“Thiên di dần lặn vào ký ức/Cho muôn cành xanh nuôi rễ dài/Gặp thác đồng lòng chống chọi thác/Gặp lành chắp tay mong tiếng thơm”, đó là thực tế, là kết quả của biết bao năm bền bỉ gắn kết bên nhau, cùng nhau tạo lập cuộc sống bình an đời nối đời trên vùng đất trập trùng núi đồi sông suối, nơi chúng tôi đang náo nức thực hiện mục đích của chuyến đi: Viết về sự bình yên của vùng biên ải!
Mường Khương là huyện phía Đông Bắc của tỉnh Lào Cai, có đường biên giới Việt - Trung dài 86,5 km, trong đó có 55 km đất liền, núi liền núi. Tương truyền, có thầy địa lý người Hoa mang theo túi mật ngựa đi khắp thế gian chọn đất tốt, khi vượt qua đường biên chạm vào mảnh đất thiêng này ông đã kinh ngạc khi thấy trước mặt là biển nước mênh mông, đứng trên mặt biển là một vùng đất núi non trập trùng được 2 cột sắt và 4 cột gang khổng lồ chống đỡ. Từ ngạc nhiên đến sợ hãi, ông ta lắp bắp 2 từ Mưng Khảng, Mưng Khảng (tức Mường Gang, Mường Gang - vùng đất có gang, có sắt)… rồi vội vã quay về đất mẹ. Vùng đất này có tên Mưng Khảng, sau được phiên âm ra thành tên gọi Mường Khương như ngày nay.
Truyền thuyết trên đúng đến đâu chưa rõ, đến nay dẫu nơi này chưa phát hiện ra mỏ gang, mỏ sắt nào, nhưng có lẽ ông thầy địa lý cảm thấy kinh hãi trước thế trận trùng trùng núi non cùng sự ngang tàng khí phách của con người nơi đây mà thốt lên 2 từ Mưng Khảng. Thực xứng với tên mình, trong suốt thời kỳ chống giặc ngoại xâm phương Bắc, sau đó là những năm kháng chiến chống Pháp, tiễu phỉ, chống Mỹ và đến ngày nay, đất và người Mường Khương luôn kiên cường, anh dũng, giàu lòng yêu nước, bền gan vững chí xây dựng và bảo vệ quê hương.
Chúng tôi đến Công an huyện Mường Khương đúng thời điểm toàn ngành công an đang thi đua lập thành tích chào mừng 75 năm ngày truyền thống lực lượng Công an nhân dân và kỷ niệm 75 năm ngày Công an nhân dân học tập và làm theo 6 điều Bác Hồ dạy, Thượng tá Đỗ Quang Minh, Phó Trưởng Công an huyện cùng Trung tá Trần Văn Hiếu, Đội trưởng Tham mưu tổng hợp niềm nở đón tiếp chúng tôi.
Biết chúng tôi muốn tìm hiểu và phản ánh hình tượng người chiến sĩ công an chính quy tăng cường về cơ sở, Thượng tá Đỗ Quang Minh đi thẳng vào những vấn đề thuận lợi, khó khăn và kết quả công tác bảo đảm an ninh, trật tự trên địa bàn trong những năm gần đây. Theo lời anh, chúng tôi được biết trong tổng số 15 xã và thị trấn Mường Khương thì có 8 xã và thị trấn tiếp giáp đường biên giới với nước bạn. Dân số của huyện có hơn 63 nghìn người, thuộc 13 dân tộc anh em. Hiện Mường Khương vẫn là một trong những huyện nghèo của cả nước. Trình độ dân trí không đồng đều, hiểu biết pháp luật hạn chế, địa hình, địa vật hiểm trở, khí hậu khắc nghiệt, giao thông, liên lạc khó khăn, nghèo đói… là những yếu tố tác động, khiến tình hình an ninh, trật tự và an toàn xã hội trên địa bàn diễn biến phức tạp. Thêm vào đó, các phần tử xấu lợi dụng địa hình biên giới bắt nối với các thế lực thù địch tìm mọi cách cấu kết với một số đối tượng phản động lợi dụng tôn giáo, dân tộc và các phần tử tiêu cực, bất mãn hoặc lợi dụng những sơ hở, thiếu sót trong quản lý kinh tế - xã hội để tuyên truyền, kích động, lôi kéo, gây rối, chia rẽ, mất đoàn kết trong nội bộ Nhân dân… Mặt khác, tội phạm ma túy có tổ chức, buôn bán xuyên quốc gia đã nhiều lần lấy địa bàn giáp biên giới hoạt động mua bán, trung chuyển. Từ tình hình thực tế đòi hỏi ngành công an phải chủ động tổ chức, xây dựng lực lượng, tạo thành thế trận an ninh nhân dân vững chắc.
Trong những năm qua, Công an Mường Khương đã phối hợp với Công an tỉnh, các lực lượng chức năng trên địa bàn triệt phá và bắt giữ, lập hồ sơ truy tố nhiều vụ án có tính chất phức tạp, nguy hiểm.
Đơn cử những vụ án mấy năm gần đây như vụ vận chuyển 250 nghìn viên ma túy tổng hợp từ Bản Lầu lên Pha Long của đối tượng Vàng Liền Hòa; khám phá vụ án giết người, cướp tài sản đặc biệt nghiêm trọng tại thôn Lùng Cá Cồ, xã Nấm Lư; phát hiện, điều tra, xử lý các vụ án, các đối tượng phạm pháp hình sự, đạt 100%; xử lý giải quyết các tin báo tố giác tội phạm đạt 100%, điều tra giải quyết các vụ án dứt điểm, đúng người, đúng tội; kiềm chế sự gia tăng vi phạm pháp luật, tai nạn giao thông, không để các vụ cháy, nổ lớn xảy ra trên địa bàn, góp phần giữ vững chủ quyền, biên giới quốc gia, bảo đảm ổn định an ninh chính trị, trật tự xã hội trên địa bàn, tạo môi trường bình yên, phục vụ đắc lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Công an huyện Mường Khương bắt giữ các đối tượng có hành vi vi phạm pháp luật. (Ảnh: Tư liệu Công an huyện)
Theo hướng chỉ đạo của Bộ Công an “Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở”, Công an huyện Mường Khương đã điều động 92 cán bộ, chiến sĩ về công tác tại cơ sở, đảm bảo 15/15 xã và thị trấn có đủ công an chính quy cấp xã. Công an huyện đã chỉ đạo công an các xã, thị trấn xây dựng các mô hình tự quản, trong đó công an xã đóng vai trò nòng cốt trong tư vấn, kiểm tra, hướng dẫn thực thi pháp luật, duy trì hoạt động hiệu quả các mô hình: “Tổ tự quản đường biên, mốc giới”; “Tự quản biên giới bình yên - thôn, bản hạnh phúc”; “Dòng họ tự quản về an ninh, trật tự”… Đặc biệt, phát huy vai trò của người có uy tín trong vùng đồng bào để tuyên truyền, vận động người dân chấp hành đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Chủ trương đưa công an chính quy về xã và sự sáng tạo vận dụng cụ thể với tình hình của địa phương là hoàn toàn đúng, được Nhân dân đồng tình ủng hộ.
Theo Thượng tá Đỗ Quang Minh, Phó Trưởng Công an huyện, những chương trình phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia, của tỉnh, của huyện dành cho các xã, nhất là các xã biên giới của Mường Khương, đặc biệt là tuyến đường tuần tra suốt dọc biên giới dài 86,5 km đã và đang được kiên cố hóa, thảm nhựa. Tuyến đường này sau khi hoàn thành không những tạo điều kiện cho các chiến sĩ biên phòng tuần tra thuận lợi, tạo động lực, giúp đỡ các xã vùng biên xóa đói, giảm nghèo, mà còn là tuyến đường du lịch đón du khách bốn phương tham quan, khám phá miền biên ải….