Ngày 28/7/1929, tại nhà số 15 phố Hàng Nón, thành phố Hà Nội diễn ra Đại hội thành lập Tổng Công hội Đỏ Bắc Kỳ. Đại hội đã bầu Ban Chấp hành lâm thời, đứng đầu là đồng chí Nguyễn Đức Cảnh.
Sự kiện thành lập Tổng Công hội Đỏ Bắc Kỳ là mốc son chói lọi trong lịch sử phong trào công nhân và Công đoàn Việt Nam. Kể từ đây, giai cấp công nhân Việt Nam có một đoàn thể cách mạng rộng lớn của mình, hoạt động có tôn chỉ, mục đích, phản ánh được ý chí, nguyện vọng của đông đảo công nhân, người lao động. Ngay sau khi ra đời, tổ chức Công hội Đỏ đã chỉ đạo công nhân, người lao động tích cực tham gia vào cuộc đấu tranh sôi nổi và liên tục của Nhân dân ta nhằm giành độc lập dân tộc.
Ngày 20/6/1946, tại số nhà 51, phố Hàng Bồ, thành phố Hà Nội, Hội nghị Công nhân cứu quốc họp và quyết định đổi tên “Hội công nhân cứu quốc” thành “Công đoàn” và quyết định thành lập Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam. Đây là một tổ chức rộng lớn của giai cấp công nhân nhằm đoàn kết những người lao động không phân biệt tầng lớp, dân tộc, tôn giáo, ngành nghề. 3 năm sau, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam được Liên hiệp Công đoàn thế giới công nhận là thành viên chính thức.
Trải qua các thời kỳ, giai cấp công nhân Việt Nam không ngừng lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng, có mặt trong tất cả các ngành nghề, các thành phần kinh tế, là lực lượng quan trọng, đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tổ chức Công đoàn Việt Nam với bản chất giai cấp công nhân Việt Nam luôn là một tổ chức công đoàn cách mạng, gắn liền lợi ích giai cấp công nhân với lợi ích toàn dân tộc, đồng hành với sự phát triển đất nước.
Lịch sử phong trào công nhân và hoạt động của tổ chức Công đoàn Lào Cai luôn gắn liền với quá trình đấu tranh cách mạng của Đảng bộ và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh và là một bộ phận trong lịch sử phong trào giai cấp công nhân Việt Nam.
Ngày 15/11/1951, dưới sự chỉ đạo của Tỉnh ủy và Liên hiệp Công đoàn khu Việt Bắc, Đại hội lần thứ nhất Công đoàn tỉnh Lào Cai được tổ chức tại Soi Mười - Vạn Hòa - Cam Đường. Những ngày đầu thành lập, Công đoàn Lào Cai mới có 235 đoàn viên công đoàn.
Trải qua 73 năm xây dựng và trưởng thành, đến nay toàn tỉnh có gần 80.000 công nhân, viên chức, lao động, trong đó có 1.227 công đoàn cơ sở với hơn 48.000 đoàn viên do Liên đoàn Lao động tỉnh trực tiếp quản lý.
Cơ cấu đội ngũ công nhân, lao động có sự chuyển dịch theo hướng tăng dần tỷ lệ trong các ngành công nghiệp, xây dựng, thương mại, du lịch, dịch vụ. Chất lượng đội ngũ công nhân Lào Cai được nâng lên. Đội ngũ công nhân, lao động của tỉnh được trẻ hóa, có khả năng tiếp cận và làm chủ khoa học - kỹ thuật hiện đại, hình thành dần tác phong công nghiệp, có kỷ luật lao động, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có tinh thần yêu nước, đoàn kết, tương thân tương ái, tự lực tự cường, năng động, sáng tạo, vươn lên hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, là nguồn nhân lực quan trọng quyết định trong việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Các cấp công đoàn đã tham gia kiến nghị sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật có liên quan, đồng thời phối hợp với chính quyền, các cơ quan chức năng tổ chức kiểm tra, giám sát thực hiện chế độ, chính sách, pháp luật lao động tại các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp; phối hợp chặt chẽ với người sử dụng lao động tổ chức thực hiện tốt Quy chế dân chủ ở cơ sở. Hằng năm, tổ chức công đoàn đại diện cho người lao động tham gia đối thoại, thương lượng, ký và giám sát việc thực hiện thỏa ước lao động tập thể tại các doanh nghiệp; xây dựng mối quan hệ hài hòa, ổn định trong các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp.
Hướng hoạt động công đoàn về cơ sở, phục vụ lợi ích đoàn viên, Liên đoàn Lao động tỉnh xây dựng kế hoạch đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục tư tưởng, chính trị cho đoàn viên, người lao động. Công tác tuyên truyền, giáo dục và tư vấn pháp luật được triển khai đồng bộ trên các kênh thông tin, giúp đoàn viên, lao động có nhiều cơ hội tiếp cận thông tin đa chiều.
Từ năm 2018 đến nay, các cấp công đoàn trong tỉnh đã tổ chức 6.754 buổi tuyên truyền với 256.423 lượt đoàn viên, lao động tham gia.
Thực hiện chủ đề hoạt động “Vì lợi ích đoàn viên công đoàn”, từ năm 2018 đến nay, các cấp công đoàn đã tổ chức thăm, trợ cấp khó khăn; hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà “Mái ấm công đoàn”… với tổng giá trị hơn 66 tỷ đồng. Hoạt động “Tháng công nhân”, chương trình “Tết sum vầy”, chương trình “Phúc lợi cho đoàn viên công đoàn” được thực hiện hằng năm với nhiều hoạt động ý nghĩa, thiết thực.
Công tác phát triển đoàn viên luôn được quan tâm. Với phương châm “Ở đâu có công nhân, lao động, ở đó có tổ chức công đoàn”, từ năm 2018 đến nay, các cấp công đoàn trong tỉnh phát triển được 46 công đoàn cơ sở với 7.846 đoàn viên. Nội dung, phương pháp hoạt động công đoàn từng bước được đổi mới, hướng mạnh về cơ sở, về đoàn viên, góp phần đưa tỷ lệ công đoàn cơ sở đạt vững mạnh bình quân hằng năm đạt 87%.
Ban Thường vụ Liên đoàn Lao động tỉnh tập trung chỉ đạo các cấp công đoàn tổ chức các phong trào thi đua yêu nước do tỉnh, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam phát động, trọng tâm là phong trào thi đua “Lao động giỏi - lao động sáng tạo”; “Xanh - sạch - đẹp, bảo đảm an toàn vệ sinh lao động”, “Thi đua phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp và phát triển nông thôn”… với nhiều cách thức, biện pháp thực hiện, thu hút đông đoàn viên, người lao động tham gia.
Từ năm 2018 đến nay, có 18.679 sáng kiến cải tiến kỹ thuật, hợp lý hóa sản xuất được ứng dụng vào thực tế, tổng giá trị làm lợi hơn 50 tỷ đồng; có 49 cá nhân được Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tặng Bằng Lao động sáng tạo.
Qua quá trình hoạt động đã có nhiều tập thể, cá nhân được Đảng, Nhà nước và các cấp công đoàn khen thưởng; Liên đoàn Lao động tỉnh được Thủ tướng Chính phủ, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, UBND tỉnh tặng nhiều Cờ thi đua, Bằng khen. Đặc biệt, năm 2021, Liên đoàn Lao động tỉnh vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng Ba...
Phát huy truyền thống vẻ vang 73 năm xây dựng và trưởng thành, đội ngũ công nhân, viên chức, người lao động và tổ chức Công đoàn tỉnh Lào Cai đã và đang quyết tâm thi đua lập thành tích xuất sắc trên các lĩnh vực công tác, lao động, sản xuất, góp phần cùng Đảng bộ và Nhân dân các dân tộc trong tỉnh thực hiện thắng lợi những mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội mà Nghị quyết Đại hội Đảng và đại hội công đoàn các cấp đã đề ra; góp phần nâng cao vai trò, vị thế của giai cấp công nhân và tổ chức công đoàn trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế.
Trình bày: Lan Hương - Thanh Huệ