tính liên kết; trọng tâm là xây dựng hạ tầng giao thông kết nối liên vùng và quốc tế, đa phương thức, phát triển hạ tầng khu kinh tế cửa khẩu, Khu hợp tác kinh tế tự do biên giới, trung tâm logistics hiện đại, hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp, hạ tầng du lịch, chuỗi đô thị dọc trục động lực Sông Hồng và hạ tầng công nghệ phục vụ cho quản lý, quản trị phát triển kinh tế - xã hội bền vững, chuyển đổi số, phát triển xanh, chuyển đổi năng lượng, thích ứng với biến đổi khí hậu.
P.V: Chỉ còn khoảng 4 tháng nữa là Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV sẽ diễn ra. Vậy đồng chí đặt niềm tin như thế nào về tương lai của Lào Cai khi đất nước bước vào Kỷ nguyên mới?
Đồng chí Trịnh Xuân Trường: Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lào Cai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 chính là sự thể hiện rõ ràng nhất niềm tin, ý chí và khát vọng của cán bộ, đảng viên và Nhân dân các dân tộc tỉnh Lào Cai đồng hành cùng đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, vì một nước Việt Nam dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, phồn vinh và hạnh phúc.
Chúng tôi tin tưởng dưới sự lãnh đạo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, với truyền thống đoàn kết, phát huy kết quả đạt được, quyết tâm khắc phục khó khăn, khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế, tôi tin tưởng rằng Đảng bộ tỉnh chắc chắn sẽ hiện thực hóa mục tiêu “Xây dựng Đảng, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện; phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân; tạo bước đột phá xây dựng tỉnh Lào Cai trở thành cực tăng trưởng, trung tâm kết nối giao thương kinh tế quốc tế, phát triển theo hướng xanh, hài hòa, bản sắc, hạnh phúc”.
P.V: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí Bí thư Tỉnh ủy!
* Đầu đề do Tòa soạn đặt.
