Quay về E-magazine Theo dõi Báo Lào Cai trên Google News

Hành trình qua những miền di sản Việt Bắc

Bài 1: Linh thiêng dòng lịch sử

Việt Bắc - tự hào là quê hương cách mạng gồm 6 tỉnh: Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Hà Giang. Ngoài những địa danh lịch sử gắn với truyền thống hào hùng của dân tộc, Việt Bắc còn có hàng nghìn di sản văn hóa vật thể, phi vật thể. Kế thừa cội nguồn lịch sử, phát huy những giá trị tương lai, Việt Bắc đang ngày càng phát triển hơn, lớn mạnh hơn…

Là vùng đất hội tụ đủ những yếu tố “Thiên thời, địa lợi, nhân hòa”, Việt Bắc vinh dự được Đảng, Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh lựa chọn làm căn cứ địa cách mạng, lãnh đạo toàn dân tiến hành khởi nghĩa giành chính quyền và kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp. Mỗi một địa danh lịch sử tại các tỉnh thuộc khu vực Việt Bắc đều gắn liền với những sự kiện lịch sử trọng đại của dân tộc. Rất đỗi thiêng liêng và đầy niềm tự hào….
Mình về với Bác đường xuôi
Thưa giùm Việt Bắc không nguôi nhớ Người
Nhớ Ông Cụ mắt sáng ngời
Áo nâu túi vải, đẹp tươi lạ thường!
Nhớ Người những sáng tinh sương
Ung dung yên ngựa trên đường suối reo
Nhớ chân Người bước lên đèo
Người đi, rừng núi trông theo bóng Người...
TRONG phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc những thập niên đầu thế kỷ XX, các tỉnh Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Hà Giang là những địa bàn chiến lược quan trọng. Năm 1941, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, chiến khu Cao - Bắc - Lạng đã được thành lập, trở thành nơi khởi nguồn cho sự lan tỏa sức mạnh giải phóng dân tộc.
Cột mốc 108 – nơi Bác Hồ đặt chân về nước đầu tiên sau 30 năm bôn ba tìm đường cứu nước và những kỷ vật củalãnh tụ Nguyễn Ái Quốc mang từ nước ngoài về.

Cột mốc 108 – nơi Bác Hồ đặt chân về nước đầu tiên sau 30 năm bôn ba tìm đường cứu nước và những kỷ vật củalãnh tụ Nguyễn Ái Quốc mang từ nước ngoài về.

Cao Bằng là mảnh đất vinh dự được đón Chủ tịch Hồ Chí Minh trở về nước sau hơn 30 năm bôn ba tìm đường cứu nước. Cũng từ nơi đây, các vị lãnh tụ của Đảng ta đã cùng Bác Hồ trực tiếp chỉ đạo phong trào cách mạng thời kỳ tiền khởi nghĩa. Từ những cánh rừng của Cao Bằng, Bắc Kạn, nhiều lớp tập huấn chính trị và luyện tập quân sự đã diễn ra. Chiến thắng Phai Khắt - Nà Ngần (Cao Bằng) như hiệu lệnh báo hiệu cao trào cách mạng đã đủ sức khởi đầu cho một làn sóng vĩ đại.
Du kích tham gia khởi nghĩa Bắc Sơn 1940 (ảnh trên); Đồn Phai Khắt – Nà Ngần 1944 và hiện tại (ảnh dưới).

Du kích tham gia khởi nghĩa Bắc Sơn 1940 (ảnh trên); Đồn Phai Khắt – Nà Ngần 1944 và hiện tại (ảnh dưới).

Ngày 4/6/1945, Tổng bộ Việt Minh triệu tập Hội nghị tuyên bố thành lập Khu giải phóng gồm 6 tỉnh: Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Hà Giang. Tuyên Quang được lựa chọn làm Thủ đô khu giải phóng. Xã Tân Trào, huyện Sơn Dương được chọn là nơi đặt “đại bản doanh”.
Cuộc hành trình lịch sử từ Pác Bó (Cao Bằng) về Tân Trào (Tuyên Quang) của Bác Hồ và đoàn công tác là kết tinh của cả một quá trình hình thành và phát triển của cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, được thắp lên từ ngọn lửa khao khát tự do.
Ngày 21 – 5 – 1945, sau hơn 400 cây số trèo đèo, lội suối, Bác Hồ và đoàn công tác dừng chân nghỉ tại đình Hồng Thái, trước khi vào làng Kim Long (nay là thôn Tân Lập), xã Tân Trào, huyện Sơn Dương (Tuyên Quang).

Ngày 21 – 5 – 1945, sau hơn 400 cây số trèo đèo, lội suối, Bác Hồ và đoàn công tác dừng chân nghỉ tại đình Hồng Thái, trước khi vào làng Kim Long (nay là thôn Tân Lập), xã Tân Trào, huyện Sơn Dương (Tuyên Quang).

Tại Tân Trào, Hội nghị toàn quốc của Đảng (13 – 15/8/1945), Quốc dân Đại hội Tân Trào (16/8/1945) được tổ chức. Nhiều quyết sách quan trọng quyết định vận mệnh của dân tộc Việt Nam được ban hành. Hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân cả nước từ Bắc chí Nam đã tiến hành tổng khởi nghĩa. Cách mạng tháng Tám giành thắng lợi, mở ra trang sử vàng cho lịch sử cách mạng Việt Nam.
Khu di tích lịch sử cách mạng Tân Trào được xếp hạng là Khu di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt: Đình Tân Trào, Lán Nà Nưa, Cây đa Tân Trào - nơi ghi dấu những sự kiện lịch sử trọng đại của dân tộc.

Khu di tích lịch sử cách mạng Tân Trào được xếp hạng là Khu di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt: Đình Tân Trào, Lán Nà Nưa, Cây đa Tân Trào - nơi ghi dấu những sự kiện lịch sử trọng đại của dân tộc.

Theo Tiến sỹ Lê Thị Thu Hồng, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Cách mạng Tháng Tám thành công đã thể hiện tầm nhìn chiến lược của lãnh tụ Hồ Chí Minh và lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc vinh quang của cách mạng Việt Nam. Thắng lợi đó còn có phần đóng góp to lớn và ghi dấu ấn sâu đậm của chiến khu Việt Bắc nói chung và Tuyên Quang nói riêng.
TRONG cuộc kháng chiến 9 năm trường kỳ chống thực dân Pháp, cùng với các tỉnh trong căn cứ địa Việt Bắc, Tuyên Quang trở thành nơi che chở, bảo vệ cho Bác Hồ, Trung ương Đảng, Chính phủ, Quốc hội và các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước, là nơi đồng bào cả nước hướng về “mà nuôi chí bền”. Đúng như Bác đã khẳng định: “Cách mệnh đã do Việt Bắc mà thành công, thì kháng chiến sẽ do Việt Bắc mà thắng lợi”.
Một số di tích của các tỉnh Việt Bắc giai đoạn 1946 – 1954: Đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh tại ATK Định Hoá, Thái Nguyên (ảnh 1); Khu di tích Quốc gia đặc biệt Pác Bó (ảnh 2); Di tích lịch sử Nà Tu, xã Cẩm Giàng, huyện Bạch Thông (ảnh 3).

Một số di tích của các tỉnh Việt Bắc giai đoạn 1946 – 1954: Đền thờ Chủ tịch Hồ Chí Minh tại ATK Định Hoá, Thái Nguyên (ảnh 1); Khu di tích Quốc gia đặc biệt Pác Bó (ảnh 2); Di tích lịch sử Nà Tu, xã Cẩm Giàng, huyện Bạch Thông (ảnh 3).

Đặc biệt, Tuyên Quang một lần nữa được Chủ tịch Hồ Chí Minh, Trung ương Đảng chọn là trung tâm đầu não kháng chiến, là nơi làm việc của lãnh đạo Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Mặt trận, là nơi đặt trụ sở của hầu hết các ban, ngành, cơ quan Trung ương. Tại đây, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sống, làm việc gần 6 năm, ở nhiều địa điểm khác nhau. Tân Trào, Kiên Đài, Kim Bình, Kim Quan, Hùng Lợi, Bình Yên, Mỹ Bằng… mỗi một địa danh ở đây đã trở thành những mốc son trong lịch sử dân tộc.
Lán và hầm an toàn của Chủ tịch Hồ Chí Minh thời kỳ 1953 - 1954, xã Kim Quan, huyện Yên Sơn (Tuyên Quang) (ảnh trái); Khu di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Kim Bình, huyện Chiêm Hoá (Tuyên Quang) (ảnh phải).

Lán và hầm an toàn của Chủ tịch Hồ Chí Minh thời kỳ 1953 - 1954, xã Kim Quan, huyện Yên Sơn (Tuyên Quang) (ảnh trái); Khu di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt Kim Bình, huyện Chiêm Hoá (Tuyên Quang) (ảnh phải).

Việt Bắc còn là căn cứ an toàn để Đảng ta tổ chức các sự kiện chính trị mang ý nghĩa lịch sử gắn liền với vận mệnh của toàn dân tộc. Đó là Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ hai của Đảng, Đại hội thống nhất Việt Minh - Liên Việt diễn ra tại xã Kim Bình, huyện Chiêm Hóa (Tuyên Quang); là phong trào phát động quần chúng giảm tô và thí điểm cải cách ruộng đất; là phong trào tòng quân lên đường giết giặc, chi viện sức người, sức của, lập nên kỳ tích cho cách mạng Việt Nam.
Khu di tích lịch sử Kim Bình được xếp hạng là Khu di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt.

Khu di tích lịch sử Kim Bình được xếp hạng là Khu di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt.

Có thể nói, gắn với cuộc kháng Pháp trường kỳ ngót trăm năm, nhất là từ khi có Đảng lãnh đạo, Việt Bắc là vùng đất có nhiều di tích lịch sử, di tích cách mạng nhất so với các vùng đất khác của miền Bắc nước ta. Cho đến nay, những di tích lịch sử này đã được khắc ghi trong không gian sinh hoạt văn hóa sinh động và hấp dẫn của đồng bào các dân tộc 6 tỉnh Việt Bắc. Nét đẹp truyền thống văn hóa như được tiếp thêm sức mạnh bởi truyền thống cách mạng, nhân lên niềm tự hào về một vùng đất lịch sử của dân tộc Việt Nam.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Di sản Văn hóa Việt Nam: Nền tảng cho sự phát triển bền vững của đất nước

Di sản Văn hóa Việt Nam: Nền tảng cho sự phát triển bền vững của đất nước

Ngày 23/11/2025 đánh dấu 20 năm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam, một mốc quan trọng trong hành trình bảo tồn và phát huy kho tàng văn hóa dân tộc. Từ những giá trị truyền thống được bảo vệ, các di sản văn hóa đã trở thành nguồn lực tinh thần và kinh tế, góp phần định hình bản sắc Việt Nam và thúc đẩy du lịch, công nghiệp văn hóa.

Ấn tượng đêm nghệ thuật “Bản sắc hòa điệu”

Ấn tượng đêm nghệ thuật “Bản sắc hòa điệu”

Tối 22/11, Không gian văn hóa các dân tộc - Quảng trường Đinh Lễ, phường Lào Cai tiếp tục là điểm đến hấp dẫn, thu hút sự quan tâm của đông đảo người dân và du khách, với chương trình biểu diễn văn nghệ có chủ đề “Bản sắc hòa điệu”. 

Ấn tượng "Đêm tiệc trà Suối Giàng"

Ấn tượng "Đêm tiệc trà Suối Giàng"

Trong khuôn khổ Lễ hội Trà Shan tuyết tỉnh Lào Cai năm 2025, “Đêm tiệc trà Suối Giàng” đã diễn ra tại trung tâm Sân Giàng B, xã Văn Chấn, thu hút đông đảo người dân và du khách tham dự. Sự kiện mang đến không gian thưởng trà độc đáo, đậm sắc màu văn hóa của đồng bào dân tộc Mông giữa vùng chè cổ tích Suối Giàng.

Lễ tôn vinh cây chè tổ ở Suối Giàng

Lễ tôn vinh cây chè tổ ở Suối Giàng

Nằm trong khuôn khổ Lễ hội Trà Shan Tuyết năm 2025, sáng nay (22/11), UBND xã Văn Chấn tổ chức Lễ tôn vinh cây chè tổ - nghi lễ quan trọng trong đời sống tín ngưỡng của đồng bào dân tộc Mông. Buổi lễ diễn ra trong không khí trang trọng, thiêng liêng, thu hút đông đảo người dân và du khách.

Festival quốc tế Âm nhạc mới Á - Âu 2025: Nơi tôn vinh các tác phẩm khí nhạc mới nhất của các nhạc sĩ Việt Nam và quốc tế

Festival quốc tế Âm nhạc mới Á - Âu 2025: Nơi tôn vinh các tác phẩm khí nhạc mới nhất của các nhạc sĩ Việt Nam và quốc tế

Sau 3 kỳ tổ chức vào năm 2014, 2016, 2018, Hội Nhạc sĩ Việt Nam tiếp tục phối hợp các ban, ngành Trung ương và Hà Nội tổ chức Festival quốc tế Âm nhạc Mới Á - Âu lần thứ IV năm 2025, diễn ra từ ngày 27/11 đến 1/12/2025 tại Hà Nội.

Xác lập kỷ lục 100 món ngon làm từ sợi gạo và bún

Xác lập kỷ lục 100 món ngon làm từ sợi gạo và bún

Ngày 20/11, Chi hội Đầu bếp Chuyên nghiệp Sài Gòn, Trung tâm Nghiên cứu Bảo tồn và Phát triển Ẩm thực Việt Nam, Hiệp hội Du lịch Thành phố Hồ Chí Minh, Công ty Cổ phần Sản xuất Thương mại Dịch vụ Nguyễn Bính đã phối hợp tổ chức hoạt động xác lập kỷ lục 100 món ngon làm từ sợi gạo và bún.

Khi nhà giáo viết văn, làm thơ

Khi nhà giáo viết văn, làm thơ

Dường như có một mối liên hệ đặc biệt giữa sư phạm và nghệ thuật. Ai đó từng nói, mỗi giáo viên cũng là một nghệ sĩ đặc biệt và học sinh chính là những khán giả. Nghề giáo và nghề văn đều làm công việc truyền cảm hứng, qua từng bài giảng hay qua từng trang viết, nhà giáo thắp lên ngọn lửa tình yêu cuộc sống và những giá trị mang ý nghĩa nhân văn trong trái tim mỗi người.

Tìm về Lào Cai xưa qua những bức ảnh

Tìm về Lào Cai xưa qua những bức ảnh

Những ngày này, tại một số địa phương trong tỉnh đang diễn ra nhiều hoạt động của Festival sông Hồng - Lào Cai 2025, nổi bật là Không gian văn hóa sông Hồng tại quảng trường Đinh Lễ, phường Lào Cai. Tại đây, khung cảnh Lào Cai xưa được tái hiện qua những bức ảnh tư liệu quý được chụp cách đây hơn 100 năm, để lại nhiều cảm xúc trong lòng Nhân dân và du khách.

fb yt zl tw